LÊ ANH –
Chỉ trong vòng nửa năm TPHCM đã mở thêm sáu tuyến xe buýt mới. Việc mở nhiều tuyến xe buýt theo cơ quan quản lý là để tạo thêm sự thuận tiện đi lại cho người dân trong việc sử dụng phương tiện này. Nhưng theo các chuyên gia thì các tuyến xe cần được kết nối thành mạng lưới mới mong đạt được hiệu quả mong muốn.
Liên tục mở tuyến
Trong số những tuyến xe buýt được khai trương mới đây, có hai tuyến xe buýt đi từ sân bay Tân Sơn Nhất về trung tâm TPHCM.
Hôm 7-6, Sở Giao thông Vận tải TPHCM (GTVT) đã mở thêm tuyến xe buýt số 101 từ bến xe Chợ Lớn đến chợ Tân Nhựt, huyện Bình Chánh. Theo thống kê của Sở GTVT thành phố, tính từ đầu năm 2016 đến nay đã có sáu tuyến xe buýt mới được mở gồm hai tuyến ở huyện Cần Giờ, hai tuyến đi từ sân bay vào trung tâm, một tuyến đi vòng quanh khu trung tâm và một tuyến từ chợ Lớn đi huyện Bình Chánh. Đó là chưa kể thành phố còn có dạng xe buýt Bus Hop On Hop Off do doanh nghiệp tự khai thác.
Sắp tới, TPHCM cũng sẽ mở thêm ba tuyến xe điện hoạt động trong phạm vi khu trung tâm sau khi được Chính phủ cho phép thí điểm trong vòng ba năm. Theo một nguồn tin từ Sở Giao thông Vận tải thành phố, ba tuyến xe điện này sẽ được mở trong thời gian không lâu nữa vì đến nay mọi thứ đã được chuẩn bị, kể cả về phương tiện, lộ trình tuyến.
Theo đánh giá của ông Lê Hoàng Minh, Phó giám đốc Sở GTVT TPHCM, việc mở một loạt tuyến xe buýt trong thời gian qua để đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân bằng xe buýt rất lớn. Khi có thêm các tuyến xe buýt mới, người dân vừa có thêm lựa chọn phương tiện cho việc đi lại, đồng thời cũng sẽ giúp hoàn thiện dần mạng lưới xe buýt của thành phố vốn được cho là có sự kết nối chưa tốt.
Thiếu kết nối
Theo thống kê của Sở GTVT TPHCM, tính từ đầu năm đến nay đã có sáu tuyến xe buýt mới được mở.
Mặc dù chỉ trong vòng sáu tháng đã có hàng loạt các tuyến xe buýt mới được mở ra nhưng theo đánh giá của người dân và một số chuyên gia, mạng lưới xe buýt của thành phố vẫn thiếu sự kết nối từ các đầu mối trọng điểm là sân bay và ga tàu lửa.
Trong số những tuyến xe buýt được khai trương mới đây, đáng chú ý là hai tuyến xe buýt đi từ sân bay Tân Sơn Nhất về trung tâm thành phố là 109 và 49. Những ai đã từng đi hai tuyến xe buýt này thì có thể thấy lộ trình hầu như là trùng nhau, tức là các xe này cũng đi từ Tân Sơn Nhất qua đường Nguyễn Văn Trỗi, Nam Kỳ Khởi Nghĩa rồi về chợ Bến Thành… Ở chiều ngược lại cũng đi qua trục đường Pasteur Nguyễn Văn Trỗi, Trường Sơn để đến sân bay Tân Sơn Nhất. Điểm khác biệt duy nhất là xe buýt 49 không dừng đón trả khách ở các điểm như xe buýt mà chỉ đón trả khách theo nhu cầu.
Dù có thêm hai tuyến xe buýt đến sân bay Tân Sơn Nhất nhưng chỉ có một số ít hành khách di chuyển từ trung tâm ra sân bay và ngược lại được hưởng lợi. Còn những hành khách di chuyển từ sân bay về các quận, huyện khác thì có rất ít lựa chọn.
Anh Nguyễn Hữu Duy, ngụ tại quận Thủ Đức, cho biết mỗi lần đi công tác về anh muốn đi xe buýt từ sân bay về Thủ Đức mà không có tuyến nào xuất phát từ sân bay. Nếu muốn đi xe buýt anh phải đi xe ngược vào trung tâm thành phố hoặc ra khu vực Lăng Cha Cả thì mới có xe buýt. “Đi xe buýt bất tiện như vậy nên tôi đành phải chọn taxi hoặc Uber để đi thẳng từ sân bay ra đường Phạm Văn Đồng để về, chứ đi ngược lại trung tâm để đi xe buýt về nhà sẽ rất mất thời gian và bất tiện”, anh Duy nói.
Nói về sự kết nối của phương tiện công cộng hiện nay là xe buýt, kiến trúc sư Ngô Viết Nam Sơn, một chuyên gia về kiến trúc và quy hoạch đô thị, cho rằng hệ thống xe buýt của TPHCM hiện nay được tổ chức chắp vá, thiếu kết nối. Đặc biệt là sự tích hợp và chuyển tiếp giữa các loại hình giao thông đường bộ, đường hàng không, đường thủy. Ví dụ, ở sân bay, nhà ga phải là đầu mối trung chuyển đi khắp các quận, huyện của thành phố. Người dân xuống máy bay có thể đi xe buýt về nhà được.
Cùng quan điểm với ông Sơn, chuyên gia giao thông Phạm Sanh đánh giá, việc để các đầu mối như sân bay Tân Sơn Nhất, ga Sài Gòn không có xe buýt cho thấy sự quy hoạch chưa tốt. Nếu như ở Bến xe Miền Đông và Bến xe Miền Tây có xe buýt tỏa đi khắp các quận, huyện thì ở sân bay Tân Sơn Nhất và ga Sài Gòn có rất ít xe buýt đến đây. Thậm chí, ở ga Sài Gòn không có một tuyến xe buýt nào đi vào tận ga mà chỉ có duy nhất tuyến 07 đi ngang qua đường Nguyễn Thông.
Ông Sanh cho rằng, lẽ ra TPHCM phải quy hoạch năm đầu mối xe buýt lớn gồm sân bay Tân Sơn Nhất, ga Sài Gòn, Bến xe Miền Đông, Bến xe Miền Tây và chợ Bến Thành. Hầu hết việc đi lại của hành khách tập trung rất lớn về các đầu mối này. “Nếu tổ chức được năm đầu mối này rồi tỏa đi các quận, huyện thì hệ thống xe buýt của thành phố sẽ có tính kết nối rất cao”, ông Sanh nói.
Mặc dù để tạo nhiều thuận tiện trong việc đi lại cho người dân thông qua việc mở thêm các tuyến xe buýt mới nhưng theo các chuyên gia là mục tiêu như vậy vẫn chưa thật sự đạt được. Nếu TPHCM vẫn tiếp tục mở các tuyến xe buýt không xuất phát từ các đầu mối giao thông như nhà ga, sân bay, bến xe thì hệ thống xe buýt của thành phố vẫn rời rạc và thiếu tính kết nối.
