(SGTT) – Để phục hồi và phát triển sau dịch Covid-19, nước ta cần giảm thiểu tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu, đầu tư vào giáo dục và khả năng tiếp cận số hóa, tăng cường hợp tác cung ứng, phân phối vắc-xin, đẩy mạnh thương mại với các nước trong khu vực và trên thế giới, kiên định về lập trường chính trị, bình đẳng trong đào tạo lao động.
Đây là những xu hướng được ông Tim Evans, Tổng Giám đốc HSBC Việt Nam, nhận định là cần thiết và sẽ thay đổi Việt Nam trong tương lai.
Biến đổi khí hậu
Tới năm 2050, châu Á có thể đối diện với nguy cơ GDP tổn thất từ 2.800 – 4.700 tỉ đô la Mỹ, chiếm hơn 2/3 tổn thất GDP trên toàn cầu do tác động của biến đổi khí hậu.
Trong đó, Ngân hàng Thế giới cảnh báo Việt Nam là một trong năm nước chịu ảnh hưởng của biến đổi khí hậu nghiêm trọng nhất. Tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu sẽ khiến thu nhập quốc gia của nước ta giảm 3,5% GDP vào năm 2050.
Mặc dù ứng phó với biến đổi khí hậu là thử thách lớn với chúng ta nhưng đi kèm với đó là cả một cơ hội không nhỏ. Những ngành như công nghệ thông tin, y sinh học, nguyên liệu mới và năng lượng mới đang trở thành những động lực mới, bền vững hơn đối với tăng trưởng kinh tế.
Chính phủ gần đây đã cam kết tới năm 2045 sẽ giảm tỷ lệ điện than trên toàn hệ thống xuống dưới 10% và phát triển ngành năng lượng tái tạo để tăng tỷ trọng ngành này lên hơn 50% từ mức hiện tại 12%.
Số hóa
Số hóa cho phép Việt Nam cạnh tranh với nhiều nền kinh tế tiên tiến hơn. Các doanh nghiệp như VNG, MoMo và VNPay… đều có khả năng cạnh tranh trên trường quốc tế.
Làn sóng chuyển đổi số sẽ còn tiếp tục thúc đẩy mức độ ứng dụng công nghệ trong các ngành, đặc biệt như làm việc từ xa, y tế, giáo dục, giải trí và dịch vụ tài chính bên cạnh giảm chi phí giao dịch, hỗ trợ tham gia vào các chuỗi giá trị toàn cầu và cải thiện khả năng gia nhập và tiếp cận thị trường.
Vì vậy, Việt Nam cần tiếp tục đầu tư vào giáo dục và khả năng tiếp cận số hóa. Tuy nhiên, bảo mật thông tin và riêng tư là những vấn đề cần chú trọng.
Bình đẳng về tiêm phòng
Việt Nam là một tấm gương sáng trong vấn đề tiêm vắc-xin phòng Covid-19. Gần 80% dân số đã được tiêm ít nhất hai mũi. Bộ Y tế cũng đã đặt mục tiêu hoàn thành chiến dịch tiêm chủng cho trẻ em tuổi từ 5 đến 11 trong quí 2 năm nay.
Chúng ta phải tăng cường hợp tác toàn cầu trong nghiên cứu, phát triển, sản xuất, cung ứng nguyên liệu thô, phân phối, vận chuyển, lưu trữ, miễn trừ sở hữu trí tuệ trong vấn đề vắc-xin để giúp các quốc gia đang phải vất vả cạnh tranh với những nước giàu để giành được những suất vắc-xin và nguồn cung vật tư y tế với chi phí phù hợp.
Thương mại
Tính đến nay, Việt Nam đã tham gia 15 hiệp định tự do thương mại (FTA) trong đó gần đây nhất là Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) vừa chính thức có hiệu lực từ đầu năm. Các FTA này được kỳ vọng sẽ thúc đẩy phát triển kinh tế Việt Nam trong năm nay.
Bên cạnh đó, kể từ 15-3, Việt Nam cũng đã mở cửa hoàn toàn cho du lịch và đi lại quốc tế, nối lại giao thương với các nước sau thời gian đóng băng vì đại dịch.
Việt Nam sẽ cần tiếp tục hợp tác với các quốc gia châu Á khác để tạo điều kiện cho các dòng chảy đầu tư trong khu vực cũng như tháo gỡ những rào cản không liên quan đến thuế để cả khu vực có thể phát huy tối đa tiềm năng thương mại.
Nhất quán quan điểm chính trị
Những vấn đề lớn của cả thế giới như biến đổi khí hậu, dịch bệnh và lạm phát chỉ có thể được giải quyết trên tinh thần hợp tác sâu rộng. Bất kỳ hành động nào xa rời tinh thần này chắc chắn sẽ khiến kinh tế và an sinh xã hội của toàn khu vực bị giảm sút.
Trong bối cảnh quốc tế còn nhiều rối ren, thái độ cởi mở và lập trường nhất quán của Việt Nam về giải quyết các tranh chấp quốc tế bằng biện pháp hòa bình dựa trên cơ sở luật pháp quốc tế là một ý kiến đáng trân trọng.
Bình đẳng và phục hồi toàn diện
Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) ước tính đại dịch đã khiến khoảng 75-80 triệu người dân châu Á rơi vào cảnh cùng cực kể từ năm 2020. Tiến trình xóa đói, cải thiện điều kiện y tế và giáo dục cũng bị chặn đứng.
Vấn đề cấp thiết bây giờ là các nước đang phát triển như Việt Nam cần có vắc-xin và nhận được sự hỗ trợ cần thiết để phục hồi. Sau đó, nước ta cần tăng cường đầu tư vào y tế và giáo dục, tạo ra một thị trường lao động cạnh tranh và công bằng, nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ tài chính và công nghệ cho người dân là mục tiêu quan trọng.
Phùng My
