(SGTT) - Trên khắp thế giới, một thế hệ ô tô điện cỡ nhỏ, chỉ có 1 hoặc 2 ghế ngồi, giá siêu rẻ, đang xuất hiện. Nhưng tại Mỹ, người tiêu dùng không mấy quan tâm, một phần vì họ chuộng những mẫu xe thể thao đa dụng (SUV) mạnh mẽ.
- Nhà sản xuất xe điện thay thế tập đoàn Internet để dẫn dắt kinh tế Trung Quốc
- Doanh nghiệp xe điện Mỹ chật vật với chính sách giảm giá và hàng tồn kho tăng
Hầu hết các ngày, Athena Frederick ở thị trấn Peachtree, bang Georgia (Mỹ) đều đi mua thực phẩm và đưa đón cháu trai đi học mà không cần phải lên ô tô. Cô con gái tuổi teen của bà, cũng đến trường trung học mà không cần sử dụng ô tô của gia đình.
Điều đó là nhờ bà sống ở một thị trấn nhỏ, nơi bắt đầu xây dựng mạng lưới đường mòn vào năm 1974, dành cho xe golf chứ không phải ô tô. Mạng lưới đường mòn đó bây giờ kéo dài hơn 160 km, phục vụ 38.000 cư dân và hơn 11.000 xe golf đã đăng ký của họ. Gần như mọi điểm đến ở Peachtree đều có thể đến được bằng loại phương tiện mà hầu hết người Mỹ xem như đồ chơi.
Peachtree là nơi có hệ thống giao thông không bình thường ở Mỹ. Nhưng bên ngoài nước Mỹ, cơ sở hạ tầng hỗ trợ các lựa chọn thay thế ô tô cỡ lớn ở đô thị đang được mở rộng để phục vụ một thế hệ xe điện tí hon mới dành cho 1 hoặc 2 người,
Sự tăng trưởng nhanh chóng của xe điện mini, mà một số người gọi là “khả năng di chuyển tối thiểu”, cũng được thúc đẩy nhờ chi phí giảm và công suất ngày càng tăng của động cơ điện và pin. Bằng cách sử dụng vật liệu mới và các phân loại mới đối với xe cộ, đặc biệt là ở Liên minh châu Âu (EU), nhà sản xuất đang gắn hệ thống truyền động điện vào những mẫu xe với đủ trọng lượng và kích cỡ có thể tưởng tượng được, từ hai đến bốn bánh.
Tất nhiên, ô tô mini không phải là mới. Những chiếc xe Kei siêu nhỏ gọn của Nhật Bản được tung ra thị trường ngay sau Chiến tranh thế giới thứ hai, khi hầu hết người Nhật không đủ khả năng mua xe cỡ lớn. Đầu thế kỷ này, mẫu xe hai chỗ ngồi Smart Fortwo của Mercedes-Benz xuất hiện tại Mỹ. Và mẫu xe điện Hongguang Mini, dài khoảng 3 mét và có giá dưới 5.000 đô la, trở thành chiếc xe điện bán chạy nhất ở Trung Quốc kể từ năm 2020.
Tại châu Âu, năm 2020, hãng xe Citroën của Pháp đã giới thiệu xe điện Ami, có chiều dài chỉ 2,41 mét. Về mặt kỹ thuật, Ami là “xe bốn bánh hạng nhẹ”, theo phân loại của EU. Mẫu xe này có giá bán lẻ chỉ 8.400 đô la, chưa bao gồm trợ cấp, có mặt trước giống hệt mặt sau để tiết kiệm chi phí sản xuất. Theo các quy định đặt ra cho hạng xe bốn bánh hạng nhẹ, tốc độ tối đa cho phép là 45 km/ giờ.
Ở Pháp, Ami được ưa chuộng nhờ giá rẻ, khả năng tương thích với đường phố hẹp và thực tế là thanh thiếu niên từ 14 tuổi có thể sử dụng nó mà không cần giấy phép lái xe. Theo Alain Le Gouguec, giám đốc sản phẩm của Citroën Ami, trước khi ra mắt Ami, chỉ có khoảng 13.000 xe bốn bánh hạng nhẹ được bán ra mỗi năm ở Pháp. Ông tiết lộ, vào năm 2021, năm đầu tiên Ami có mặt trên thị trường, doanh số của mẫu xe này đã giúp tăng gần gấp đôi quy mô của thị trường xe bốn bánh hạng nhẹ.
Các công ty khác, bao gồm một số công ty khởi nghiệp, đang cung cấp những mẫu xe điện mini, với tính năng và công suất vượt xa Ami. Những chiếc xe này chạy nhanh hơn, cung cấp nhiều sự bảo vệ hơn cho người ngồi trong xe. Chẳng hạn, Micro Mobility Systems, một công ty Thụy Sĩ, sản xuất xe điện nhỏ Microlino tại Turin, Ý kể từ năm 2021.
Microlino có giá lên tới 16.000 đô la, nhưng có tốc độ tối đa 85,5 km/ giờ, và phạm vi hoạt động từ 95-230 km, tùy kích cỡ pin mà người mua lựa chọn. Các mẫu xe điện mini khác bao gồm Yoyo của công ty khởi nghiệp XEV có trụ sở tại Hồng Kông, Duo của hãng Renault (Pháp) và Luvly O sắp ra mắt của hãng xe Luvly ở Thụy Điển.
Håkan Lutz, CEO của Luvly (viết tắt của cụm từ tiếng Anh: light urban vehicle : xe đô thị hạng nhẹ) cho biết, mục tiêu của ông khi thành lập công ty khởi nghiệp này vào năm 2015 là tạo ra một giải pháp thay thế thực sự cho ô tô thông thường. Đó là một phương tiện tiện lợi, nhỏ gọn hơn, có giá cả phải chăng hơn và cần ít tài nguyên để sản xuất và sử dụng. Mẫu xe Luvly O dự kiến có giá 10.000 đô la.
Các nhà thiết kế của mẫu xe này tránh sử dụng các tấm thép thông thường, thay vào đó, họ sử dụng vật liệu nhẹ hơn: hai tấm sợi thủy tinh cường độ cao, kẹp một lớp foam ở giữa. Lutz cho biết, điều kiện giúp xe điện mini trỗi dậy là chuỗi cung ứng pin và động cơ đã phát triển ở Trung Quốc, không chỉ chọn ô tô truyền thống mà còn cho các phiên bản điện hóa của xe chạy xăng.
Hãng tư vấn quản lý McKinsey dự đoán, thị trường toàn cầu cho các phương tiện di chuyển có kích thước nhỏ có thể đạt được 100 tỉ đô la vào năm 2030, từ mức 3 – 4 tỉ đô la hiện nay. Nhưng các nhà phân tích như Soumen Manal, người đứng đầu bộ phận ô tô tại hãng nghiên cứu thị trường Counterpoint Research, cho rằng sẽ không có bất kỳ phần đáng kể nào của thị trường này thuộc về Mỹ, nơi người tiêu dùng ngày càng thích mẫu xe cỡ lớn.
Theo Cơ quan Bảo vệ môi trường Mỹ, kích thước và chất lượng xe ở Mỹ tăng lên qua mỗi năm, vì người tiêu dùng mua xe thể thao đa dụng (SUV) nhiều hơn bao giờ hết và vì tất cả tất cả các loại xe đều ngày càng tăng về kích thước và sức mạnh. Một phần của xu hướng này là các đường phố lớn của Mỹ được xây dựng để giúp người lái xe chạy với tốc độ nhanh nhất có thể. Norman Garrick, giáo sư kỹ thuật vận tải của Đại học Connecticut, cho biết, nhiều tài xế cảm thấy cần phải mua những phương tiện lớn hơn để cảm thấy an toàn.
Ở châu Âu, xu hướng sở hữu ô tô ngày càng tăng chỉ bắt đầu đảo ngược từ thập niên 1970 khi người dân nhận thấy rằng quá nhiều vụ tử vong do tại nạn trên đường và ô nhiễm không khí gia tăng.
Garrick cho biết, nhiều thành phố ở châu Âu hướng tới những đường phố được xây dựng để phục vụ người đi bộ và người đi xe đạp, chứ không chỉ người lái xe. Điều này đôi khi làm giảm sự phụ thuộc vào ô tô ở những thành phố này .
Đối với Frederick, bà mẹ hai con ở Peachtree, giấc mơ đó đã trở thành hiện thực. “Ở đây, việc sử dụng xe golf để di chuyển chuyển là điều hết sức bình thường đến nỗi tôi thậm chí còn thấy không có gì lạ cả”, bà nói.
Khánh Lan
