Hoàng Xuân Phương –
Một phương pháp xét nghiệm máu có thể giúp phát hiện sớm ung thư đến 10 năm trước khi căn bệnh quái ác này phát triển. Một giọt máu lấy từ đầu ngón tay có thể cho thấy nguy cơ ung thư nơi những người vẫn đang khỏe mạnh, và đây là thành quả của nhóm nghiên cứu tại trường y khoa thuộc Đại học Swansea, Anh Quốc.
Phát hiện ung thư từ biến đổi bề mặt hồng huyết cầu.
Giáo sư Gareth Jenkins, người dẫn đầu nhóm nghiên cứu, cho biết loại xét nghiệm mới này nhằm tìm ra những thay đổi trên bề mặt tế bào hồng huyết cầu, nơi loại protein giống như thể Velcro giúp kết dính các protein khác vào tế bào hồng cầu. Thông thường, một số tế bào máu có thể mất chất kết dính khiến các protein không bám vào được. Nhưng với người khỏe mạnh, số tế bào mất chất kết dính này chỉ chiếm vào khoảng 5 phần triệu, ngược lại số lượng này tăng lên rất cao đến hàng chục lần đối với những người có nguy cơ mắc bệnh, và đến hàng trăm lần nơi những người đang mắc bệnh ung thư.
Ông Jenkins cũng giải thích, sự biến đổi tạo nên bề mặt không kết dính này nơi các tế bào hồng cầu không liên quan đến việc phát triển bệnh ung thư, đó chỉ là một thứ biến đổi song song với căn bệnh này. Vì thế, với phương pháp tầm soát ung thư dựa trên tình trạng biến đổi bề mặt hồng huyết cầu này, mọi trường hợp phát động ung thư ở các vị trí khác nhau dù chưa trở thành bệnh cũng có thể tìm thấy dấu hiệu, dựa trên mức độ gia tăng sớm của sự biến đổi bề mặt tế bào máu.
Nhóm nghiên cứu đã có được kết quả cuối cùng và công bố tại British Science Festival ở Swansea hôm 6-9, sau khi thực hiện các cuộc xét nghiệm kéo dài 4 năm trên 300 người tự nguyện, và từ đó có thể phân lọc người hoàn toàn khỏe mạnh, người sẽ có nguy cơ phát triển bệnh trong những năm tới, và những người đã phát triển bệnh đang được điều trị. Cuộc xét nghiệm tập trung chủ yếu vào tầm soát ung thư thực quản vốn thuộc vào nhóm có tử suất rất cao. Tiến sĩ Hasan Haboubi thuộc nhóm nghiên cứu cho biết một khi số lượng tế bào máu mất tính kết dính protein này nhích lên một chút, “chúng tôi biết họ sẽ phát triển bệnh ung thư trong vòng 10 năm”.
Điều thuận lợi là phương pháp tầm soát ung thư này có thể thực hiện ở hầu hết các phòng thí nghiệm trên thế giới vì không đòi hỏi những trang bị chuyên dùng. Cuộc xét nghiệm chỉ kéo dài vài giờ để cho ra kết quả cuối cùng, từ một giọt máu lấy trên đầu ngón tay, và chi phí chỉ vào khoảng 46 đô la Mỹ.
Số lượng tăng cao hồng huyết cầu biến đổi, tuy không liên quan đến căn bệnh nhưng lại xuất hiện rất sớm ở những người có nguy cơ ung thư, và điều này cho phép các nhà chuyên môn biết trước những gì phải làm cho các bệnh nhân chưa phát triển các triệu chứng bệnh. Tổ chức từ thiện Cancer Research Anh Quốc cho rằng tìm ra được những phương cách phát hiện sớm chính là biện pháp hữu hiệu nhất để cứu sống nhiều người khỏi loại bệnh quái ác này.
Tiến sĩ Aine McCarthy làm việc tại Cancer Research nói rằng “kết quả nghiên cứu phát hiện ung thư ngay từ căn bản DNA của tế bào máu như thế này rất đáng phấn khởi, trước hết là cho những người ung thư thực quản. Hy vọng kết quả này sớm được mở rộng ra nhiều loại ung thư khác và sớm được đưa vào phác đồ điều trị bệnh nhân cũng như chăm sóc sức khỏe cộng đồng”.
Trước tình trạng tỷ lệ tử vong ung thư vẫn cao cho đến nay, nhiều nhà chuyên môn đã có những khuyến cáo cho mọi người về việc thường xuyên theo dõi tình trạng biến đổi của mình từ lúc còn khỏe mạnh. Tờ Telegraph lưu ý đặc biệt những người gặp phải một trong năm triệu chứng sau đây: đột ngột giảm cân tuy không kiêng ăn, có máu trong phân và trong nước tiểu, khi ho ra máu, xuất hiện các khối u ở ngực, háng, tinh hoàn và hai bên cổ hoặc nách, cảm thấy đau nhức ghê gớm mà không rõ nguyên nhân.
