(SGTTO) – Theo nhiều người sành ăn, thịt của cá tra mềm, có vị ngọt và giàu chất dinh dưỡng. Loài cá này có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon, trong đó phải kể đến là món khô cá tra phồng.
Đặc sản ngon, giàu chất dinh dưỡng
Theo những bậc cao niên sống bằng nghề lưới cá ở vùng miền Tây, nguồn gốc cá tra có từ vùng Thượng Lào và trú ngụ sinh sản nhiều nhất ở khu vực Biển Hồ (Campuchia). Cá con như bột gạo nhỏ li ti trôi theo dòng Mê Kông chảy vào đất Việt. Thuận con nước, cá trôi về lưu vực sông Tiền, sông Hậu và chảy tràn ra ruộng đồng miền hạ. Con cá lớn dần, lưng đen, bụng trắng, da trơn, mình to như đòn bánh tét.
Người dân An Giang, Đồng Tháp bắt đầu nuôi cá từ đó. Và theo thời gian, tiếng lành đồn xa, vị ngon của loài cá này đã được dân sành ăn khắp nơi ưa thích tìm mua để thưởng thức. Từ đó, nghề nuôi cá tra cũng bắt đầu phát triển lớn dần. Từ nuôi phổ biến trong ao, bãi bồi đến nuôi bằng lồng bè.
Ngày nay, cá tra được sử dụng nhiều bởi vì những sản phẩm làm từ cá tra có thể chế biến thành món ăn ngon hay xử lý thành những sản phẩm tốt cho sức khỏe. Cụ thể, trong mỡ cá tra có chứa chất DHA, Omega 3… là những chất cần thiết trong quá trình phát triển trí não, võng mạc, và chống lão hóa, đặc biệt là với trẻ nhỏ trong quá trình phát triển trí tuệ.
Màu vàng óng ả của cá kho tộ, màu trắng tinh của khúc cá tra trong tô canh chua bốc khói nghi ngút hay miếng khô cá tra phồng vàng hực, bóng mỡ cá trong mâm cơm… chỉ nghĩ đến đã thấy thèm. Thật thú vị vì giờ đây các món ăn nêu trên đều có mặt tại các cửa hàng, siêu thị trong cả nước, đáp ứng nhu cầu ẩm thực của người dân.
Làm khô cá tra phồng không dễ
Trong các món ăn được chế biến từ cá tra, không thể nào bỏ qua món khô cá tra phồng. Cá tra được chọn làm khô phồng phải là cá tươi, được nuôi theo quy trình chuẩn. Sở dĩ, khô cá tra phồng ít người làm được bởi do nguyên liệu để làm khô cá đòi hỏi phải nuôi theo một biểu đồ riêng biệt, từ thức ăn đến quy trình chăm sóc. Nếu dùng con cá tra nuôi theo chế độ ăn thông thường để làm khô thì thịt cá sẽ bị chai, xơ vữa, không đạt yêu cầu về độ phồng.
Công đoạn xử lý cá thường gồm các bước như mổ bụng, lóc xương, ướp gia vị và đem đi phơi và được thực hiện bằng tay hoặc máy. Để thịt thơm ngon, khô cá tra phồng phải phơi nắng tự nhiên từ ba đến bốn nắng và khoảng 3kg cá tươi mới cho ra khoảng 1kg cá khô.
Theo người sản xuất khô cá tra phồng, khâu ướp cá khô rất quan trọng vì nó quyết định chất lượng, độ phồng của thành phẩm. Nếu ướp cá không đủ muối thì vị khô cá sẽ nhạt, khi khô dễ bị hư, ngược lại nếu muối quá tay, vị khô cá sẽ mặn, khó ăn.
Đặc trưng của sản phẩm là không sử dùng màu hay hóa chất, vì thế rất được du khách trong và ngoài nước ưa chuộng. Lượng khô bán rất chạy, nhất là vào mùa hành hương hoặc lễ tết. Sở dĩ khô có tên gọi cá tra phồng, là do làm từ con cá tra sấy khô, đem chiên không chỉ lớp da cá phồng lên trông rất ngon mắt mà thịt của miếng khô cũng giữ được độ mềm, xốp xốp và ngọt mới đúng yêu cầu.
Cách chế biến khô cá
Thông thường khô cá tra phồng được đem chiên rồi thưởng thức sẽ ngon hơn là đem đi nướng. Để có miếng khô chiên phồng giòn thơm và béo, người ta thường chiên bằng nước. Cụ thể, cho chút nước vào chảo, đun sôi và cho miếng khô vào. Khi nước cạn thì mỡ trong cá khô cũng tươm ra đủ tạo nên một lớp dầu mỏng chiên giòn mặt ngoài của khô. Cách chế biến này được gọi vui là “lấy mỡ cá rán cá”. Trở qua trở lại vài lần cho đến khi thấy miếng khô nở phồng lên vàng ươm, thơm, giòn thì đem dùng. Nếu muốn món khô chiên thơm ngon hơn có thể kết hợp thêm sả, ớt để tạo thành món khô chiên sả ớt.
Lạ miệng hơn một chút là món khô cá tra phồng chiên giấm đường. Món này là sự kết hợp giữa vị mặn của muối, vị ngọt của thịt cá và hỗn hợp chua ngọt giấm đường, khiến món ăn làm ra rất ngon và lạ miệng, không ngán. Ăn kèm khô đã chế biến cùng cơm trắng sẽ giúp người ăn cảm nhận được hết vị ngon của khô.
Bảo Phương
