An Chi-
Bức tranh Salvator Mundi của Leonardo da Vinci khuấy động giới nghệ thuật khi tái xuất hiện trên thị trường.
Cách nay một thập kỷ, khi Dianna Dwyer Modestini bắt tay vào phục chế bức tranh về Chúa Jesus, bà chỉ biết thoáng qua là mình đang phục chế một tác phẩm của danh họa Leonardo da Vinci, còn lúc bấy giờ ít ai biết được rằng đó là tác phẩm danh giá cuối cùng của ông còn sót lại trên thế giới.
Tuần vừa qua, công ty đấu giá Christie’s tại New York (Mỹ) công bố tác phẩm Salvator Mundi (tiếng Latinh, tạm dịch là “Đấng cứu thế của thế giới”) sẽ bắt đầu được rao bán trong tháng tới với mức giá dự kiến là 100 triệu đô la Mỹ. Bức họa này hiện thuộc quyền sở hữu của nhà đầu tư người Nga Dmitry Rybolovlev, với mức tài sản hiện có ước tính khoảng 7,4 tỉ đô la và là “ông trùm” trong thế giới nghệ thuật.
Trong khi các nhà sử học về nghệ thuật trước nay khẳng định bức Salvator Mundi vẫn tồn tại nhưng việc tái phát hiện ra tác phẩm này đối với họ như là một giấc mơ. Hồi năm 1958, bức họa ấy không được giới nghệ thuật thừa nhận là tác phẩm của Leonardo da Vinci và qua tay một người môi giới chỉ với giá 60 đô la Mỹ cũng ngay tại sàn đấu giá Christie’s.
Đến năm 2005, bức họa này được một nhóm môi giới nghệ thuật mua lại, trong đó có chuyên gia thẩm định Robert Simon về các tác phẩm trước những năm 1800 (Old Masters) là thành viên của nhóm này. Sau đó, bức họa đã bị đánh giá sai, bị chỉnh sửa lại và phục hồi sai phương pháp bằng những chất liệu màu nhân tạo nên bị xỉn màu.
Sau khi qua phân tích, đánh giá kỹ lưỡng và được một số học giả phục hồi, chuyên gia thẩm định Robert Simon công bố tác phẩm này là của danh họa Leonardo da Vinci, được vẽ cách nay khoảng 500 năm.
Trước đó, tác phẩm cuối cùng của da Vinci được phục chế và được xác thực gốc gác từ năm 1909 là bức Benois Madonna, hiện được trưng bày tại Hermitage ở St. Peterburg, Nga. Đến nay, hầu hết chuyên gia cho rằng hiện có dưới 20 tác phẩm gốc của Leonardo da Vinci còn tồn tại.
Quy trình phục chế bức Sanvator Mundi rất tốn công sức và thời gian, mà nhóm phục chế có tiếng của Dianna Dwyer Modestini ở Đại học New York phải mất đến sáu năm làm việc. Nhiệm vụ phục chế một trong những tác phẩm nghệ thuật hiếm nhất trên thế giới không phải dễ dàng, vì theo bà Modestini, mỗi một quyết định thực hiện trong quy trình phục chế đều được cả nhóm cân nhắc rất kỹ càng. Bà Modestini nói với phóng viên tờ CNN vào năm 2011 rằng: “Tôi muốn đảm bảo không có lỗi phục chế nào ảnh hưởng đến tình trạng gốc của tác phẩm, bởi một bức tranh cũ phải trông sao cho cũ, vì nếu bạn xóa mọi vết nứt nẻ, mọi khuyết điểm do thời gian gây ra thì bức họa sẽ không còn thực nữa”.
Cuối cùng, khi bức họa được phục chế hoàn chỉnh, Modestini cho biết bà bị kiệt sức và rơi vào tình trạng lo lắng nếu không còn được nhìn ngắm bức họa ấy nữa.
Đến năm 2011, bức họa được trưng bày tại National Gallery ở London, Anh Quốc. Hai năm sau, nó được bán với giá 80 triệu đô la Mỹ cho nhà buôn Thụy Sĩ Yves Bouvier tại sàn đấu giá Sotheby’s. Ngay sau đó, bức họa được Rybolovlev mua lại với mức giá 127,5 triệu đô la.
Những nhà buôn khác lúc ấy đe dọa kiện Sotheby’s bởi vì cho rằng đã thiên vị, để mức giá thấp hơn khoảng 50 triệu đô la cho Yves Bouvier so với giá trị thực của bức họa. Ngược lại, Rybolovlev lại cho rằng Bouvier đã nâng giá quá cao.
Sắp đến, tác phẩm Salvator Mundi sẽ được đem đi triển lãm tại Hồng Kông, San Francisco và London trước khi về lại New York.
