Minh Duy –
Mỗi năm, TPHCM đón hàng triệu khách quốc tế, nhưng chỉ có vài sân khấu biểu diễn các chương trình nghệ thuật phục vụ nhóm du khách này. Sân khấu ít, loại hình nghệ thuật biểu diễn cũng nghèo nàn nên ngày càng nhiều doanh nghiệp lữ hành than phiền là không tìm được chỗ cho khách du lịch giải trí.
Sáng city tour, chiều xem múa rối
Du khách xem chương trình biểu diễn rối nước tại khách sạn Rex, quận 1, TPHCM.
Trao đổi với Sài Gòn Tiếp Thị, một số doanh nghiệp du lịch cho biết, từ nhiều năm nay, chương trình tour cho khách nước ngoài ở TPHCM thường là buổi sáng hoặc cả ngày đi city tour, chiều xem múa rối nước, buổi tối có thể vừa ăn vừa xem biểu diễn văn nghệ dân tộc ở một khách sạn nào đó. Chương trình này đã đi vào lối mòn, khó thay đổi bởi không có thêm nhiều chương trình nghệ thuật hay dịch vụ mới để đưa vào chương trình tour.
Theo thông tin từ Sở Du lịch TPHCM, hiện nay các chương trình nghệ thuật phục vụ du khách tại thành phố chủ yếu là rối nước, múa kết hợp xiếc ở vài sân khấu. Trong đó, có chương trình múa rối nước Rồng Vàng của Công ty TNHH Nghệ thuật Sân khấu Thái Dương, múa rối nước của Nhà hát Nghệ thuật Phương Nam, múa rối nước kết hợp vài loại hình nghệ thuật khác tại khách sạn Rex và À Ố show của Công ty cổ phần Giải trí Làng Phố.
Trong những chương trình này, chương trình Rồng Vàng phổ biến hơn cả, ký được khoảng 100 hợp đồng biểu diễn với các công ty lữ hành, À Ố show đã có thể biểu diễn định kỳ từ 13-17 suất/tháng, lượng khách lẻ đến xem cũng tăng trưởng tốt, còn chương trình ở Rex mới chỉ hoạt động được khoảng hai tháng nay. Một số khách sạn khác cũng tổ chức vài chương trình biểu diễn văn nghệ dân tộc ở quy mô nhỏ, chỉ mang tính giải trí cho những khách đến dùng bữa trong nhà hàng. Ngoài ra, hồi đầu năm nay, Công ty The V Show ra mắt Amazing show, chương trình nghệ thuật tổng hợp và biểu diễn những tài năng đặc biệt của Việt Nam.
Ông Phan Xuân Anh, Chủ tịch HĐQT Công ty Du lịch Tân Hồng, cho biết ngoài múa rối nước và vài chương trình ca múa nhạc dân tộc tổ chức ở khách sạn, doanh nghiệp lữ hành gần như không còn lựa chọn để du khách có thêm các chương trình giải trí. Do ít cả loại hình nghệ thuật lẫn sân khấu biểu diễn nên công ty phải bao trọn gói một số chương trình trong những ngày cố định để đảm bảo khách hàng có chỗ xem nghệ thuật. “Thành phố vẫn chưa có mô hình biểu diễn nghệ thuật phù hợp với thị hiếu của du khách nước ngoài. Với điều kiện hiện tại, chúng ta khó mà tổ chức được những chương trình lớn như tiffany show của Thái Lan nhưng phải có những chương trình nhỏ, chuyên nghiệp để phục vụ khách”, ông nói.
Theo ông Xuân Anh, hiện tại vị trí độc quyền về cửa ngõ đón khách của TPHCM đã không còn. Du khách có thể đến thẳng nhiều điểm đến địa phương qua những sân bay quốc tế tại đây nên thành phố buộc phải tạo thêm sản phẩm du lịch mới và nhiều chương trình nghệ thuật đặc sắc để kéo khách. Tuy nhiên, việc tạo sản phẩm, dịch vụ du lịch mới lại đang diễn ra khá chậm chạp.
Sở Du lịch TPHCM vừa thực hiện một khảo sát, cho thấy cứ 100 khách quốc tế đến thành phố thì chỉ có bốn người xem các chương trình nghệ thuật. Du khách ít đi xem văn nghệ không phải vì không thích mà không có nhiều lựa chọn để đi xem.
Kỹ năng tổ chức
Nhiều doanh nghiệp cho rằng, thiếu sân khấu là nguyên nhân chính khiến doanh nghiệp khó tổ chức các chương trình biểu diễn nghệ thuật dành riêng cho du lịch. Trong khi phần lớn các nước trong khu vực có trung tâm biểu diễn phục vụ du khách với quy mô lớn, hơn 1.000 chỗ, thì TPHCM – nơi đón hàng triệu lượt khách quốc tế mỗi năm – lại chưa có trung tâm biểu diễn chuyên nghiệp dành cho du lịch dù với quy mô nhỏ hơn. Vì thế, các đơn vị tổ chức biểu diễn thường mượn, thuê địa điểm để tổ chức nên khó có thể tạo nên những chương trình ổn định nhằm đưa vào chương trình tour hàng năm của doanh nghiệp lữ hành.
Trong khi đó, nguồn lực tài chính của những doanh nghiệp trong lĩnh việc tổ chức biểu diễn nghệ thuật còn yếu nên việc đầu tư một sân khấu chuyên nghiệp cũng là bài toán khó giải. Đây là lĩnh vực cần nguồn vốn lớn mà thời gian thu hồi vốn lại lâu. Một doanh nghiệp cho biết, nếu không có doanh thu từ các chương trình biểu diễn ở nước ngoài thì công ty khó có thể duy trì được sân khấu biểu diễn bởi chỉ riêng tiền thuê mặt bằng đã lên đến 6 tỉ đồng/năm. Thêm vào đó, công ty cũng không thể dùng sân khấu này liên tục trong suốt năm bởi phải nhường lại cho các sự kiện nghệ thuật, ngoại giao lớn.
Ông Xuân Anh của Tân Hồng cũng cho rằng, tuy việc đầu tư vào sản phẩm, dịch vụ là của doanh nghiệp nhưng với những loại hình đặc biệt như các chương trình biểu diễn nghệ thuật thì thành phố cần có những chính sách hỗ trợ để doanh nghiệp tham gia. Trong đó, bao gồm cả việc khảo sát để đưa ra danh sách những dịch vụ, những chương trình cần thiết cho du khách và tạo thuận lợi về mặt bằng, bằng cách chỉnh trang, sửa chữa một số sân khấu không hoạt động để doanh nghiệp tổ chức những chương trình nghệ thuật nhằm tạo nên những món ăn tinh thần phục vụ khách nước ngoài.
“Có thể nói việc này là thả con tép bắt con tôm. Thành phố muốn kéo thêm nhiều du khách đến, muốn khách ở lại lâu để tăng doanh thu thì phải đầu tư ban đầu, tạo điều kiện để doanh nghiệp tham gia”, ông nói.
Một số doanh nghiệp lữ hành cũng cho rằng, đơn vị tổ chức cần phải hoàn thiện kỹ năng tổ chức biểu diễn để tạo nên những chương trình hấp dẫn, chú trọng đến lượng khách chính là du khách nước ngoài. Hiện tại, nhiều chương trình nghệ thuật còn đơn điệu, chỉ tập trung một số điệu múa, bài hát dân gian, nhiều bài có giai điệu buồn bã nên chưa tạo được sức hút với du khách, chưa tạo được sự tương tác giữa nghệ sĩ với người xem sau khi kết thúc chương trình… Thậm chí, có nhà tổ chức còn quên tóm tắt hoặc diễn giải sơ lược cho du khách nước ngoài hiểu chương trình biểu diễn.
Theo ông Xuân Anh, vì thị hiếu chung của du khách khi đi du lịch là muốn được giải trí và thư giãn do đó đơn vị tổ chức nên tránh những tiết mục có thể gây căng thẳng cho người xem. Chẳng hạn, có đơn vị biểu diễn những tiết mục được xem là tài năng của Việt Nam như kéo xe bằng mắt, chọt trái dừa bằng ngón tay… Nhiều công ty lữ hành không thể đưa vào tour được, bởi du khách không muốn xem do cảm thấy căng thẳng và lo lắng.
