LAM HỒNG NGỌC –
Không chỉ cạnh tranh lẫn nhau, phim Việt chiếu mùa tết vừa qua còn phải chống chọi trước sự đổ bộ ào ạt của phim ngoại và cũng chính mùa tết qua, phim Việt lần đầu tiên bị phim nước ngoài hạ bệ ngay trong thời điểm được coi là mùa hốt bạc nhất trong năm.
Một ngày phim ngoại thu gấp 6 lần phim nội
Phim Yêu là phải xài chiêu.
Chưa bao giờ khán giả có nhiều lựa chọn xem phim tết khi ra rạp như mùa tết vừa qua khi có năm phim Việt và gần 10 bộ phim ngoại nối tiếp nhau trình chiếu. Ngay từ trước lúc mùa phim tết khởi động, giới điện ảnh đã ít nhiều dự đoán tình hình không mấy sáng sủa cho phim nội. Đến khi lần lượt từng phim ra mắt, người ta càng tin vào dự báo đó hơn vì so về nội dung lẫn cách thể hiện, phim Việt hầu như “giậm chân tại chỗ”. Mặc định phim tết phải cười-vui từ nhiều năm qua nên phim Việt bị khoanh vùng ở mỗi dòng hài. Tới 3/5 phim tết Việt vừa qua thuộc thể loại chọc cười là chính. Chỉ có phim Siêu trộm và Ám ảnh mang một gam màu khác, một theo hướng điều tra-hình sự và một thuộc dạng kinh dị. Trong đó việc lội ngược dòng của Siêu trộm mang tính chủ động còn Ám ảnh “khác biệt” chẳng qua do thay đổi lịch phát hành nên phim thường rơi vào dịp tết, theo nhiều người am hiểu.
Một đạo diễn cho rằng lựa chọn thời điểm ra rạp cũng là bước đi mang tính sống còn cho bộ phim. Giữa một mùa phim “lạm phát” về số lượng như năm nay, “trâu chậm uống nước đục” là tất yếu. Tía tôi là cao thủ là phim Việt ra rạp sớm nhất nên việc phim này dẫn đầu doanh thu phim Việt mùa tết qua cũng không có gì ngạc nhiên. Theo thông báo của phía sản xuất, Tía tôi là cao thủ thu 50 tỉ đồng sau 21 ngày chiếu. Trung bình phim thu hơn 2 tỉ đồng/ngày. Con số này nếu đặt cạnh doanh thu của hai phim ngoại là Deadpool và Mỹ nhân ngư thì còn kém xa. Theo đó chỉ trong ba ngày đầu tiên ra rạp (từ ngày 12-2 đến 14-2), phim siêu anh hùng Mỹ Deadpool đã thu 40 tỉ đồng, tức mỗi ngày hơn 13 tỉ đồng tiền vé – một con số trong mơ đối với bất kỳ phim nào ra rạp. Còn theo thống kê của đơn vị phát hành Mỹ nhân ngư – Galaxy – chỉ trong 13 ngày, bộ phim hài của Châu Tinh Trì thu đến 80 tỉ đồng, nghĩa là hơn 6 tỉ đồng/ngày.
Phim Yêu là phải xài chiêu công bố thu 26 tỉ đồng sau hai tuần chiếu. Lộc phát và Ám ảnh không công bố doanh thu, tuy nhiên nếu dựa vào suất chiếu và lịch chiếu ở các rạp thì hai phim này, theo người viết doanh thu khó cao như phim Yêu là phải xài chiêu.
Thông thường những con số doanh thu do phía sản xuất-phát hành công bố thật hư khó lường vì tại Việt Nam chưa có một đơn vị chuyên nghiệp nào theo dõi, giám sát thực hư nhưng giới điện ảnh có thể phán đoán phần nào thực tế dựa trên tần suất lịch chiếu của phim. Căn cứ vào điểm này thì ba phim Tía tôi là cao thủ, Deadpool và Mỹ nhân ngư ăn khách nhất tết vừa qua.
Vì đâu nên nỗi?
Phim Tây du ký 2.
Tết vừa qua, phim Việt vẫn có tác phẩm hốt bạc vài chục tỉ nhưng so với các mùa tết trước, vẫn bị xem là một năm thất bát vì thông thường trong số 4-5 phim tết ra rạp, sẽ có hai phim cùng thắng và cùng đạt doanh thu vài chục tỉ. Như tết năm 2013, Mỹ nhân kế và Nhà có năm nàng tiên là hai phim ăn khách nhất với số tiền bán vé thu được lần lượt là 57 tỉ đồng và 51,4 tỉ đồng (theo công bố của nhà sản xuất). Tết năm 2014, Cô dâu đại chiến 2 và Năm sau con lại về cùng thắng khi một phim thu 40 tỉ đồng, phim kia thu 30 tỉ đồng. Việc sụt giảm doanh thu trong khi thị trường chiếu bóng ngày càng bùng nổ với ngày càng nhiều cụm rạp được mở ra có thể coi là một nghịch lý hiện nay. Nhưng nghịch lý này không khó hiểu bởi nếu như những mùa tết trước, các nhà nhập phim đều ưu tiên dùng hàng Việt Nam mà chưa dám chiếu phim ngoại thì năm nay lần đầu tiên, phim ngoại được nhập về thả cửa trong mùa tết. Với khoảng 10 phim ngoại mới nhập và 5-7 phim cũ còn chiếu lai rai, chưa bao giờ lượng phim ngoại lại áp đảo phim nội hoàn toàn như năm nay.
Trong khi phim ngoại đã phong phú về thể loại như Deadpool, Mỹ nhân ngư, Tây du ký 2: Ba lần đánh Bạch cốt tinh đang “làm mưa làm gió” phòng vé các nước thì phim tết Việt lại không khác gì mọi năm. Tía tôi là cao thủ đã là phim tết thứ tư của Hoài Linh với cách diễn, mảng miếng hài không có gì thay đổi như khi anh đứng trên sân khấu. “Ngôi sao” đã cũ, tình tiết trong phim lại không thuyết phục (ví dụ chi tiết gia đình bà Nhã đã bán nhà nhưng chồng và con bà vẫn còn ở lại trong nhà), thiếu chăm chút cho các nhân vật (đơn cử vai diễn của Hoài Lâm, Ái Phương, Khả Như) khiến bộ phim chưa làm thỏa mãn người xem. Yêu là phải xài chiêu bị đánh giá của giới chuyên môn là lỏng lẻo ở khâu kịch bản, nội dung dễ đoán, không có tính bất ngờ. Trong dòng hài, Lộc phát có vẻ khá hơn hai phim này khi có được những cảnh hành động bắt mắt nhưng điểm hạn chế của phim mà cư dân mạng bình luận là xây dựng tình tiết chưa thuyết phục, chọc cười còn hơi thô, cái kết cho phù hợp không khí tết khá gượng. Câu chuyện của Ám ảnh thì bị mổ xẻ là hơi vô lý như nhân vật nữ chính Thư vô đầu phim được giới thiệu là cô sinh viên hiền lành, qua vài cảnh sau tự nhiên biến thành cô gái ăn chơi, sexy, bị giang hồ truy sát nhưng không chạy đến đồn công an mà chạy về nhà trọ của bạn trai cũ để rồi bị giết và chôn xác ở đó. Phim Siêu trộm được đánh giá có chất lượng tốt nhưng đề tài tiền ảo còn khá xa lạ với người Việt Nam, chỉ cư dân mạng mới rành.
Trong khi đó những phim ngoại chiếu rạp không chỉ được đầu tư cao mà nội dung còn được chăm chút, như Tây du ký 2 có phần kỹ xảo đẹp mắt, hoành tráng, nhiều diễn viên ngôi sao. Mỹ nhân ngư nội dung vừa hài hước vừa nhân văn… Sự chênh lệch quá lớn giữa phim nội và phim ngoại như vậy thì việc phim trong nước lép vế doanh thu là điều hiển nhiên.
Đã qua rồi thời phim Việt chiếu tết dễ dàng nhưng lại có doanh thu khủng. Lý do không hẳn nằm ở chỗ gu người xem thay đổi hay do phim ngoại về nhiều hơn, mà là do chất lượng phim Việt mùa tết qua không khác gì các mùa tết trước. Các nhà làm phim vẫn giữ tư duy coi đây là phim thời vụ nên không đầu tư cao, phim quay gấp rút có khi chỉ chưa đầy một tháng, kinh phí có phim chưa đến 2 tỉ đồng, theo tiết lộ của một nhà làm phim.
