(SGTT) – Khi Covid-19 quét qua các ngôi làng trên núi và các trại leo núi của Nepal, những cuộc thám hiểm đã bị dừng lại, gây khó khăn cho ngành leo núi và đi bộ trong rừng.
Bị ảnh hưởng nặng nề
Với việc Covid-19 lan nhanh ở vùng núi Nepal – ngành du lịch leo núi trị giá hàng trăm triệu đô la Mỹ của nước này đã bị ảnh hưởng nặng nề. Quốc gia Nam Á là nơi có 8 trong số 10 ngọn núi cao nhất thế giới. Với đỉnh Everest, ngọn núi cao nhất trong số đó, là đích đến mà những người thích leo núi khám phá. Do đó, Nepal là một điểm thu hút lớn đối với những người thích leo núi và đi bộ xuyên rừng.
Du lịch leo núi, đóng góp 724 triệu đô la vào năm 2019, là nguồn thu ngoại tệ đáng kể cho đất nước. Tuy nhiên, chỉ kiếm được gần 6 triệu đô la vào tháng 4 năm nay. Năm ngoái, Covid-19 đã buộc chính phủ Nepal phải hủy bỏ tất cả các cuộc thám hiểm leo núi. Ngành công nghiệp không khói của quốc gia này mong đợi một mùa bội thu năm nay.
Nhưng du lịch leo núi đã bị ảnh hưởng một lần nữa do đại dịch. Những người leo núi, hướng dẫn viên và người dân ở các ngôi làng trên núi đã xét nghiệm cho kết quả dương tính. Mùa leo núi năm nay bị ảnh hưởng bởi đợt dịch thứ hai.
Vào giữa tháng 5, khi sự gia tăng ở mức đỉnh điểm lây nhiễm, cả nước đã báo cáo gần 10.000 trường hợp mắc mới và hàng trăm trường hợp tử vong mỗi ngày. Sau vài tuần giãn cách, tình hình đã được cải thiện. Theo Bộ Y tế quốc gia này, số ca mắc mới đã giảm xuống ngày gần đây.
Kiềm chế thiệt hại do đại dịch gây ra
Trong làn sóng dịch thứ hai, mặc dù chính phủ Nepal đã kiếm được một số tiền từ ngành công nghiệp leo núi và một số người Sherpa bản địa và những người khác trong ngành kinh doanh dịch vụ leo núi đã cố gắng đảm bảo công việc, nhưng mọi thứ vẫn còn xa vời.
Hem Raj Bastola, một hướng dẫn viên leo núi cao cấp ở Pokhara, nói với The Diplomat rằng, mặc dù chính phủ cấp giấy phép đi bộ trong rừng, nhưng không hỗ trợ những hướng dẫn viên như trước đây. “Tôi phụ thuộc vào việc làm nông để tồn tại vì hiện tại tôi đang thất nghiệp,” anh nói.
Tình trạng thất nghiệp đã buộc anh phải chuyển con từ trường tư sang trường công. “Leo núi đang gặp khủng hoảng,” Bastola chỉ ra. “Nếu chính phủ không can thiệp, chúng tôi có thể phải từ bỏ công việc này”.
Nepal đang cố gắng kiềm chế thiệt hại tài sản do đại dịch gây ra cho ngành leo núi. Chính phủ đang cố gắng đưa mọi việc trở lại bình thường. Theo Rudra Singh Tamang, Tổng giám đốc Cục Du lịch, đơn vị này chưa thấy bất kỳ báo cáo nào về các trường hợp Covid-19 trong các trại du lịch.
“Có những điểm tương đồng giữa các triệu chứng say độ cao và Covid-19”. Tamang nói và cho biết, khoảng 100 nhà leo núi đã đến Everest từ tháng 4 đến tháng 5 năm nay nhưng mọi thứ đều ổn.
Theo nhà địa lý và nghiên cứu về núi Niroj Sedhai, 4 du khách đã mất mạng ở khu vực Everest kể từ năm ngoái. Nhưng những cái chết này là “do say độ cao và mệt mỏi”.
Ban đầu, “chính phủ mở tất cả các hoạt động leo núi/đi bộ xuyên rừng” với điều kiện phải tuân thủ “các quy trình chăm sóc sức khỏe Covid-19. Điều này thu hút nhiều người nước ngoài và người đi bộ, đặc biệt là trong lĩnh vực leo núi”, Sedhai nói.
Trong khi một số người đi bộ đường dài đã tự cách ly trong những ngày bắt buộc ở Kathmandu, những người khác thì không. Theo Sedhai, không ai ở đó để kiểm tra xem họ có tuân thủ các biện pháp kiểm dịch hay không.
Các đội thám hiểm leo núi đã đến các căn cứ bắt buộc phải tuân theo các quy định về sức khỏe. “Nhưng những gì tôi thấy là hầu hết trong số họ không tuân theo các quy trình này cho đến khi trường hợp Covid-19 đầu tiên được phát hiện trong trại căn cứ Everest’, Sedhai nói.
Vào tháng 4, nhà leo núi người Na Uy Erland Ness đã trở thành nhà leo núi đầu tiên có kết quả xét nghiệm dương tính với Covud-19. Khi có dấu hiệu bị viêm phổi, Ness đã được trực thăng sơ tán đến bệnh viện ở Kathmandu nhưng người dân địa phương đã không được may mắn như anh ta.
Sức ép mọi phía
Những người Sherpa sống ở vùng Everest xa xôi không thể chi trả chi phí quá đắt cho việc di tản bằng trực thăng từ độ cao chót vót và do đó, không thể tiếp cận điều trị nếu họ có kết quả dương tính với Covid-19. Nếu không có bình oxy và các thiết bị cứu sinh khác, nhiều người Sherpa sẽ phải chịu trận trước Covid-19.
Mùa leo núi này là một mùa khó khăn đối với Bộ Du lịch Nepal. Đơn vị đã phải lựa chọn giữa tiền bạc và sức khỏe. Lo sợ thiệt hại về kinh tế và phản ứng dữ dội từ cộng đồng leo núi và đi bộ xuyên rừng trong nước và quốc tế, đơn vị đã tìm cách hạ thấp mối đe dọa của đại dịch đối với những người leo núi. Chẳng hạn, bộ đã hạ thấp tình trạng bệnh tật của Ness, cho rằng anh ta chỉ bị các triệu chứng giống như viêm phổi.
Tổng cộng có 742 giấy phép thám hiểm đã được cấp vào mùa xuân năm nay. Khoảng 408 giấy phép leo đỉnh Everest đã được cấp cho đến ngày 30-4-2021 và ba giấy phép bổ sung đã được cấp vào tháng 6. Trong số các giấy phép được cấp để leo lên đỉnh Everest, một số đoàn thám hiểm phương Tây đã bị hủy bỏ chuyến thám hiểm của họ ở chặng cuối.
Theo Sedhai, những người Sherpa có kết quả xét nghiệm dương tính với Covid-19 đã được chuyển đến khách sạn ở Boudha, Kathmandu để kiểm dịch. Do đó, một số công ty du lịch như Tag Nepal, Seven Summits, Furten Bach và Expedition Himalaya đã hủy bỏ tổ chức các tour của họ.
Ba mươi nhà leo núi Trung Quốc, những người đã leo lên đỉnh Everest vào tháng 6, vẫn bị mắc kẹt ở Kathmandu khi chính quyền nước này kéo chân họ về qua một chuyến bay hồi hương.
Khi Covid-19 giảm, chính phủ Nepal đã bắt đầu nới lỏng các hạn chế đi lại. Khả năng tăng cường cung cấp vắc-xin cho đất nước đã vực dậy sự ảm đạm của du lịch trong nước. Nhưng mối đe dọa của biến thể Delta mới vẫn còn và chỉ có thời gian mới trả lời được liệu Nepal và những ngọn núi hùng vĩ của đất nước có chịu được đợt sóng dịch tiếp theo hay không.
Đại dịch Covid-19 bùng phát khiến lượng khách quốc tế giảm mạnh, kéo theo doanh thu từ du lịch “bốc hơi” và đẩy hàng nghìn lao động du lịch vào cảnh thất nghiệp.
Theo Bộ Di trú Nepal, năm 2019, quốc gia Nam Á này đón 1,17 triệu lượt khách du lịch nước ngoài. Con số này đã giảm xuống còn 230.085 vào năm 2020 và tiếp tục giảm xuống còn 58.040 lượt khách quốc tế vào giữa tháng 6 năm nay.
Vệ sinh, bảo trì các điểm du lịch trong thời gian vắng khách vì đại dịch là những công việc mà nhà chức trách Nepal đang tạo ra cho lao động trong ngành du lịch bị mất việc làm vì đại dịch Covid-19.
Nguyễn Hưng dịch
Theo nationalgeographic.com
