NGUYỄN NGỌC –
Chiến thắng của đội Tam Sắc (gồm các thí sinh NSƯT Tú Sương, ca sĩ Quốc Đại và diễn viên Thụy Mười) với trích đoạn cải lương Xử án Thượng Dương ở gameshow Cùng nhau tỏa sáng 2015 có lẽ không nằm ngoài dự đoán của nhiều khán giả theo dõi chương trình.
Không chờ đến lúc đội Tam Sắc trở thành quán quân của cuộc thi mà ngay từ những số đầu tiên của gameshow Cùng nhau tỏa sáng được phát sóng, những trích đoạn cải lương của Tam Sắc đã nhanh chóng tạo được sức hút và mang lại sắc màu lạ cho một gameshow tưởng chừng chỉ có thể là “cuộc chơi” của những loại hình giải trí hiện đại dành cho giới trẻ.
Cải lương “lấn sóng” gameshow
Thành công của Tam Sắc, sức hút của các trích đoạn cải lương ở Cùng nhau tỏa sáng như lời minh chứng nghệ thuật cải lương vẫn luôn có một sức hấp dẫn trong lòng công chúng, để từ đó, nghệ thuật cải lương bắt đầu có nhiều cơ hội “lấn sân” trong các gameshow, chương trình truyền hình thực tế (THTT)…
Trích đoạn cải lương Sui gia đại chiến trong gameshow Hội ngộ danh hài. Ảnh BTC cung cấp
Thực ra cách đây khoảng hai năm, một vài ý tưởng về gameshow, chương trình THTT liên quan đến cải lương đã từng được xây dựng. Nhưng khi triển khai lại luôn gặp nhiều khó khăn từ định dạng chương trình, các đội chơi, thành phần ban giám khảo… Những yếu tố trên cùng với lo lắng về sức hút của công chúng nên các ý tưởng vẫn chỉ nằm trên giấy. Mãi đến tháng 4-2015 một gameshow tìm kiếm giọng ca cải lương dành cho thiếu nhi được triển khai là Hò xự xang xê cống (do Đài Truyền hình Bạc Liêu và Công ty Mặt Trời Hồng phối hợp thực hiện). Dù tính chất cuộc thi và các đối tượng dự thi đều rất đặc biệt, nhưng đơn vị thực hiện – Công ty Mặt Trời Hồng cho biết họ gặp rất nhiều khó khăn trong việc tìm kiếm nhà tài trợ, đơn vị phối hợp thực hiện… Kết quả, gameshow chỉ có thể diễn ra ở một đài truyền hình địa phương và dù được đầu tư khá tốt, nhiều tâm huyết của những người thực hiện nhưng sức lan tỏa lại chưa cao.
Trước đó, ở một vài gameshow, các thí sinh cũng đã dàn dựng những tiết mục cải lương để dự thi như Quốc Đại-Vân Trang, Quế Vân-Nam Cường… Nhưng các tiết mục này hoặc chưa thực sự gây ấn tượng mạnh, hoặc để lại những dư luận không tốt, thậm chí bị khán giả yêu thích cải lương phản ứng vì những sáng tạo quá đà khiến tiết mục trở nên phản cảm, khó chịu.
Có lẽ cải lương chỉ thực sự được chú ý nhiều hơn từ sau sự xuất hiện của đội Tam Sắc với những tiết mục được đầu tư, chăm chút kỹ lưỡng ở gameshow Cùng nhau tỏa sáng 2015.
Công ty Sen Vàng đã đưa gameshow đầu tiên về tài tử-cải lương với tên gọi Tài tử tranh tài lên sóng Đài Truyền hình Vĩnh Long ngay sau khi Cùng nhau tỏa sáng khép lại không lâu. Một lần nữa, tài tử-cải lương lại khẳng định được vị trí của mình, khi Tài tử tranh tài dù được phát sóng vào ngày đầu tuần nhưng vẫn thu hút đông khán giả.
Một số chương trình truyền hình khác bắt đầu phát sóng vào cuối năm 2015 cũng đã đưa cải lương vào nội dung như Hội ngộ danh hài, Danh hài đất Việt…
Có hay không giới hạn của cải lương ở gameshow?
Các nghệ sĩ cải lương trong chương trình Danh hài đất Việt.
Là khách mời của chương trình Hội ngộ danh hài và Danh hài đất Việt, NSƯT Kim Tử Long chia sẻ: “Đưa cải lương vào gameshow và các chương trình THTT là cách làm mới, tạo điều kiện cho nghệ sĩ cải lương có thể tiếp cận với công chúng và đưa cải lương đến gần với khán giả hơn. Có lẽ còn hơi sớm để đưa ra những nhận định về những điều được hoặc chưa được ở thời điểm này. Chúng ta cần thêm thời gian”.
Từng có không ít ý kiến trái chiều trước khi Tài tử tranh tài lên sóng, nhưng đến nay, sau bảy số phát sóng với nhiều phản hồi tích cực, đạo diễn Đỗ Nhật Nam, “tổng chỉ huy” chương trình chia sẻ: “Ở thời điểm có quá nhiều sân chơi hấp dẫn khác thì việc đưa cải lương vào gameshow có phần mạo hiểm nhưng đầy thú vị”.
Theo ông Nam, đây là kịch bản hoàn toàn thuần Việt nên ban đầu ban tổ chức lo lắng về sức hút đối với khán giả, nhất là cải lương vốn không nằm trong danh mục hút rating. Tuy nhiên, cải lương trong sự dẫn dắt đan xen với ca nhạc hiện đại, hài, kịch, nhạc kịch… gameshow này đã trở thành “món ăn” tinh thần trẻ trung, phù hợp với nhiều đối tượng khán giả.
Là đạo diễn và là người hoạt động lâu năm trong lĩnh vực cải lương, NSƯT Ca Lê Hồng cho rằng nghệ thuật cải lương không ngừng phát triển và luôn biết tiếp thu những tinh hoa của những loại hình nghệ thuật khác để ngày càng trở nên hấp dẫn trong mắt công chúng. Được đưa vào các gameshow truyền hình là cơ hội cho cải lương tìm tòi, đổi mới để phù hợp với giới trẻ. Nhưng sự đổi mới cần phải dựa trên những hiểu biết căn cơ giữa yếu tố “động” và “tĩnh” đặc thù ở sân khấu cải lương.
“Các gameshow vốn tính giải trí rất cao nên đưa cải lương vào gameshow lại càng phải hết sức thận trọng, nhất là việc cân đong đo đếm yếu tố hài hước trong các tiết mục. Hài ở cải lương không thể lạm dụng đến mức quá đà, cải lương không thể bị biến thành những chương trình giải trí mua vui. Cải lương khó chấp nhận sự tung hứng vì trong nhiều tình huống, nếu sự thiếu chỉn chu và diễn viên còn non nghề sẽ khó làm chủ được bản thân”, NSƯT Ca Lê Hồng nói.
Một nghệ sĩ đã có hơn 50 năm gắn bó với cải lương cho biết thêm: “Cải lương đưa vào các chương trình với tên gọi “Danh hài” có vẻ không ổn. Nghệ sĩ cải lương và danh hài rất khác biệt và không phải nghệ sĩ cải lương nào có thể diễn hài được cũng có thể trở thành danh hài. Cách nhìn nghệ sĩ cải lương và danh hài giống nhau đang làm một số nghệ sĩ trẻ đi chệch hướng. Không có khả năng diễn hài nhưng họ vẫn cứ cố gắng “gồng mình” và vì thế đánh mất những thiện cảm đã từng gầy dựng được trong lòng công chúng”.
