Hoàng Xuân Phương –
Một đội ngũ y tế mới đang được hình thành trên thế giới, họ thực hiện các chức năng khác nhau, từ thăm khám, chẩn trị, cho toa hoặc lập phác đồ điều trị đến phụ giúp phẩu thuật. Nhưng, đó không phải là các bác sĩ có bằng cấp bởi đơn giản, đó là người máy.
Trên bàn mổ, bên cạnh các bác sĩ là con người còn có các “bác sĩ không bằng cấp” gồm những cánh tay máy tích hợp thiết bị công nghệ mới nhất hiện nay.
Tờ Nature cho biết, hiện có một thế hệ “bác sĩ không bằng cấp” đang âm thầm đóng góp ngày một nhiều vào nền y học, chăm sóc sức khỏe, nghiên cứu y khoa và thiết lập quy trình điều trị các bệnh nan y.
Trên thực tế, các bác sĩ phải mất rất nhiều năm để học hỏi, để tích lũy kinh nghiệm, và bệnh nhân đặt niềm tin vào kinh nghiệm của họ khi đến thăm khám cũng như điều trị. Nhưng các bác sĩ cũng chỉ là những con người, và họ ít nhiều gặp phải những sai sót của con người, đặc biệt nguy hiểm đối với các bệnh nhân ở trong tình trạng nằm giữa cái sống và cái chết. Chính trong trường hợp này người ta cần đến những “bác sĩ không bằng cấp”, tức những người máy, những “bác sĩ” mà kiến thức không phải từ trường lớp mà từ những bộ dữ liệu khổng lồ đã có sẵn.
Theo một bài viết trên tờ Nature, trong nhiều lần kiểm chứng, các “bác sĩ không bằng cấp” đạt đến độ chính xác 100% về việc kiểm tra chứng rối loạn tâm thần trên bệnh nhân. Cuộc trắc nghiệm thực hiện trên 34 người mà nhiều trong đó chưa thể hiện bất cứ triệu chứng liên quan nào, nhưng phần mềm vẫn nhận ra ai sẽ rối loạn, ai không. Trước đây các bác sĩ phải mất rất nhiều thời gian, thực hiện các cuộc theo dõi và phỏng vấn trực tiếp người bệnh để đi đến kết luận và rồi quyết định hướng điều trị hay ngăn chặn.
Trong một dự án khác, phần mềm trí khôn nhân tạo đã có thể chẩn đoán chính xác đến 93% đối với tổng số 379 trẻ em được các nhân viên y tế cho rằng có nguy cơ tự tử. Nhưng những “bác sĩ không bằng cấp” này không gộp chung vào một mà phân định rõ ràng, em nào sẽ có hành vi tự tử, em nào bị bệnh tâm thần nhưng sẽ không có hành vi tự tử, và đặc biệt loại ra nhiều em chẳng liên quan đến việc tự tử. Trong rất nhiều trường hợp, việc chẩn đoán của bác sĩ có bằng cấp và “bác sĩ không bằng cấp” có độ chính xác ngang ngửa, nhưng đối với các bệnh nan y cần nhiều dữ liệu thì các “bác sĩ không bằng cấp” lại tỏ ra vượt trội.
Một nghiên cứu từ Đại học Harvard và trường Y khoa thuộc Đại học Michigan (Mỹ) cho biết, những “bác sĩ không bằng cấp” đã giúp họ rất nhiều trong việc phát hiện và phẫu thuật ung thư não. Thông thường, một ca mổ não kéo dài rất lâu, mà càng lâu thì khả năng cứu sống bệnh nhân càng giảm. Sau mỗi tác vụ, nhóm giải phẫu thường phải ra ngoài ngồi nghỉ khoảng 30-40 phút để chờ nhóm chuyên viên sử dụng thiết bị kiểm tra xem mô nào là mô phải cắt bỏ. Nhưng từ khi đưa phần mềm trí khôn nhân tạo vào đảm nhiệm việc xác định, thời gian chờ đợi giữa hai tác vụ chỉ còn 3-4 phút và ca mổ vẫn được liên tục.
Các chuyên gia cho rằng nhu cầu bác sĩ phần mềm sẽ rất lớn. Tại Mỹ, với 1.400 bệnh viện có thể thực hiện các ca mổ não thì chỉ có 800 bệnh viện có đủ số lượng chuyên viên được chứng nhận đủ trình độ chuyên môn. Các “bác sĩ không bằng cấp” được xếp vào nhóm các bác sĩ bậc cao, và trong rất nhiều trường hợp bác sĩ trí khôn nhân tạo cùng các robot lập trình có thể thực hiện những tác vụ y khoa mà các bác sĩ hay y sĩ là người thường không thể làm được, đặc biệt trong điều trị các bệnh nan y.
Hiện nay, nhiều bệnh viện lớn trên thế giới đều đang đầu tư cho đội ngũ này nhằm nâng cao trình độ phẫu thuật cùng rút ngắn thời gian và gia tăng mức độ chính xác. Các nhà phân tích cho rằng thị trường sử dụng các bác sĩ robot sẽ rất lớn, vào khoảng 6,4 tỉ đô la Mỹ vào năm 2020. Trong tương lai rất gần, hàng loạt bác sĩ sẽ được chào đời từ các trung tâm công nghệ trí khôn nhân tạo như DeepMind Health của Google, CANDLE của NVIDIA, hay Watson AI của IBM.
