Kim An
Bắn súng sơn đã có một thời là trò chơi rất thịnh hành tại Mỹ. Nhưng hiện nay, sự quan ngại về độ an toàn và tính hiếu chiến của không ít người tham gia, trò chơi này đã không còn thu hút các bạn trẻ như trước nữa.
Thời hoàng kim đã xa
Mùa hè này, Sal Corallo, học sinh trung học tại vùng ngoại ô Long Island, Mỹ, nhận được một tin buồn từ Facebook: nơi chơi bắn súng sơn yêu thích của cậu là Island Paintball Arena ở West Babylon, New York, Mỹ đóng cửa. Trong dòng thông báo trên Facebook, John và Anthony Pennino, chủ của Island Paintball Arena, gửi lời cảm ơn đến các khách hàng đã ủng hộ suốt 12 năm qua.
Tại Mỹ, trò bắn súng sơn đang giảm mạnh. Theo báo cáo gần đây của Hiệp hội Thể dục và Thể thao, số người Mỹ chơi bắn súng sơn giảm mạnh từ 5,1 triệu người vào năm 2008 xuống còn 3,5 triệu người vào năm 2013. Trong suốt năm năm đó, doanh số cho thiết bị súng sơn cũng sụt giảm từ 240 triệu đô la xuống còn 139 triệu đô la. Vào tháng 2 đầu năm nay, Kee Action Sports thông báo đóng cửa nhà máy sản xuất súng bắn sơn tại Clearwater, bang Florida và sa thải hơn 100 công nhân. Đến tháng 3, Los Gatos Pursuit Paintball, một nơi kinh doanh gia đình trong rừng tại Northern California, đóng cửa sau 18 năm.
Nguồn gốc của trò bắn súng sơn này có từ năm 1981, khi một nhóm bạn chế lại súng sơn dùng trong nông nghiệp (người nông dân dùng để đánh dấu cây và gia súc) chơi trò giống như cướp cờ trong rừng ở New Hampshire. Tại Mỹ trò chơi này phát triển đến đỉnh điểm vào năm 2004: SpikeTV giới thiệu chương trình hàng tuần có tên gọi Paintball 2Xtremes (bắn súng sơn cảm giác mạnh) dựa theo tạp chí nổi tiếng cùng tên. Vài tháng sau, Disney World tổ chức giải đấu tại nhà thi đấu thể thao Wide World tại Florida. Vào tháng 12, trận tranh giải chung kết của National XBall League đã phát sóng toàn quốc trên kênh truyền hình ESPN2.
Một thập niên sau, các diễn đàn bắn súng sơn không còn tạo nhiều hứng thú nữa. Thủ phạm tiềm ẩn phải kể đến nền kinh tế xuống dốc và các hoạt động cảm giác mạnh khác như trò Tough Mudder (trò chơi chạy đường bùn 20-25 km vượt chướng ngại vật). Allen Adamson, Chủ tịch khu vực Bắc Mỹ của Công ty Tư vấn thương hiệu Landor Associates, cho biết bắn súng sơn không còn thu hút người chơi vì trò ấy không còn hào nhoáng như trước đây, ít được xã hội chấp nhận bởi văn hóa súng ống tại Mỹ đang bị lên án. Bắn súng sơn trở nên lỗi thời.
Thú chơi đắt đỏ
John Pennino, chủ Công ty Island Paintball Arena, cho biết ông thực sự tiếc nuối. Ông chia sẻ khi tra cứu trên Google, đánh chữ “paintball” (súng sơn) và thông tin có được đều từ 6-7 năm về trước.
Pennino kể về tình yêu của mình với môn thể thao này có từ giữa thập niên 1980, khi cha ông, một giáo viên trung học, nghe một trong những học sinh của ông kể về trò chơi này như “trò chơi sống còn”. Anthony Pennino Sr. cho hai con trai mình là John và Anthony Jr. tiếp cận môn thể thao và bắt đầu bán dụng cụ, trang bị để chơi ngay tại nhà mình. Trò chơi phát triển từ cuộc thi đấu của người trung niên, đa phần chơi trong rừng chuyển sang cho thiếu niên chơi trong nhà với sự công nhận thứ hạng và giải thưởng. Anh em nhà Pennino mở cửa hàng cung cấp súng sơn, kết hợp tổ chức trại hè hàng năm, và vào năm 2012, mở ra Island Paintball Arena.
Pennino chia sẻ thời điểm đó kinh doanh rất tốt và kéo dài cho đến năm 2008. Khi nền kinh tế đi xuống, người chơi cũng giảm bớt. Khi thời hạn cho thuê kết thúc vào mùa hè này, ông và anh mình quyết định đến lúc hạn chế lại, tập trung vào cửa hàng bán lẻ và các sự kiện đặc biệt. Theo ông Pennino, người chơi cuồng nhiệt vẫn còn ám ảnh như lúc trước, chỉ những người tham gia thông thường mới từ bỏ. Ông nói: “Súng sơn cũng vẫn là súng sơn. Chơi vẫn rất vui”.
Bắn súng sơn là thú vui đắt đỏ. Các loại súng tốt hàng đầu, như “markers” (đánh dấu), có chi phí hơn 1.400 đô la. Sau khi mướn hay mua súng và các thiết bị bảo hộ, người chơi vẫn phải trả phí vào cửa và tiền cho hộp đạn. Pennino cho biết: “Mọi người không còn thu nhập cao để chơi bắn súng sơn như trước đây nữa”. (Tại Mỹ, một lần chơi chi phí khoảng 35-50 đô la).
Bạo lực gia tăng
Vấn đề của súng sơn đó là lượng người chơi cuồng loạn sử dụng loại vũ khí tự động có khả năng bắn ra 15-20 vòng đạn mỗi một giây ở tốc độ cao, để bắn hạ nhiều đối thủ. Khi súng sơn bắn mạnh hơn, thì vấn đề càng tồi tệ hơn. Những người mới chơi không chỉ phải chống cự mà còn bị đau đớn. Rosner cho hay: “Thực sự rất đau khi bị bắn trúng. Bạn có kinh nghiệm một hay hai lần và thầm nghĩ vì sao mình phải làm điều này? Chơi trò này lẽ ra phải vui chứ không phải diệt nhau”.
Pommier, từng là chủ của nơi bắn súng sơn Los Gatos Pursuit Paintball nay đã đóng cửa, cho rằng môn thể thao này đã phát triển theo hướng bạo lực. Người chơi mang tính hiếu chiến nhiều hơn. Khi bị lấy mất bữa ăn trưa trong trường, bọn trẻ sau đó tuyên chiến tại sân bắn với trang bị 4.000 đô la và trở thành kẻ tâm thần. Trò chơi trở nên bạo lực. Có quá nhiều kẻ ngu ngốc chơi trò này.
Có nhiều ý tưởng nhằm vực lại môn thể thao này nhưng không mang lại thành công. Trò chơi quay lại với súng giảm lực và kém đau hơn như loại JT SplatMaster, dành cho những người mới chơi và thiếu niên. Nhiều nơi làm theo chủ đề trong phim Walking Dead, cho các xác chết giả trong đêm tối khi những người tham gia có thể bắn vào các diễn viên đóng giả xác chết. Pennino cho biết những cuộc tụ tập như vậy thường do các trưởng nhóm tin cậy tổ chức.
Các tay chơi đam mê mong rằng trò chơi sẽ có ngày thịnh hành trở lại, nhưng trong khi đó họ sẽ điều chỉnh súng bắn sơn thành một loại mới. Tại California, Pommier có ý định mở một địa điểm khác. Nhưng đất rẻ thì khó tìm, luật lệ khắt khe và bảo hiểm thì đắt đỏ. Vì vậy ông tìm cách lấp đầy khoảng trống trong thời gian rảnh rỗi, và nói: “Mỗi kỳ nghỉ cuối tuần của cuộc đời tôi trong suốt 20 năm vừa qua chỉ quanh quẩn với súng sơn. Giờ rảnh rỗi trong ngày cuối tuần hiện nay thật đáng sợ. Tôi đem ra và lau chùi các thiết bị bắn súng sơn, nhưng tôi không được chơi trò đó nhiều nữa nên chuyển sang chơi bi-a”.
