Chánh Tài–
Tại Việt Nam, thị trường giao nhận đang phát triển mạnh trong bối cảnh mua bán qua mạng ngày càng tăng. Hình ảnh những nhân viên giao hàng (shipper) chạy xe gắn máy tới tận cửa nhà giao hàng cho khách không còn xa lạ gì. Thế nhưng tại Mỹ, một thương hiệu bán lẻ chưa muốn dừng lại ở việc giao hàng đến nhà, mà muốn giao thẳng thực phẩm đến tủ lạnh ở nhà bếp của khách hàng khi họ vắng nhà.
Quan sát từ xa
Thương hiệu bán lẻ mà hãng tin CNN đề cập đến trong bản tin gần đây là Tập đoàn bán lẻ Walmart. Hôm 22-9 vừa qua, Walmart thông báo đang thử nghiệm dịch vụ giao thực phẩm đến thẳng tủ lạnh của khách hàng trong ba tháng qua. Với dịch vụ này, khách hàng có thể giám sát nhân viên giao hàng từ xa thông qua ứng dụng truy cập camera quan sát tại nhà của họ trên điện thoại di động.
Người phát ngôn Walmart Ravi Jariwala cho biết tập đoàn đang hợp tác với Công ty kinh doanh các hệ thống an ninh thông minh August có trụ sở ở bang California để thử nghiệm dịch vụ này. August cung cấp các ổ khóa thông minh, cho phép khách hàng có thể giám sát tiến trình giao hàng trên điện thoại di động. August đang tìm kiếm khách hàng tiềm năng ở Thung lũng Silicon để thuyết phục họ đăng ký dịch vụ giao hàng thẳng đến tủ lạnh của Walmart.
Các khách hàng tham gia chương trình thử nghiệm có thể mua nhiều mặt hàng từ Walmart.com bao gồm thực phẩm. Một khi có đơn hàng, một tài xế của Công ty khởi nghiệp giao hàng Deliv sẽ đến siêu thị của Walmart gần nhất để lấy hàng và đem đi giao. Nếu khách hàng vắng nhà, thông qua điện thoại di động và với điều kiện khách hàng cho phép trước, tài xế giao hàng của Deliv sẽ nhận được mật mã sử dụng một lần để mở ổ khóa thông minh của August ở nhà họ.
Khách hàng sẽ được thông báo khi chuông cửa reo lên để họ có thể quan sát camera giám sát lắp ở chuông cửa từ một ứng dụng của August trên điện thoại di động.
Ứng dụng của August cũng có thể kết nối với camera giám sát khác lắp đặt trong nhà của khách hàng để giúp họ quan sát nhân viên giao hàng đặt các gói hàng vào trong tủ lạnh hoặc ở một nơi cất giữ nào đó theo yêu cầu của khách hàng. Khi nhân viên giao hàng ra về, cửa nhà sẽ tự động khóa lại.
Ravi Jariwala, người phát ngôn của Wal-mart, nói các nhân viên giao hàng của Deliv biết họ được đặt dưới sự giám sát của khách hàng và hiểu rõ rằng bất kỳ biến cố nào liên quan đến họ cũng sẽ bị xử lý.
Một khách hàng của Walmart đang giám sát nhân viên giao hàng chuyển thực phẩm vào nhà. Ảnh: Walmart
Lo ngại rủi ro an ninh
Một số khách hàng, vì quá bận rộn với công việc, có thể tìm thấy tính tiện lợi của dịch vụ giao hàng thẳng đến nhà bếp. Tuy nhiên, dịch vụ này không thể triển khai mọi nơi, mọi lúc được vì nhiều người không có các ổ khóa thông minh và các camera an ninh của August. Nhiều khách hàng khác, đặc biệt là những người lo ngại về tính riêng tư của họ, có thể không thích ý tưởng để một người lạ vào nhà mình để chuyển sữa và kem vào tủ lạnh.
Albert Gidari, Giám đốc phụ trách vấn đề quyền riêng tư ở Trung tâm về Internet và xã hội ở trường luật Stanford (Mỹ), cho rằng luôn xuất hiện những hậu quả không lường trước được với những ý tưởng mới lạ như thế này. Có nhiều rủi ro an ninh và các vấn đề trách nhiệm nảy sinh trong tương lai. Chẳng hạn, điều gì sẽ xảy ra nếu có một vụ trộm hoặc gây hư hại tài sản trong quá trình giao hàng hoặc nhân viên giao hàng bị chó cắn? Hợp đồng bảo hiểm ngôi nhà đó có điều khoản bồi thường cho những sự cố này không?
Sloan Eddleston, Phó chủ tịch phụ trách chiến lược và hoạt động kinh doanh của mảng thương mại điện tử Walmart, cho biết dịch vụ này có thể được điều chỉnh để đáp ứng tốt nhất yêu cầu của khách hàng. Chẳng hạn, nhân viên sẽ giao hàng đến gara thay vì chuyển vào bên trong nhà của khách hàng.
Daphne Carmeli, Giám đốc điều hành Deliv, khẳng định tất cả nhân viên giao hàng “phải trải qua tiến trình kiểm tra lý lịch gắt gao” cũng như “các cuộc kiểm sát, đánh giá thường xuyên”. Bà cho biết thêm, những tài xế tham gia chương trình thử nghiệm dịch vụ giao hàng thẳng đến nhà bếp của khách hàng phải đồng ý bị ghi hình giám sát.
Trong khi đó, Jason Johnson, Giám đốc điều hành August, tin rằng khách hàng sẽ thực sự thích dịch vụ này dù họ có thể có một số ngần ngại ban đầu. “Chúng tôi phải xây dựng niềm tin với khách hàng. Ban đầu, bạn có thể có chút lo lắng. Nhưng sau khi thử sử dụng dịch vụ một hoặc hai lần, bạn chắc chắn sẽ thử lại. Cho đến nay, tất cả mọi người thử dịch vụ này đều thực sự hài lòng”, ông nói.
Dịch vụ kiểu như vậy chưa từng nghe nói đến ở bất kỳ nhà bán lẻ nào. Một số người không bao giờ chấp nhận để nhân viên giao hàng vào nhà khi họ vắng nhà.
Tuy nhiên, Ravi Jariwala, người phát ngôn của Walmart, cho rằng dịch vụ này có tính khả thi vì con người đang sống trong một kỷ nguyên khi mà nhiều người không ngần ngại với việc đi chung xe với người lạ thông qua dịch vụ UberPool, thuê người lạ trên trang web TaskRabbit.com để làm các công việc nhà như giặt giũ hay để ai đó mà họ chưa bao giờ gặp vào ở trọ ở nhà họ thông qua dịch vụ chia sẻ chỗ ở của Airbnb.
Có lẽ giới chuyên gia có chút ngạc nhiên khi Walmart đang làm điều gì đó sáng tạo. Nhưng đây là một ví dụ nữa cho thấy các nhà bán lẻ truyền thống đang nhận ra rằng họ phải tìm cách tiếp cận các khách hàng am hiểu công nghệ.
