TRÍ TRẦN –
Các nhà hàng thức ăn nhanh ở Mỹ đang chú trọng khâu tự động hóa, sử dụng người máy để giảm chi phí hoạt động. Tuy nhiên, người phục vụ chớ nên lo thất nghiệp.
Theo tờ Newsweek, hiện dịch vụ dỡ hàng từ tàu vào nhà kho và các nhà hàng ăn ở Mỹ đang có tình trạng người máy “xâm chiếm”, khi họ hợp tác với lĩnh vực chế tạo người máy và tự động hóa. Hiện, thương hiệu thức ăn nhanh như McDonald’s đang thử nghiệm các ki-ốt đặt món tự động. Nhà hàng Domino có nhiều cách đặt món mà không cần có sự đối thoại giữa thực khách với nhân viên. Chuỗi Starbucks đã dùng công nghệ tự động hóa để chuyển nhân viên khỏi nhiệm vụ chờ thực khách gọi món và chuyển họ qua khâu chế biến thức uống.
Đấy là những bằng chứng robot – công nghệ tự động hóa đã “xâm nhập” lĩnh vực thức ăn nhanh.
Câu hỏi đặt ra là liệu tự động hóa sẽ giúp các cửa tiệm thức ăn nhanh hoạt động hiệu quả hơn, hoặc cho phép chúng giảm sử dụng nhân lực?
Steven Rothberg, chủ Công ty Trực tuyến CollegeRecruiter.com giúp sinh viên và người tốt nghiệp đại học kiếm việc làm, đã gởi một e-mail cho trang Motley Fool, xác nhận đang có tình trạng người máy “chiếm” lĩnh vực thức ăn nhanh, nhưng ông không nghĩ chúng sẽ “hất cẳng” nhân viên phục vụ.
Ông viết “nhiều sinh viên và người vừa tốt nghiệp dùng trang web của chúng tôi đều được các nhà hàng thức ăn nhanh tuyển dụng. Chắc chắn sự tự động hóa sẽ tiếp tục tác động đến số người và những việc làm ở các nhà hàng này, nhưng tôi không nghĩ việc đặt món kỹ thuật số, các ki-ốt tự động, máy tính bảng cùng các thiết bị khác sẽ có thể thay thế người phục vụ ở các nhà hàng thức ăn nhanh.
Theo ông Steven Rothberg, hãy nhìn vào các ngân hàng rằng máy ATM có làm giảm việc cần người giao dịch? Quả có thế, nhưng hoàn toàn không có chuyện ATM đạt gần đến việc loại bỏ sự cần có giao dịch viên.
Giáo sư Timothy Carone thuộc khoa Công nghệ thông tin-phân tích-hoạt động ở trường Thương mại Mendoza (thuộc Đại học Notre Dame) nhận định công nghệ tự động hóa sẽ xảy ra ở các nhà hàng ăn, nhưng không chóng hoặc không cần thiết loại bỏ nhân viên phục vụ bằng xương bằng thịt.
“Việc phục vụ tự động ở các nhà hàng đã bắt đầu và sẽ tiếp tục suốt nhiều năm, nhưng nhiều nhà hàng sẽ vẫn phải duy trì nhân lực phục vụ. Sẽ mất nhiều năm để các nhà hàng thức ăn nhanh nhượng quyền có lãi từ sự đầu tư vào công nghệ tự động hóa, dù có lúc nào đó một hoạt động tự động sẽ rẻ hơn nhiều so với một hoạt động thủ công”, ông nói.
Theo giáo sư Carone, ý tưởng các nhà hàng đều tự động hóa giúp giảm chi phí lao động chỉ đúng phần nào. Sự tự động hóa sẽ dẫn đến chi phí lao động thấp hơn mức chi hiện nay hoặc trong tương lai, nhưng sự tự động hóa làm tốn tiền bởi phải đầu tư nhiều hơn. Tuy nhiên, ông lưu ý khoản đầu tư này sẽ hạ dần theo thời gian.
“Khi nào một nhà hàng tự động hóa một phần hay toàn bộ, thì còn tùy thuộc số thực khách và vị trí kinh doanh của họ. Các điểm thức ăn nhanh nhượng quyền ở bất kỳ đâu đang phải tìm nguồn khách đề cao sự tự động hóa. Các nhà hàng này ở sân bay hoặc các điểm tương tự đều thu hút khách vãng lai nhưng không là khách trung thành, ngoại trừ các khách trung thành cho rằng sự tự động hóa là cần thiết và đề cao nó”, giáo sư Carone nói.
Donald Mazzela, thành viên tổ chức National Robotics Education Foundation, cho biết họ ghi nhận sự tương tác của người máy đã được dạy ở các lớp dạy ẩm thực và khách sạn trên toàn thế giới.
Theo ông, các nhà hàng thức ăn nhanh sẽ chuyển 1 hoặc 2 nhân viên khỏi khâu phục vụ để làm nhiệm vụ khác bởi việc đặt món từ xa do người máy phụ trách.
Ông Mazzela dự đoán đỉnh điểm của sự tự động hóa sẽ là từ năm 2020 bởi các nhà hàng thức ăn nhanh cần có thời gian để hướng dẫn khách hàng vận dụng công nghệ tự động hóa. Nhưng sự tự động hóa sẽ diễn ra bởi nó hữu dụng. Máy tính tiền, thiết bị cảm ứng cùng các công cụ khác giúp kiểm đếm chính xác hơn và khả năng chuyển lệnh đặt món trực tiếp đến bộ phận chế biến sẽ nhanh chóng hơn.
“Đó sẽ là một sự thay đổi chậm, nhưng chắc chắn sẽ diễn ra”, ông nói.
