Kim Hương –
Các dây chuyền thức ăn nhanh từ Mỹ hiện khai thác một nguồn nhân lực lao động nữ đông đảo ở Ấn Độ, nơi mà phụ nữ thường bị “giam” làm việc trong nhà từ bao năm qua.
Tại siêu thị Mall of India ở ngoại ô thủ đô New Delhi (Ấn Độ), gần một nửa nhân viên ở năm tầng lầu làm ở các tiệm bán quần áo và thức ăn nhanh là nữ giới. Trong khi đó ở bên kia đường của siêu thị, một khu mua sắm khác nhân viên nữ rất ít, thậm chí tất cả tiệm bán quần áo nữ đều do nam giới đứng bán.
Nói trên tờ The Wall Street Journal, nữ nhân viên bán hàng Poonam Rawat (21 tuổi) của tiệm thức ăn nhanh Wendy’s trong Mall of India cho biết, cô sẽ không cảm thấy thoải mái khi làm việc với nhiều nam giới ở đó (khu mua sắm đối diện). Ngoài ra, gia đình cô không cho phép làm việc chung.
Nhiều năm qua, dù có nhiều bước tiến lớn trong vấn đề nam nữ nhưng Ấn Độ vẫn còn là nơi tồn tại nhiều điều về sự cân bằng giới tính cũng như bình đẳng nam nữ. Ở đây, đàn ông nhiều hơn phụ nữ và nữ giới thường bị thiếu dinh dưỡng, rất ít người lọt vào đại học hoặc các cơ quan chính quyền cấp cao. Họ cũng không sử dụng Internet nhiều, một phần do các gia đình cấm con cái họ là nữ giới tiếp cận công nghệ.
Cũng theo tờ The Wall Street Journal, phụ nữ ở những gia đình truyền thống của Ấn Độ thường lo việc nhà. Các gia đình muốn con gái họ, vợ, chị em gái và mẹ ở trong nhà để bảo vệ họ khỏi các tội phạm, không gặp phải “lũ đàn ông chẳng ra gì”.
Cũng ở tuổi 21, cô Chanchal Karhana có người mẹ không bao giờ chịu bước vào tiệm thức ăn nhanh KFC, nơi cô làm việc. Cô cho biết mẹ của mình trước đó muốn chắc chắn rằng tiệm không làm hư con bà và bà đứng trước cửa tiệm và nhìn vào. Khi thấy những cô gái khác làm việc thì mới cảm nhận được đấy là một nơi an toàn và cho Karhana làm việc.
Đa số lao động nữ ở Ấn Độ làm việc ở các nông trại hoặc làm người giúp việc. Ở các lĩnh vực khác, cứ năm nhân công mới có một người nữ và khoảng 16 % nhân công ở lĩnh vực bán lẻ là nữ và tỷ lệ này ở lĩnh vực thức ăn là 14%. Dù vậy, các dây chuyền thức ăn nhanh từ Mỹ đang góp phần “tái tạo” cân bằng những số liệu trên. Theo lãnh đạo các dây chuyền thức ăn nhanh, việc sử dụng lao động nữ là tốt vì phụ nữ thường ý thức vệ sinh hơn, dễ gây thiện cảm với khách hàng hơn.
Seema Arora, Trưởng phòng nhân sự của Hardcastle Restaurants Pvt (công ty quản lý hơn 200 tiệm thức ăn nhanh McDonald’s ở Ấn Độ) nói: “Chúng tôi không thể có các tiệm toàn đàn ông. Người ở Mỹ sẽ không tin được những gì chúng tôi đã làm ở Ấn Độ để tuyển lao động nữ”. Cái mà Seema Arora nói “không thể làm được” là McDonald’s đã mời cha mẹ các nữ nhân viên bán hàng đến thăm tiệm. Hồi giữa năm 2016, 50 phụ huynh của nhân viên được mời đến một tiệm ở bang Goa, nơi lần đầu tiên họ thử ăn món ăn nhanh có tên Ấn Độ là Maharaja Mac và khoai tây. Lãnh đạo McDonald’s bảo đảm với các bậc cha mẹ rằng con gái họ học được nhiều điều chứ không chỉ nấu nướng, đóng gói ổ hamburger.
Bây giờ, tại các cửa hàng ở Ấn Độ, Burger King hướng dẫn võ tự vệ cho lao động nữ; Pizza Hut, KFC và Taco Bell có chương trình giúp nữ giới trở thành quản lý cấp cao; Domino’s Pizza mở các lớp ý thức giới tính cho các nhân viên mới và có những phần thưởng cho các tiệm để thu hút lao động nữ.
Yum Brands Inc (nhà điều hành các tiệm Pizza Hut, KFC và Taco Bell) trả lương cao hơn cho nữ nhân viên mới, mở lớp dạy từ kế toán đến làm giám đốc cho nữ nhân viên, nên hiện hơn 40% nhân viên nữ là giám đốc. Các dây chuyền thức ăn nhanh nói lương của nữ nhân viên ngang bằng lương của nam nhân viên.
