Cao Ban –
Theo đề xuất của Bộ Tài chính, người sở hữu từ 2, 3 bất động sản trở lên sẽ bị đánh thuế. Một số chuyên gia cho rằng, việc đánh thuế này là cần thiết, giúp tăng nguồn vốn phát triển an sinh xã hội, giảm đầu cơ bất động sản.
Vốn phát triển đô thị
Các chuyên gia cho rằng việc đánh thuế người có nhiều nhà sẽ tạo ra nguồn thu để phát triển đô thị và không đẩy giá nhà tăng quá cao.
Trả lời báo chí về các vấn đề liên quan kế hoạch ngân sách tài chính năm năm tới, ông Võ Thành Hưng, Vụ trưởng Vụ Ngân sách Nhà nước thuộc Bộ Tài chính, cho biết sắp tới sẽ tính thuế tài sản, loại thuế trực thu đánh vào những người có tài sản lớn, sở hữu nhiều nhà. Chẳng hạn, người dân sở hữu từ 2, 3 bất động sản trở lên sẽ bị đánh thuế.
Đánh giá về đề xuất này, ông Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, cho rằng đến lúc này Việt Nam mới tính chuyện đánh thuế tài sản đối với nhà đất là quá muộn. Trong khi đó, thuế bất động sản tại Việt Nam đang thấp hơn nhiều so với các nước trên thế giới. “Ở các nước, nguồn thu từ thuế tài sản rất lớn, với thuế nhà đất từ mức 1-1,5% được áp theo giá thị trường, còn Việt Nam chỉ đánh 0,03-0,07% theo giá nhà nước”, ông Võ nói.
Theo ông Võ, nguồn thu từ thuế là nguồn chủ yếu để phát triển hạ tầng và đảm bảo an sinh xã hội, thay vì dùng nguồn vốn ODA và ngân sách như Việt Nam đang làm. Người càng có nhiều nhà thì sẽ càng bị thu thuế nhiều hơn, điều này tạo sự công bằng cho xã hội do những người này có thể kinh doanh, tạo nguồn thu từ chính tài sản nhà đất. “Cần phải đánh thuế lũy tiến đối với người có nhiều nhà nhiều đất, nhà có diện tích đất rộng cũng phải đánh thuế”, ông Võ nêu quan điểm.
Theo ông Võ, đây cũng là một cách giúp ngăn chặn đầu cơ bất động sản. Nếu thuế cao thì giá nhà đất sẽ thấp, còn thuế thấp thì người đầu cơ càng có cơ hội tích trữ tài sản, khiến giá đất tăng cao. Ông phân tích, khi nâng mức thuế nhà đất tại đô thị theo lộ trình lên cao hơn gấp 10 lần hiện nay sẽ khiến người mua nhà phải suy xét mức sinh lợi từ các bất động sản, dân đầu cơ thấy thuế phải nộp cao mà giá nhà lại thấp thì sẽ hạn chế đầu cơ.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM, cũng cho rằng việc đánh thuế đối với bất động sản thứ 2, 3 là cần thiết giúp ngăn chặn đầu cơ, khi mà thuế đất hiện rất thấp. Thêm vào đó, khung giá đất của nhà nước chỉ bằng 30-40% giá thị trường, giá trên hợp đồng chuyển nhượng thường thấp hơn giá của nhà nước, khiến nhà nước thất thu về thuế đất.
Không nên cào bằng
Để đảm bảo công bằng giữa các vùng miền, ông Võ cho rằng chính sách thuế phải được áp dụng khác nhau đối với từng địa phương. Ở đô thị, đặc biệt là các thành phố lớn thì cần đánh thuế cao hơn, còn những vùng nông thôn, miền núi thì có thể miễn, giảm tiền thuế.
“Người dân thành phố được sử dụng nhiều tiện ích công cộng hơn, những thành phố này cũng có nhu cầu phát triển hạ tầng cao, đi kèm với đó là nhiều loại phí để vận hành dịch vụ công, do vậy người dân ở đây cũng phải đóng thuế cao hơn. Hơn nữa, đánh thuế cũng là một công cụ để điều chỉnh phân bố dân cư trong quá trình đô thị hóa”, ông Võ giải thích.
Chuyên gia kinh tế, tiến sĩ Đinh Thế Hiển nhận định, việc đánh thuế đối với bất động sản thứ 2, 3 cũng phải theo lộ trình, mỗi năm có một công thức tính thuế khác nhau, và mỗi địa phương cũng phải áp dụng các mức thuế khác nhau tùy theo tình hình kinh tế của từng năm và của từng địa phương. Tuy nhiên, mức thuế đánh trên bất động sản dù được tính theo công thức nào thì cũng phải thấp hơn nguồn thu từ chính bất động sản đó.
Đồng thời, cũng cần có quy định về số mét vuông nhà đất trên đầu người để xem xét cách tính thuế chứ không nên chỉ dựa vào số căn nhà mà một người sở hữu. “Liệu có công bằng không khi nhiều người sở hữu hai căn nhà nhưng đều là nhà giá trị thấp, diện tích nhỏ thì bị đánh thuế. Trong khi những người sở hữu một căn nhà có diện tích lớn, ở vị trí đắc địa nhưng lại không phải nộp thuế”, ông Hiển băn khoăn.
Đánh giá về mức tác động của quy định này với thị trường, ông Hiển cho rằng thị trường sẽ không biến động nhiều. Đối tượng bị ảnh hưởng đầu tiên và nhiều nhất là nhóm nhà giàu, sở hữu nhiều nhà đất. Thị trường bất động sản ban đầu sẽ khựng lại đôi chút, nhưng sau đó sẽ theo dòng kinh tế phát triển bình thường.
“Thấy thuế cao, người đầu cơ e dè thì giao dịch bất động sản có thể sẽ chững lại, nhưng đổi lại người dân sẽ có cơ hội mua nhà cao hơn khi giá nhà thấp đi. Việc đánh thuế còn góp phần sử dụng đất tiết kiệm, hiệu quả để thị trường vận hành ổn định. Sẽ không còn chuyện tích trữ nhà đất, tình trạng đô thị ma”, ông Hiển nhận định.
Nhận định về tính khả thi của sắc thuế này, đại diện một doanh nghiệp địa ốc cho rằng, vấn đề hiện nay là cơ sở dữ liệu quốc gia về quản lý nhân khẩu và sự liên thông giữa các cấp quản lý. Nếu không, người sở hữu nhiều nhà rồi cũng sẽ tìm cách để lách luật, đối phó với thuế.
