NGUYỄN NGỌC TUYẾT –
Ở miền đất Nam bộ, khoảng tháng 7, tháng 8 là lúc trái cây vào mùa chín rộ. Mùa xoài vừa hết đã tới mùa măng cụt, sầu riêng, dâu xanh, dâu vàng đủ loại. Không những trái cây phong phú mà những chế biến từ các loại rau củ, trái cây cũng đa dạng.
Gỏi măng cụt tôm thịt.
Đặc biệt là măng cụt, một loại trái đặc sắc của riêng xứ nhiệt đới này. Măng cụt có thể bày bán đầy đường nhưng để được ăn gỏi măng cụt, khách không thể vào nhà hàng mà phải đến những điểm du lịch sinh thái vườn và phải là nơi quen biết mới có thể đặt được món độc đáo này.
Muốn làm gỏi măng cụt người ta phải lựa từ những trái măng sống. Dùng một con dao nhỏ, lưỡi nhọn bén gọt từ từ lớp vỏ măng màu vàng bên ngoài để lấy lõi tức ruột măng bên trong. Công đoạn này cực nhất vì người gọt măng phải để măng trong thau nước cho tay không dính mủ (nhựa), phải gọt từng lớp giống như gọt lớp vỏ dừa xanh để làm dừa lạnh vậy, lại phải cẩn thận vì rất dễ gọt vào tay.
Để có vài chục trái măng trộn gỏi có khi phải mất cả giờ nên ít ai chịu làm món này. Vả lại, trừ khi măng của vườn nhà chứ khó tìm được những trái măng còn sống, giòn rụm.
Măng gọt xong rửa sạch để vào tủ lạnh cùng với củ hành tây xắt khoanh ngâm dấm cho tăng độ giòn, khi trộn mới đem ra. Thịt ba chỉ luộc vừa chín tới, xắt lát vừa miếng ăn, tôm sú hay tôm càng cũng luộc bóc vỏ để sẵn. Bắt đầu ăn thì trộn tất cả vào, điểm thêm chút rau răm, rau quế và rắc thêm đậu phộng rang giã nhuyễn là xong.
Gắp một trái măng cụt chua chua, ngọt ngọt, giòn giòn hòa với vị béo của lát thịt luộc hay miếng tôm bùi bùi, thơm phức, khách sẽ cảm nhận cái ngon, lạ miệng của món gỏi măng cụt này, món gỏi không thể nào tìm thấy ở các nhà hàng sang trọng trong thành phố.
Ngày trước, nhiều vườn ở miền Tây Nam bộ trồng măng cụt thành từng bờ dài theo những mương nước giống như cách trồng sầu riêng. Và cũng giống như sầu riêng, măng cụt trồng bằng cách ương hột rất chậm lớn, phải hàng chục năm cây mới ra trái, không như bây giờ, trồng bằng cách chiết cành, chỉ độ ba bốn năm là đã thu hoạch rồi.
Khách du lịch ghé Cần Thơ vào mùa măng cụt có thể theo đường bộ đến vườn du lịch sinh thái Lê Lộc ở số 568A phường Ba Láng, quận Cái Răng. Vườn du lịch nằm ngay dưới chân cầu Ba Láng trên quốc lộ 61 và có tấm bảng lớn để trước cửa nên rất dễ tìm. Khách cũng có thể đi tàu du lịch vào ngay rạch Ba Láng và ngừng lại ngay mặt sau để lên vườn. Ở đây ông chủ vườn có một vườn măng trải dài hơn chục công đất nên khi tới mùa lúc nào cũng có món gỏi măng (có điều phải chờ hơi lâu nếu không đặt trước).
Nếu là đang mùa măng thì giá một dĩa gỏi măng cụt tôm thịt 80.000-100.000 đồng (đầu mùa, giữa mùa hay cuối mùa). Còn nếu không đúng mùa măng thì đành chịu. Không chỉ được thưởng thức món đặc sản, khách đến đây còn có thể thoải mái thăm thú vườn măng trải dài theo đường đi từ cổng trước ra cổng sau nhà, nơi con rạch Ba Láng chảy ngang qua, vườn rộng đến 20 công đất. Khi thấm mệt, đã có những chiếc võng đong đưa trong dãy nhà lá mát rượi bên cây cầu tre bắc qua mấy con mương uốn khúc, để khách thả mình vào cõi mộng.
