LÊ ANH thực hiện –
Nhiều người đi đường bị cảnh sát giao thông dừng xe, có người chấp hành nghiêm chỉnh, có người tranh cãi quyết liệt, thậm chí chống đối. Quy định hiện hành cho phép cảnh sát giao thông có những quyền hạn gì và người dân được phép làm gì để bảo vệ quyền lợi chính đáng cho mình. Xung quanh vấn đề này, Sài Gòn Tiếp Thị có cuộc trao đổi nhanh với luật sư Bùi Quang Nghiêm, Giám đốc Công ty Luật hợp danh Nghiêm & Chính.
Sài Gòn Tiếp Thị: Theo quy định thì lực lượng nào có thẩm quyền dừng xe xử phạt vi phạm giao thông, thưa ông?
– Luật sư Bùi Quang Nghiêm: Điều 87 Luật Giao thông đường bộ năm 2008 quy định, người có thẩm quyền dừng xe và xử phạt vi phạm của người tham gia giao thông gồm cảnh sát giao thông đeo biển hiệu và có giấy chứng nhận cảnh sát tuần tra, kiểm soát giao thông đường bộ.
Khoản 2 Điều 9 Nghị định số 27/2010/NĐ-CP cho phép các lực lượng cảnh sát khác (cảnh sát trật tự, cảnh sát phản ứng nhanh, cảnh sát cơ động, cảnh sát bảo vệ, cảnh sát quản lý hành chính về trật tự, an toàn xã hội) và công an xã được tham gia khi được huy động phối hợp với cảnh sát giao thông. Lực lượng này thực hiện tuần tra, kiểm soát theo sự chỉ đạo, điều hành của Cảnh sát giao thông đường bộ và theo kế hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Riêng đối với lực lượng công an xã chỉ được tuần tra, kiểm soát trên các tuyến đường liên xã, liên thôn thuộc địa bàn quản lý và xử lý vi phạm về an toàn giao thông như người đi xe không đội mũ bảo hiểm, chở quá số người quy định hoặc chưa đủ tuổi điều khiển xe theo quy định. Điều 7.4 Thông tư 47/2011/TT-BCA nghiêm cấm công an xã dừng xe, kiểm soát trên các tuyến quốc lộ, tỉnh lộ. Đối với quản lý thị trường, dân quân không có quyền dừng xe để xử phạt hành vi vi phạm giao thông.
Khi dừng xe, quyền của cảnh sát giao thông tới đâu, thưa ông?
– Theo quy định tại Điều 5 Thông tư 65/2012/TT-BCA ngày 30-10-2012 của Bộ Công an, cảnh sát giao thông được dừng các xe đang tham gia giao thông, kiểm soát giấy tờ xe và giấy tờ tùy thân của người lái xe.
Nếu vi phạm, cảnh sát giao thông có quyền tạm giữ giấy phép lái xe, giấy chứng nhận đăng ký xe và giấy tờ khác có liên quan đến phương tiện.
Điều đó có nghĩa cảnh sát giao thông được chặn tất cả các xe?
– Điểm a Khoản 1 Điều 14 của Thông tư 65 quy định, cảnh sát giao thông được dừng xe để kiểm soát khi trực tiếp phát hiện hoặc thông qua phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ phát hiện, ghi nhận được các hành vi vi phạm pháp luật về giao thông đường bộ của người lái xe. Nghĩa là, khi phát hiện lỗi vi phạm của người điều khiển xe thì cảnh sát mới được dừng xe và phải chứng minh được lỗi của người vi phạm, sau đó mới kiểm tra giấy tờ xe.
Người tham gia giao thông có quyền gì khi bị cảnh sát “thổi”?
– Khi phát hiện có vi phạm, cảnh sát giao thông sẽ kiểm tra giấy tờ và lập biên bản vi phạm hành chính theo quy định. Điểm a Khoản 2 Điều 16 Thông tư 65 cho phép người vi phạm được xem hình ảnh, kết quả ghi, thu được về hành vi vi phạm. Nếu chưa có, người vi phạm sẽ được hướng dẫn đến bộ phận xử lý để được xem.
Trường hợp sau khi lập biên bản mà người vi phạm từ chối ký tên thì người lập biên bản phải ghi rõ lý do vào biên bản.
Công văn số 2315/C67-P6 ngày 23-8-2013 của Cục trưởng Cục Cảnh sát giao thông đường bộ cho phép người tham gia giao thông được quyền ghi âm, chụp hình, ghi hình lực lượng cảnh sát giao thông và các lực lượng cảnh sát khác khi đang làm nhiệm vụ trừ những khu vực cấm quay phim, ghi hình.
Trong trường hợp người tham gia giao thông cho rằng quyết định xử phạt vi phạm của cảnh sát giao thông vi phạm pháp luật, gây thiệt hại đến quyền và lợi ích của mình, thì được quyền khiếu nại lên cơ quan cấp trên có thẩm quyền để giải quyết.
Xin cảm ơn ông!
