(SGTT) – Tình trạng đau nhức, cứng cơ hay khớp kêu răng rắc vào mỗi buổi sáng sau khi thức dậy là điều bình thường, nhất là trong giới văn phòng do mật độ ngồi làm việc nhiều. Tuy nhiên, nếu triệu chứng đau kéo dài thì nên lưu ý, tìm cách khắc phục để loại bỏ sự phiền toái này.
- Đau nhức khi lái xe: chớ coi thường
- Chú ý triệu chứng nhức đầu khác thường khi nhiễm Covid
- Đau đầu cảnh báo dấu hiệu mắc biến thể Omicron
Theo bà Maryclaire Capetta, chuyên gia vật lý trị liệu kiêm Phó giáo sư Khoa Cơ thể động học ở Đại học bang Connecticut (Mỹ), thức dậy với cơ thể căng cứng cũng là trải nghiệm chung của mọi người trên toàn thế giới. Thế nhưng, không phải ai cũng mong muốn tình trạng này nên thoát khỏi nó sớm là điều nên làm.
Hiểu hơn về tình trạng cơ thể cứng đơ
Thông thường, chúng ta có cảm giác thân thể bị căng cứng khi thức dậy, đây là kết quả của sự thay đổi về tác động bôi trơn của các khớp và mạc cơ (fascia, mô liên kết cứng) trong giấc ngủ đêm hôm trước.
Mạc cơ là phức hợp các tế bào liên kết bao quanh và chống đỡ các cơ, các mô mềm, nội tạng và xương trong cơ thể. Mạc cơ có thể được xem là một mạng lưới quấn quanh mô cơ nhắm giúp mô cơ cứng cáp và cố định tốt hơn. Tiến sĩ Antonio Stecco, nhà nghiên cứu mạc cơ và là giáo sư y học thể chất ở Đại học bang New York, cho biết mạc cơ hình thành nhiều lớp trong cơ thể cùng chất bôi trơn dạng keo, cho phép các lớp này trượt đi một cách nhẹ nhàng khiến chúng ta cảm thấy thân thể di chuyển thoải mái và dẻo dai hơn.
Trong một số trường hợp – như nhiệt độ thân thể giảm khi chúng ta ngồi lâu tại một chỗ hoặc acid lactic tiết ra nhiều ở cơ và mạc cơ – chất bôi trơn bị đặc lại và giảm độ nhớt, lớp mạc cơ không thể trượt một cách dễ dàng. Khi ấy, chúng ta sẽ cảm thấy cơ thể bị căng cứng.
Thật sự, khi chúng ta ngủ, tình trạng cứng cơ thường xảy ra. Ví dụ, sau khi nằm dài trên giường tám giờ liên tục, nhiệt độ cơ thể con người thường có xu hướng giảm. Các khớp xương trong cơ thể cũng góp phần vào tình trạng đau nhức khớp vào buổi sáng. Đối với khớp khỏe mạnh, chất nhờn bôi trơn hai đầu của xương. Hai bộ phận trên gắn liền với sụn, giúp khớp di chuyển tự do và thoải mái hơn. Bà Capetta nói khi chúng ta giữ cơ thể cùng một tư thế trong thời gian dài, như khi ngủ, sụn sẽ hút bớt chất nhờn như miếng bọt biển hút chất lỏng, khiến cử động khớp phát ra tiếng động.
Làm sao để thoải mái hơn?
Tin vui đối với người bị căng cứng toàn thân khi thức dậy vào buổi sáng là đã có phương pháp trị liệu dù nguyên nhân từ mạc cơ hay khớp. Vận động là cách sẽ giúp chúng ta cảm thấy thoải mái.
Khi vẫn còn nằm trên giường, chúng ta cần duỗi người tối đa theo cách con vật cưng của mình (cún con hay mèo yêu) thường làm. Hãy giãn rộng tay và chân theo hướng đối ngược nhau. Tiếp theo, ngọ nguậy và căng các ngón chân, hoặc chú ý giãn tay và hông, bắt chước bài tập căng cơ khi mới thức dậy. Để chất nhờn trở lại với các khớp, hãy co đầu gối và cùi chỏ, cũng như xoay cổ tay, cổ chân, và xoay đầu lần lượt qua hai bên một cách nhẹ nhàng.
Bà Capetta nói nếu chúng ta cảm thấy căng cứng sau khi bước ra khỏi giường, thử đi đều bước tại chỗ, rồi tiếp tục co, duỗi phần khớp còn bị đau nhức. Nếu vẫn thấy lưng và hai bên hông còn căng cứng, có thể duỗi nhẹ toàn thân, cúi người ra phía trước về phía các ngón chân bằng cách nghiêng đầu gối, hoặc nghiêng người qua một bên và tập tư thế yoga cat-cow.
Nhiều nghiên cứu cho thấy tập yoga thường xuyên sẽ giảm tình trạng khó chịu do cứng cơ và khớp, đau lưng mãn tính. Người tập nên chọn bài yoga thực sự thoải mái. Nếu bạn có nuôi một chú cún, dắt nó đi dạo vào buổi sáng thì đó là thói quen tốt vì hoạt động trên giúp thân thể lấy được năng lượng tích cực và hoạt động nhanh nhẹn hơn. Nếu muốn tắm vào buổi sáng, nên tắm nước nóng khi trời lạnh.
Ông Stecco khuyên một người chưa có thói quen tập giãn cơ, cần dành 15 phút cho bài tập này mỗi buổi sáng để giảm nguy cơ thân thể bị căng cứng khi thức dậy. Đối với giới văn phòng phải ngồi trước máy tính trong một thời gian dài, cần đi lại thường xuyên và thay đổi vị trí ngồi trong giờ làm việc.
Người thường bị đau cổ và vai khi thức dậy nên xem xét việc điều chỉnh tư thế nằm ngủ. Người có thói quen ngủ nghiêng cần kê gối sao cho cổ thẳng hàng với cột sống. Nếu một người hay bị cứng phần lưng dưới khi thức dậy vào buổi sáng, cần xem xét việc nệm có phải là nguyên nhân hay không. Cho đến nay, nhân loại vẫn chưa phát minh loại nệm nào chữa được tình trạng căng cứng toàn thân bởi thói quen ngồi quá lâu của giới văn phòng, nhưng nhiều chuyên gia y tế cho rằng độ cứng của nệm sẽ tùy thuộc vào nhu cầu của mỗi người nhằm giảm bớt tình trạng này.
Bà Capetta nhấn mạnh nếu tình trạng cứng cơ kéo dài hơn một giờ sau khi bước ra khỏi giường hoặc diễn ra trong nhiều tuần thậm chí nhiều tháng, cần gặp bác sĩ để được tư vấn. Cứng cơ trong một giờ hay lâu hơn có thể là triệu chứng của viêm khớp. Nếu tập giãn cơ thường xuyên nhưng vẫn cảm thấy thân thể luôn căng cứng, cũng nên tìm bác sĩ tư vấn.
Thông thường, tình trạng căng cơ sẽ tự giảm nếu chúng ta giữ thói quen đi dạo vào buổi sáng. Bà Capetta cho biết “Mỗi người sẽ có ngưỡng giới hạn riêng cho tình trạng căng cứng vào buổi sáng”. Theo bà, khi điều đó khiến chúng ta phiền toái, nên tập một số động tác vươn vai và căng cơ có thể giảm cơn căng cứng toàn thân, dù không phải lúc nào cũng hiệu nghiệm.
Andy Huỳnh Vũ
Theo Independent
