ANH ĐÀI –
Lâu nay, cân thiếu trong mua bán hàng hóa là rất phổ biến. Những chiếc cân bàn, cân đồng hồ, cân điện tử… chỉ cần đem đến “thợ độ” chỉnh lại là người bán hàng ăn gian được từ vài ký đến vài chục ký, tùy loại cân. Vậy nhưng, việc quản lý những người dùng cân gian hay “độ” cân gian vẫn lỏng lẻo.
Việc “độ” cân (thay đổi kết cấu của cân để gian lận khối lượng) diễn ra tràn lan ở khắp nơi tại TPHCM, cứ hễ có tiệm sửa, bán cân là sẽ kiêm thêm việc “độ” cân cho khách, với giá cộng thêm chỉ khoảng 30.000-50.000 đồng.
Tại một cơ sở chỉnh sửa cân ở quốc lộ 1A (quận Thủ Đức), chủ tiệm cho biết người mua cân muốn chỉnh sửa bao nhiêu cũng được, 8 lạng, hay 6 lạng vẫn có thể thành 1 ký.
Người này còn cho biết thêm, có hai kiểu “độ” gồm truyền thống và hiện đại. “Độ” theo truyền thống là bóp méo, mài hoặc thay lò xo cân, làm chỉ số của cân thay đổi. Còn “độ” hiện đại là cho chip điện tử vào bên trong chiếc cân. Khi cần bán gian, chủ đứng từ xa dùng điều khiển bấm nút là thu về khoản chênh lệch như ý muốn.
Khi người mua hàng, hay quản lý thị trường nghi vấn chiếc cân sai, chủ cân chỉ cần lắc chiếc cân nghiêng sang bên trái hoặc phải tùy theo quy ước độ là cân trở về với đúng giá trị thực của nó. Khi nào muốn có giá trị sai lệch thì lắc ngược lại. Cách làm như thế này dân độ chuyên nghiệp gọi là “độ lắc”.
Để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, năm 2009 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Nghị định quy định về xử phạt hành chính trong lĩnh vực đo lường và chất lượng sản phẩm hàng hóa. Theo đó, tiểu thương “cân gian” sẽ bị phạt tiền từ 300.000 đến 500.000 đồng, mức phạt có thể lên tới 7 triệu đồng nếu tái phạm.
Quy định đưa ra như thế, nhưng cho đến nay người tiêu dùng vẫn bị cân thiếu, mà việc xử phạt thì không thấy nhiều. Thiết nghĩ, nếu muốn dẹp được nạn cân gian, bán lận trên thị trường hiện nay thì trước tiên các cơ quan chức năng phải xử lý những cơ sở “độ” cân gian, để từ đó những người buôn gian khi có nhu cầu cũng không thể làm được. Ngoài ra, người tiêu dùng cũng cần cảnh giác, nếu có cân đối chứng ở các chợ thì nên sử dụng nếu nghi ngờ bị cân sai.
