Trong thời đại hiện nay, lý do thường xuyên được đưa ra để né tránh việc tập thể dục chính là sự bân rộn và quỹ thời gian eo hẹp. Nhưng ít ai biết rằng, việc lười vận động là một trong những nguyên nhân ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người. Theo Sổ tay phòng chống ung thư của Cơ quan nghiên cứu Ung thư quốc tế (IARC), trực thuộc Tổ chức Y tế thế giới (WHO), việc lười vận động có thể là con đường ngắn nhất dẫn đến các căn bệnh nguy hiểm, đặc biệt là ung thư.
Các nhà khoa học đánh giá mức độ nguy hiểm của tình trạng lười vận động là vô cùng nghiêm trọng, tương đương như bệnh béo phì và nạn hút thuốc lá. Theo thống kê thì nếu thế giới giảm được 10% tỷ lệ của tình trạng này sẽ ngăn chặn được cái chết của hơn 500.000 người/năm.
Lối sống không lành mạnh như dành thời gian nhiều cho việc xem tivi, đọc báo, làm việc bằng máy vi tính, nói chuyện qua điện thoại, lái xe, ăn uống, ngồi lì trong văn phòng… đang ngày càng phổ biến trong đại bộ phận người Việt Nam. Hoạt động thể lực ngày ít đi kèm theo vô số hậu quả nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe.
Tại sao người Việt thường lười vận động?
Phần lớn dân số ở Việt Nam rất lười vận động. Việc này chủ yếu từ các nguyên nhân sau:
Không kiểm soát được thời gian biểu của cuộc sống: Người Việt Nam là một nước Á Đông rất quý trọng tình cảm và làm việc rất chăm chỉ. Phần lớn quỹ thời gian của họ đều giành cho gia đình, bạn bè và sự nghiệp nên rất khó khăn để hình thành thói quen trong việc rèn luyện thân thể.
Phụ thuộc vào công nghệ số: Nhịp sống của thời đại 4.0 cũng là một tác động không nhỏ đến thói quen của đại bộ phận người trẻ nước ta. Thay vì đi đến phòng tập thể hình hoặc chạy bộ ở công viên thì phần lớn đều chọn ở trong một không gian khép kín. Smartphone đa phương tiện khiến họ cảm thấy thoải mái hơn việc phải ra khỏi nhà vận động cơ thể. Ngoài ra chính sự giáo dục các bậc phụ huynh hiện nay cũng rất đáng lưu tâm. Trẻ em được tiếp xúc với các thiết bị công nghệ từ lúc nhỏ dần tạo nên thói quen xấu lười vận động và tránh xa các hoạt động thể chất ngoài trời.
Chưa quan tâm đến sức khỏe: Độ tuổi 18-30 tại một số nước Châu Á thường có suy nghĩ ỷ lại vào đề kháng tốt, cơ thể dẻo dai nên ít gặp các vấn đề về sức khỏe. Vậy nên việc tập thể dục không được xem trọng. Ngay cả khi cần giữ vóc dáng đẹp, nhiều người vẫn chọn ăn kiêng thay vì rèn luyện thể chất.
Những tác hại của việc lười vận động:
Theo Tạp chí Dinh dưỡng Lâm sàng Hoa Kỳ nghiên cứu, lười vận động có thể nguy hiểm gấp đôi béo phì. Ngoài ra, nó còn là nguyên nhân của các triệu chứng như:
- Stress
Theo các chuyên gia y tế, những người lười vận động thể chất nhiều thường bị stress nhiều hơn. Nguyên nhân là do trong quá trình hoat động cơ thể sẽ tiết ra ít endorphins (một loại hormone có khả năng điều hòa căng thẳng và cải thiện tâm trạng) làm tinh thần bị suy giảm và tăng nguy cơ mắc bệnh trầm cảm và các bệnh lý thần kinh khác.
- Mất ngủ
Lười vận động là một trong những nguyên nhân dẫn đến chứng mất ngủ. Khi bạn không hoạt động thể chất, phần năng lượng dư thừa trong cơ thể không được hoạt động để giải phóng khiến não bộ ra lệnh cho cơ thể tiếp tục làm việc và duy trì sự tỉnh táo.
- Tăng cân
Tăng cân khó kiểm soát cũng là một trong những vấn đề đáng lo ngại của nhiều người. Mọi người quá chú trọng vào việc ăn kiêng nhưng không biết rằng chính lười vận động làm cho lượng calo dư thừa trong cơ thể không được đốt cháy và tích tụ khiến lượng mỡ tăng lên nhanh chóng.
- Dễ chán nản, căng thẳng
Theo một nghiên cứu mới đây đã chứng minh thì lười biếng hoạt động có thể dẫn đến việc dễ chán nản trong đời sống sinh hoạt hàng ngày, khiến con người có cảm giác hay căng thẳng, ít chịu được áp lực.
- Các bệnh về đường huyết và có nguy cơ đột quỵ cao
Nguy cơ đột quỵ cao được chứng minh là tăng nhanh ở những người thừa cân và người béo phì. Tiến sĩ Ekelund (Đại học Michigan – Mỹ) cho biết: “Chúng tôi ước tính rằng phần lớn các ca bênh liên quan đến huyết áp, tiểu đường và tim mạch đều hình thành từ việc lười vận động của số đông người dân. Đặc biệt, nguy cơ đột quỵ hàng năm đang có tỷ lệ báo động bởi thói quen không lành mạnh này”.
- Con đường ngắn nhất dẫn đến ung thư
Các nhà nghiên cứu ước tính, 5% tất cả những ca ung thư tại Hoa Kỳ ngày nay có liên quan đến lối sống ít vận động. Trên quy mô toàn cầu, đó cũng là nguyên nhân của hơn 135.000 ca tử vong vì căn bệnh nguy hiểm này mỗi năm. Theo các số liệu từ các bênh viện, cứ 10 trường hợp ung thư đại trực tràng thì có 1 người thuộc nhóm người ít vận động.
Đây là nguyên nhân chính dẫn đến nguy cơ cao hơn mắc nhiều bệnh ung thư bao gồm: ung thư tuyến thực quản, ung thư tế bào thận, ung thư vú ở phụ nữ sau mãn kinh và ung thư nội mạc tử cung.
Đặc biệt, đối với riêng trường hợp ung thư ruột kết, lối sống ít vận động có mối liên kết chặt chẽ nhất. IARC coi việc tập thể dục và lối sống năng động là một trong số những biện pháp tốt nhất để phòng ngừa ung thư ruột kết. Trong so sánh, cứ 10 người mắc ung thư ruột kết thì có 1 người do lối sống lười vận động.
Năm 2014, một báo cáo tổng hợp lại 43 nghiên cứu trên 70.000 trường hợp ung thư đã chỉ ra: Những người dành nhiều thời gian ngồi làm việc có nguy cơ ung thư đại trực tràng lớn hơn 24% so với người bình thường. Những người ngồi nhiều để xem TV có nguy cơ tăng gấp rưỡi, do cộng thêm hiểm họa đến từ đồ ăn vặt và nước uống có hại cho sức khỏe.
Làm thế nào để tránh xa thói quen xấu lười vận động?
Tình trạng lười vận động đã đặt con người vào trạng thái nguy hiểm tới sức khỏe một cách trầm trọng và đang trở thành mối đe dọa lớn của nhân loại trong tương lai. Dù chỉ là lời nói vui, nhưng câu “thanh niên uống trà, người già tập thể dục” phản ánh chính xác hiện trạng này. Cùng tìm hiều các phương thức tránh xa thói quen xấu nguy hiểm đến sức khỏe.
- Bắt đầu từ những việc đơn giản: Lười biếng sẽ khiến bản thân bị trì trệ, tinh thần dễ bị stress, vì vậy cách đơn giản nhất để chống lại tình trạng đó chính là làm những điều đơn giản. Thử làm một vài việc như đi hỏi han hàng xóm, đi dạo, nấu thử một món ăn, nằm thư giãn đọc một quyển sách rồi chìm vào giấc ngủ… để tiếp tục sốc lại tinh thần và tạo động lực giúp cơ thể trở nên năng động.
- Dành thời gian cho những niềm vui riêng: Những lúc stress, chán nản với cuộc sống, nên dành thời gian cho những niềm vui riêng cho bản thân. Hãy tạm gác lại công việc và thư giãn sẽ giúp bạn lấy lại tinh thần và có năng lượng vận động đẩy lùi những tiêu cực cho cuộc sống.
- Không lạm dụng mạng xã hội quá nhiều: Facebook, Twitter hay các mạng xã hội khác là nơi xả stress lý tưởng. Tuy nhiên nó lại tốn khá nhiều thời gian nếu thường xuyên sử dụng, nó sẽ khiến cho cơ thể cảm thấy uể oải và lười vận động. Hãy ngừng sử dụng mạng xã hội như một công cụ tạo niềm vui bạn sẽ thấy hiệu quả tích cực.
- Thường xuyên tập thể dục: Cuối cùng, chính việc không tập luyện thể dục thể thao dẫn đến việc lười vận động cơ thể sẽ trì trệ, mệt mỏi. Việc tạo thói quen rèn luyện thể chất cũng chính là tác động hữu hiệu nhất để chống lại các căn bệnh nguy hiểm. Mỗi ngày chỉ cần bỏ ra 30 phút chạy bộ để giúp có cơ thể khỏe mạnh, tinh thần sảng khoái.
Hãy hành động, thay đổi ngay những thói quen xấu trước khi chúng trở tàn phá sức khỏe của mình. Chủ động xây dựng một lối sống lành mạnh và đừng chần chờ. Cùng bảo vệ cơ thể bằng việc duy trì chế độ ăn uống khoa học, tương cường hoạt động thể chất, đảm bảo đồng hồ sinh học cơ thể hoạt động chuẩn xác… thì việc luyện tập thể dục thể thao đều đặn và thường xuyên cũng sẽ là một yếu tố quan trọng tạo cho bạn động lực mạnh mẽ hình thành lối sống lành mạnh. Tập thể thao không những giúp bạn có một cơ thể khỏe mạnh mà còn giúp đẩy lùi những thói quen xấu như sử dụng các thức ăn đường phố bẩn và phòng chống các căn bệnh nguy hiểm như ung thư gan, ung thư dạ dày và ung thư tủy.
Nguồn: Lifestyle.cfyc.com.vn
