Phương Anh (TPHCM) –
1.442 là số lượng em bé được chào đời ở các bệnh viện tại TPHCM trong sáu ngày tính đến mùng 5 Tết Nguyên đán 2017, theo Cổng Thông tin điện tử của Sở Y tế TPHCM (www.medinet.hochiminhcity.gov.vn). Dòng tin ngắn ngủn khiến tôi nhớ tới một bản tin khác được Google Tin tức chọn dẫn link vào trung tuần tháng 12 năm ngoái, về một cuộc hội thảo mang chủ đề dân số và kế hoạch hóa gia đình.
Tại cuộc hội thảo, Tổng cục Dân số đã báo động về tỷ lệ sinh thấp ở những vùng thị thành, đặc biệt là ở TPHCM với tỷ suất sinh chỉ là 1/3, trong khi mức sinh trung bình cả nước là từ hai đến ba con, nơi có mức sinh cao là ba con. Tổng cục Dân số cho rằng, nếu nơi nào cũng sinh thấp như ở TPHCM thì tốc độ già hóa dân số vốn rất nhanh như hiện nay sẽ càng diễn ra nhanh hơn, nguồn nhân lực trong tương lai gần sẽ bị thiếu hụt một cách nghiêm trọng.
Và người ta đang tính đến phương án sẽ khen thưởng những cặp vợ chồng nào (có lẽ chỉ ở những đô thị như TPHCM) sinh đủ hai con – một sự thay đổi về chủ trương chính sách từ “chỉ nên sinh từ một đến hai con” sang “nên sinh đủ hai con”. Đó là việc mà cơ quan quản lý về dân số còn đang tính toán.
Trở lại với câu chuyện tỷ lệ sinh con thấp ở TPHCM. Hầu hết những cặp vợ chồng trẻ tôi quen biết chỉ sinh một con rồi tạm ngừng chưa biết đến lúc nào sinh tiếp. Nhiều cặp còn tuyên bố rõ rằng họ chỉ sinh một con, dù cháu bé là gái hay trai. Lý do thì có nhiều lắm nhưng tựu trung là nuôi con khổ quá sức tưởng tượng, tốn nhiều tiền và không có thời gian.
Trong một gia đình đang độ tuổi sinh con ở thành phố này, chuyện cha mẹ đều đi làm việc là điều hiển nhiên. Họ ra khỏi nhà từ sáng sớm và trở về nhà vào buổi chiều hoặc tối. Ở những gia đình không có người giúp việc, cũng không có sự trợ giúp của nhà nội -ngoại, cha mẹ phải lo tất tần tật từ chuyện đưa rước con đi học, chăm sóc bữa ăn cho cả gia đình cho đến việc dọp dẹp nhà cửa và rất nhiều việc không tên khác. Ở một gia đình lý tưởng nhất có cả bố và mẹ để chăm lo cho gia đình nhỏ thì mọi việc được trơn tru hơn, ông bố bà mẹ có thời gian xem xét đến chuyện học tập của con cái và trò chuyện hay chơi cùng con. Nhờ vào sự sắp xếp và tuân thủ nghiêm ngặt lịch làm việc ở nhà nên sau giờ làm việc thì một trong hai người – bố hoặc mẹ – sẽ có đôi chút thời gian để ra ngoài gặp gỡ bạn bè. Nhưng hầu hết các gia đình hiện nay đều không nằm trong diện “lý tưởng” này.
Điều nghịch lý là cả bố và mẹ đều đi làm, đều muốn ưu tiên cho công việc và con cái ngang bằng nhau nhưng lại không lập ra kế hoạch cụ thể hay phân công các phần việc nhỏ hơn để cùng nhau chăm con và luân phiên nhau gặp gỡ bạn bè sau công việc. Hầu hết họ về nhà cuối ngày mệt lử và dễ dàng nổi cáu vì thấy khối lượng công việc nhà nhiều không kém gì công việc ở sở làm. Họ sẽ ưu tiên làm các việc cơ bản như ăn uống, dọn dẹp vài thứ rồi ngủ nghỉ và thường hẹn lại chuyện chưa làm được cho đứa con vào hôm sau. Sau nhiều bữa “hôm sau” thì chuyện đứa con yêu cầu đó đã bị quên hẳn.
Lần nào có dịp trò truyện với bạn bè cùng thời – dù họ mới sinh con đầu lòng, hay có con đang độ tuổi dậy thì – tôi thấy họ lo lắng cho con cái của họ nhiều lắm, nhưng ít có ai nói đến quỹ thời gian dành cho con cái và có kế hoạch sẽ làm gì vào những lúc như vậy cho con của mình. Tôi nghĩ là chuyện sinh con và nuôi dưỡng con cái mất rất nhiều thời gian, công sức và sự hy sinh nữa. Sinh một con hay nhiều con không quan trọng bằng có thái độ nuôi dưỡng con sao cho tốt cho con và hợp với điều kiện của nhà mình mới là điều cần suy nghĩ.
