Là những du khách yêu thích khám phá ẩm thực, sau khi đã mãn nhãn với cảnh quan thiên nhiên của miệt biển xứ Quảng vào dịp hè thì không thể không thưởng thức món gỏi cá cơm. Đĩa gỏi cá cơm với màu trắng của thịt cá cùng màu xanh của rau, điểm thêm vài lát ớt chín đỏ thái mỏng kèm theo chén nước chấm sẫm vàng bên cạnh đĩa gỏi không khác lời mời gọi khó lòng cưỡng lại.
Cá cơm có nhiều loại như than, ngần, ba lài, săn… và có thể chế biến thành nhiều món ngon như rim với tiêu, ớt để ăn trong các bữa cơm hằng ngày; hấp, phơi khô để đem đi xa. Riêng muốn làm gỏi thì chỉ có cá cơm trống mới là số một.
Cá cơm trống to cỡ bằng ngón tay người lớn, thân dài màu trắng trong suốt. Cá cơm trống làm gỏi phải chọn cá còn tươi cứng, ngon nhất là cá vừa mới dính lưới mang từ dưới biển đem lên. Những con cá trong veo thẳng đờ mình còn dính cát trông thật hấp dẫn. Khâu sơ chế cá đòi hỏi đầu bếp phải tỉ mỉ làm sạch ruột và xử lý khéo léo. Cá mang về bỏ vào rổ chà cho sạch nhớt rồi bỏ đầu, ruột. Sau đó, dùng tay loại bỏ xương cá, chỉ để lại hai miếng thịt căng tròn không dính một chút xương nhỏ nào thì rửa sạch, để khô. Chú ý tách cá làm sao khi lấy xương sống rồi ghép đôi hai mảnh cá lại thì con cá vẫn còn nguyên vẹn hình. Bước này đòi hỏi người chế biến phải có kinh nghiệm nếu không cá sẽ rời hoặc nát.
Khâu quan trọng quyết định hương vị, giữ được độ thơm ngọt của món ăn chính là phối trộn cá với các loại gia vị, rau. Người ăn rải lên trên đĩa gỏi đậu phộng rang, tiêu rừng đã giã nhỏ, tiếp tục trộn cá với mù tạt, chanh, nước chấm. Nước chấm được chế biến từ hỗn hợp nước cốt chanh cùng với ít bột gạo rang và thêm tí xì dầu cho hợp khẩu vị.
Tuy không phải sơn hào hải vị nhưng vị tươi sống của cá, vị nồng hăng của hành và rau húng, lại thêm một chút giòn rụm của đậu phộng nên ngoài tác dụng bồi bổ sức khỏe, gỏi cá cơm trống được xem như món giải nhiệt ngày nắng nóng. Khi ăn món gỏi cá cơm không thể thiếu đĩa rau sống như xà lách, tần ô, cải xanh, lá cóc, lá xoài, dăm trái cà chua chín đỏ và đôi ba trái chuối chát được xắt lát mỏng trộn đều…
Về vùng biển xứ Quảng mùa này, thưởng thức một bữa gỏi cá cơm cho năm, bảy người không tốn kém bao nhiêu. Chỉ 17.000đồng/đĩa mà đã đủ để đánh tan cái oi bức của ngày hè. Nhưng quan trọng hơn, thực khách sẽ được một lần thưởng thức hương vị đậm đà của biển cả hòa quyện với mùi hương đồng nội của rau quả vườn nhà, rất dân dã nhưng cứ nhớ mãi không quên.
Thanh Ly
