Cẩm Anh -
Thói quen tập thể dục sẽ giúp cho cơ thể duy trì, nâng cao sức khỏe và đẩy lùi nhiều bệnh tật. Tuy nhiên, tập thể dục như thế nào là hiệu quả thì không phải ai cũng biết. Bác sĩ Trần Thị Ngọc Dung, công tác tại bệnh viện Chấn thương Chỉnh hình TPHCM, cho biết: “Việc tập thể dục không đúng cách sẽ làm giảm hiệu quả đồng thời cơ thể sẽ có nguy cơ đối mặt với nhiều vấn đề gây hại đến sức khỏe”.
Chọn đúng thời gian, không gian tập
Cơ thể mỗi người có những phản ứng khác nhau với việc tập luyện vào từng thời điểm trong ngày nên cần chọn thời gian tập luyện phù hợp để tăng cường và cải thiện sức khỏe.
Khoảng thời gian tốt nhất để tập thể dục sẽ dựa trên lợi ích người tập muốn đạt được. Cụ thể, nếu người tập muốn giảm cân thì nên tập thể dục trước bữa ăn sáng. Đây là thời điểm cơ thể đạt khả năng đốt cháy mỡ cao nhất. Còn những ai muốn rèn luyện cơ bắp, thời điểm tốt để tập là sau bữa tối. Lý do là vì nhiệt độ cơ thể của một người sẽ tăng vào cuối ngày nên hiệu quả tập luyện cũng từ đó cao hơn. Điều đó kéo theo sức bền của cơ tăng lên, khả năng điều khiển chuyển động tốt hơn và lượng oxy truyền tới các cơ cũng tăng.
Đối với những người khi tập thể dục dễ bị căng cơ, đau nhức hay chuột rút thì nên tập luyện các động tác vận động, thể dục vào khoảng 5-6 giờ chiều. Vào lúc chiều tối, sau một ngày hoạt động, cơ thể đã quen với các vận động, nếu tập thể dục vào thời gian này không những giúp giảm mệt mỏi mà còn tránh các chấn thương.
Bên cạnh đó, người tập cần tránh một số sai lầm khi tập thể dục ảnh hưởng đến hiệu quả tập và thậm chí là gây hại cho sức khỏe như việc tập thể dục quá sớm ở ngoài trời hay là quá muộn. Buổi sáng nhiệt độ ngoài trời thấp dễ khiến cơ thể gặp lạnh đột ngột, làm các mạch máu co lại cộng thêm sương mù thường rất độc hại. Nhiều người có thói quen tập thể dục trước khi đi ngủ sẽ khiến thân nhiệt tăng lên, nhịp sinh học cơ thể bị xáo trộn làm ảnh hưởng đến giấc ngủ.
Việc tập thể dục tốt nhất là vào lúc mặt trời bắt đầu mọc và người tập nên có sự điều chỉnh hợp lý theo sự thay đổi của thời tiết. Người tập cần hạn chế tập thể dục hay vận động mạnh trước khi đi ngủ. Người tập thể dục cũng nên chú ý không nên để bụng đói hoặc quá no khi luyện tập vì có thể gây ra viêm loét dạ dày và ảnh hưởng đến các bộ phận tiêu hóa khác. Cho nên, để đạt hiệu quả, người tập nên ăn nhẹ trước khi tập hoặc tập thể dục sau khi ăn ít nhất hai giờ.
Ngoài ra, mọi người nên tránh tập luyện tại các nơi ô nhiễm không khí cao, ví dụ gần các tuyến đường giao thông nhiều khói bụi và tiếng ồn. Các khu sản xuất công nghiệp ô nhiễm không khí sẽ có tác động xấu đến phụ nữ mang thai, người cao tuổi, người đang mang bệnh... khi tập thể dục.
Chế độ tập phù hợp từng độ tuổi
Ngoài việc lựa chọn đúng thời gian luyện tập thể dục, việc xác định được cách tập thể dục theo từng độ tuổi là điều quan trọng không kém vì không có một phương pháp tập luyện nào phù hợp với tất cả mọi người. Mỗi độ tuổi sẽ có những cách tập khác nhau để phù hợp với thể trạng và tình trạng sức khỏe.
Ở độ tuổi của trẻ em và thanh thiếu niên, nên vận động cơ thể từ 40-60 phút mỗi ngày để cơ thể trở nên linh hoạt và cơ bắp được co giãn. Việc tập luyện bằng cách chơi các môn thể thao vừa có tác dụng hỗ trợ tăng trưởng xương khớp như hít xà, bơi lội, bóng chuyền, bóng rổ… hoặc đơn giản là những bài tập vận động thể chất như leo núi hay các hoạt động liên quan đến nhảy.
Lứa tuổi từ 18-60 là độ tuổi rất cần quan tâm đến tập luyện thể dục để duy trì và cải thiện sức khỏe. Người ở lứa tuổi này nên dành nhiều thời gian để quan tâm đến sức khỏe và dáng vóc. Việc đi bộ 60 phút mỗi ngày để rèn sức khỏe hoặc tập tạ có thể giúp tạo cơ bắp và giảm mỡ cơ thể. Ngoài ra, mỗi người hãy chọn cho mình một bộ môn thể thao yêu thích để luyện tập và hoạt động thể chất mỗi ngày, như yoga, các lớp học nhảy hay những buổi đạp xe đều có ích cho độ tuổi này.
Những người từ 60 tuổi trở lên thì việc vận động thể chất thích hợp nhất ở là đi bộ. Tùy theo tình trạng sức khỏe mọi người có thể tập đi bộ nhanh, chạy bước nhỏ hay tập luân phiên và nên tập luyện thường xuyên đồng thời nâng dần tốc độ hoặc thời gian tập. Các bài tập yoga, thái cực quyền vừa kết hợp các bài tập kéo giãn và các bài tập thở sẽ có tác dụng giảm căng thẳng, tăng cường sức khỏe về thể chất và tinh thần. Các môn tập luyện này phù hợp cho mọi lứa tuổi, đặc biệt cho người người cao tuổi.
Đồng thời, những người mắc các chứng bệnh như suy tim nặng, hen suyễn nặng hay viêm khớp nặng đều không nên tập thể dục vì sẽ làm tình trạng bệnh thêm trầm trọng và người bệnh khó có thể kiểm soát được.
