(SGTTO) – Không khí ô nhiễm là tình trạng thường gặp ở các đô thị. Những người có sở thích tập luyện thể thao ngoài trời nên thực hiện những biện pháp gì để bảo vệ sức khỏe trước tình trạng này?
Nhiều người trong chúng ta tập các môn thể thao ngoài trời như chạy bộ, đạp xe, đá bóng… Tuy nhiên vào những ngày không khí ô nhiễm với hàm lượng bụi mịn cao, chúng ta cần tuần thủ một số biện pháp để bảo vệ sức khỏe.
Tác hại của không khí bị ô nhiễm
Trước khi ra ngoài trời tập thể dục, chúng ta nên biết được những ảnh hưởng của không khí ô nhiễm lên cơ thể. Các nghiên cứu về sự tác động của không khí bị ô nhiễm chỉ ra rằng, hít một lượng lớn khí bị ô nhiễm có thể gây ra viêm phổi, theo thời gian có thể gây ra các vấn đề về huyết áp và tim mạch.
Có phải mức độ màu cam là mức độ ô nhiễm không khí chấp nhận được?
Màu cam thể hiện cho mức độ “có hại đối với nhóm nhạy cảm” trên bản chỉ số chất lượng không khí và có thể là mức đô ô nhiễm cho phép mọi người vẫn có thể tập thể dục ngoài trời, theo Matthew Strickland, Giáo sư ngành Khoa học Sức khỏe tại trường đại học Nevada, Reno (Mỹ).
Ông cho rằng vẫn có thể tập luyện ngoài trời vào những ngày “có hại đối với nhóm nhạy cảm”, nếu bạn không thuộc nhóm nhạy cảm như người bị hen suyễn, người già, trẻ em hay người có bất cứ triệu chững mãn tính nào. Tuy nhiên bạn nên tránh hoàn toàn việc luyện tập ngoài trời vào những ngày màu tím và màu nâu, khi mức độ ô nhiễm không khí ở mức rất có hại cho sức khỏe hoặc cực kì độc hại cho cơ thể.
Trong khí đó, James Crooks, trợ lý giáo sư lâm sàng tại Trường Y tế Cộng đồng Colorado (Mỹ) khuyến cáo mọi người: “Khi không khí dừng ở màu đỏ – chất lượng không khí ở mức rất xấu thì tốt nhất chúng ta nên luyện tập trong nhà.”
Giáo sư Strickland khuyên mọi người nên kiểm tra chất lượng không khí khu vực sinh sống trước khi ra ngoài vì mức độ ô nhiễm không khí thay đổi liên tục theo ngày.
Những lợi thế của tốc độ
Giáo sư Michael Koehle, Giám đốc Phòng thí nghiệm Sinh lý Môi trường tại Đại học British Columbia (Canada) chỉ ra rằng, mọi người thường nghĩ các hoạt động cường độ thấp sẽ tốt hơn trong những ngày ô nhiễm không khi mức cao, vì chúng ta sẽ không phải hít vào quá nhiều lượng khí ô nhiễm. Tuy nhiên, chưa có bất cứ nghiên cứu chứng tỏ rằng luyện tập cường độ cao có hại hơn với luyện tập cường độ thấp trong môi trường ô nhiễm.
Ông là đồng tác giả trong nghiên cứu năm 2014 về các tay đua xe đạp. Theo đó, các tay đua nam 18 tuổi, đạp xe đạp trong vòng 30 phút tại 4 lượt thí nghiệm khác nhau. Trong 2 lượt đầu, các vận động viên sẽ đạp xe cường độ thấp khi đeo mặt nạ được bơm không khí thông thường trong lần đạp đầu tiên và khói diesel trong lần đạp thứ hai. Trong 2 lượt còn lại, các vận động viên đạp xe với cường độ cao trong khi hít không khí thông thường và không khí bị ô nhiễm.
Trong suốt quá trình, các nhà khoa học kiểm tra các thông số về chức năng phổi và thật ngạc nhiên khi họ phát hiện ra rằng phổi của các tay đua dường như phải hoạt động nhiều hơn khi họ đạp với cường độ thấp trong không khí ô nhiễm hơn là khi họ đạp với cường độ cao.
Một nghiên cứu tiếp theo vào năm 2019 sử dụng các phương pháp tương tự đã phát hiện ra rằng những người đạp xe đạp cường độ cao trong khi hít thở các chất ô nhiễm cũng không phát triển nhiều dấu hiệu viêm nhiễm trong máu hơn so với khi họ đang đạp xe cường độ thấp
Giáo sư Koehle phân tích, các kết quả nghiên cứu gợi ý rằng, bạn nên chọn một chuyến đạp xe cường độ cao, kéo dài chỉ 20 phút đến 30 phút hơn là một chuyến đạp xe nhẹ nhàng, dễ dàng trong 3 giờ vì nó sẽ giúp bạn hạn chế 2 giờ 30 phút tiếp xúc với không khí ô nhiễm
Về thời gian tập thể dục ngoài trời, ông Koehle khẳng định không có thời hạn rõ ràng nào dựa trên cơ sở khoa học. Nhưng nếu chất lượng không khí có màu cam hoặc tốt hơn, có thể tập thể dục ở bên ngoài trong khoảng 30-60 phút.
Tiến sĩ Crooks, Trường Y tế Công Colorado (Mỹ), cho biết khẩu trang có thể giúp ích một phần nhỏ để bảo vệ sức khỏe khi tập thể dục ngoài không khí ô nhiễm. Ông cho rằng một mặt nạ phòng độc N95, được đeo đúng cách, có thể lọc ra một số hạt. Nhưng nó sẽ không có ích lắm trong việc chống lại các khí độc hại trong khí thải, chẳng hạn như carbon monoxide.
“Khẩu trang N95 vẫn đang trong tình trạng thiếu hụt do đại dịch đang diễn ra và để đạt được hiệu quả, mặt nạ phải vừa khít với khuôn mặt, việc này khá khó chịu khi tập luyện. Còn những khẩu trang lỏng lẻo hơn mà nhiều người trong chúng ta mang hiện nay để giảm nguy cơ lây lan virus SARS-CoV-2 sang người khác ngăn cản không đáng kể các chất có hại trong không khí bị ô nhiễm”, ông nói thêm.
Liệu có an toàn hơn khi tập luyện ở trong nhà?
Robert Laumbach, Phó Giáo sư tại Trường Y tế Công Rutgers (Mỹ), cho biết, vào những ngày có chất lượng không khí kém, tập thể dục trong nhà với cửa sổ đóng chặt, máy điều hòa không khí ở “chế độ tuần hoàn” cùng một chiếc máy lọc không khí với bộ lọc HEPA có thể giúp giảm đáng kể việc tiếp xúc với các phân tử ô nhiễm không khí.
Tuy nhiên, ông Strickland cho rằng những biện pháp đó đi ngươc với một số lời khuyên để chống lại sự lây lan của virus SARS-CoV-2, trong đó bao gồm khuyến khích người dân mở cửa và để không khí lưu thông tự do, đặc biệt là trong những căn phòng có nhiều người. “Vì vậy, nếu ngày đó mức độ ô nhiễm quá cao, bạn nên bỏ qua các buổi tập tại phòng tập thể dục hoặc các không gian chung khác”, ông nói.
Hãy tham gia nhóm Sài Gòn Fit để đọc thêm những nội dung thú vị, hữu ích khác từ các chuyên gia, huấn luyện viên, bác sĩ… Đồng thời, giao lưu, chia sẻ giữa các thành viên và các hoạt động chung của nhóm. Tham gia nhóm, độc giả có cơ hội trở thành cộng tác viên của Sài Gòn Tiếp Thị và hưởng các ưu đãi thành viên đến từ các đối tác của Sài Gòn Tiếp Thị cũng như giữa các thành viên với nhau.
Trang Nguyễn
Theo The New York Times
