(SGTT) – Sau hai năm gián đoạn bởi dịch bệnh Covid-19, hôm qua (30-1) và nay (nhằm mùng 9 và 10 tháng Giêng âm lịch), UBND xã Hòa Phong phối hợp với Trung tâm VHTT&TT huyện tổ chức Lễ hội Đình làng Túy Loan và Lễ hội Rau năm 2023, mở màn cho một mùa lễ hội truyền thống của người dân TP Đà Nẵng.
Theo ban tổ chức, Lễ hội Đình làng Túy Loan bắt đầu từ 14:00 ngày 30-1 với phần rước sắc và lễ tế truyền thống; cũng như chính thức khai mạc vào lúc 7:3 ngày hôm nay tại Đình làng Túy Loan, xã Hòa Phong, huyện Hòa Vang, TP Đà Nẵng.
Các bậc cao niên nơi đây cho hay, làng cổ Túy Loan có hơn 500 tuổi, do các vị tiền hiền thời vua Lê Thánh Tôn nhận chiếu chỉ đi mở mang bờ cõi phương Nam. Đình làng xây dựng vào năm Thành Thái thứ nhất (1889), hiện còn lưu giữ 25 sắc phong của triều Nguyễn ban tặng và chỉ được làm Lễ rước sắc phong từ nhà thờ tộc Đặng Công (phái Nhì) về đình vào dịp lễ hội đầu năm.
Đình làng Túy Loan được công nhận là Di tích Lịch sử văn hóa cấp Quốc gia vào năm 1999. Đình làng với cây đa, bến nước, sân đình, do không bị ảnh hưởng bởi quá trình đô thị hóa nên lễ hội luôn mang bản sắc văn hóa làng quê rất riêng. Ngoài phần lễ: rước Sắc phong quanh làng, nhạc lễ dâng hương tế cổ truyền; phần hội phong phú với nhiều trò chơi dân gian như Hát hò khoan đối đáp trên sông, hô bài chòi, thi đấu cờ người, đua ghe; kết hợp các hoạt động tôn vinh, quảng bá làng nghề bánh tráng, bánh tét truyền thống; làng nghề trồng rau…
Bên cạnh đó, các gian hàng ẩm thực, trưng bày sản phẩm đặc trưng giới thiệu với du khách một số món ăn dân dã như Mì Quảng, các loại bánh truyền thống và các loại rau quả sản xuất tại địa phương. Ngoài ra, trong chương trình có phần trao quà cho những hộ khó khăn.
Đặc biệt năm nay, Lễ hội làng Túy Loan mang một sắc thái mới với sự tham gia trưng bày sản phẩm của 40 hộ dân canh tác gần 30 loại rau ăn lá, ăn quả theo tiêu chuẩn VietGAP với diện tích 6ha ở thôn Túy Loan Tây 1 với doanh thu mỗi năm hơn 3 tỉ đồng. Bên cạnh cơ sở hạ tầng được đầu tư hoàn thiện, việc áp dụng khoa học – kỹ thuật vào sản xuất cũng được chú trọng, tạo động lực phát triển những giá trị văn hóa, lịch sử, du lịch làng nghề.
Ông Bùi Dũng, Giám đốc HTX Dịch vụ sản xuất và tiêu thụ rau an toàn Túy Loan, cho hay Lễ hội Rau diễn ra từ 10:30 đến 16:30 ngày 31-1 tại hợp tác xã. Đây là lần đầu tiên Làng Túy Loan tổ chức lễ hội rau nên địa phương tổ chức rất nhiều hoạt động như Lễ cúng Thần nông, dâng rau cúng các bậc tiền nhân, phát động trồng rau, thi kiến thức kỹ năng trồng rau hiệu quả và an toàn thực phẩm. Những năm không có dịch, làng rau đón mỗi năm khoảng 6.000 người đến tham quan, trải nghiệm, check-in.
Ông Ngô Văn Nhân, Phó Chủ tịch UBND xã Hòa Phong, Trưởng ban tổ chức lễ hội, cho hay thông qua lễ hội, địa phương tiếp tục giúp người nông dân giới thiệu sản phẩm, kết nối cung cầu mua bán nông sản, hợp tác liên kết, tạo cơ hội giao lưu, trao đổi kinh nghiệm trong quá trình sản xuất. Qua đó, góp phần quảng bá hình ảnh làng rau để du khách tham quan và cùng trải nghiệm các công đoạn trồng rau an toàn với dân làng, thực hiện hiệu quả kế hoạch phát triển du lịch ở vùng ven thành phố.
Ông Đặng Công Bán (72 tuổi, Chánh hội chủ đình làng Túy Loan), chia sẻ trừ những năm dịch bệnh, hằng năm, thể theo nguyện vọng của dân làng, mọi người cùng tổ chức lễ hội đình làng đầu năm để nguyện cầu cho Quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, giáo dục thế hệ cháu con biết trân trọng giữ gìn phát huy thuần phong mỹ tục, những giá trị văn hoá truyền thống của tiền nhân, duy trì nét đặc trưng văn hóa ẩm thực quê hương.
Ông Đỗ Thanh Tân, Trưởng phòng Văn hóa thông tin huyện Hòa Vang, cho biết Lễ hội làng Túy Loan năm nay được tích hợp thêm yếu tố mới là dâng rau củ quả – những thứ thổ sản mà người Làng rau sạch Túy Loan trồng được trên mảnh đất họ đang sống. Đây là cách thể hiện lòng biết ơn, ngưỡng vọng của dân làng đối với Thành hoàng bổn xứ và tiền nhân khai khẩn ra vùng đất mà nay hậu hiền đang hưởng lợi. Văn hóa làng luôn vận động và biến đổi, cái cũ không còn phù hợp tự nó sẽ mất cơ sở tồn tại và nhân tố mới, hợp lý sẽ được tích hợp vào một cách tự nhiên.
Như vậy, kể từ mùa Xuân năm Quý Mão 2023, nghề trồng rau sạch Túy Loan chính thức được tôn vinh và lòng biết ơn của người trồng rau đối với tổ nghề được tích hợp vào nghi thức tín ngưỡng dân gian trang trọng nhất ở địa phương là hội làng.
Tiên Sa
