Hồng Ngọc –
Hành trình xin cấp phép xây dựng nhà và thủ tục hoàn công luôn là nỗi ám ảnh của người dân nhiều năm trước. Nay, dù thủ tục đã đơn giản hơn nhưng vẫn đủ để làm người muốn xây nhà mệt mỏi, vì thế chính quyền TPHCM đã thí điểm bỏ cấp phép xây dựng nhà ở riêng lẻ tại quận 7. Tuy nhiên, chuyện bỏ giấy phép xây dựng áp dụng trên phạm vi rộng có lẽ phải còn chờ lâu.
Mới đây, UBND TPHCM đã giao UBND quận 7 nghiên cứu thí điểm không cấp phép xây dựng đối với nhà ở riêng lẻ, mà thay vào đó người dân sẽ đăng ký xây dựng dựa trên những chỉ tiêu quy hoạch, quy chế quản lý quy hoạch kiến trúc hoặc thiết kế đô thị đã được công bố. Chính quyền thành phố cho rằng, nếu thí điểm của quận 7 thành công thì đây là một giải pháp nhằm giảm tình trạng vi phạm xây dựng.
Sở Xây dựng cho biết việc thí điểm chỉ áp dụng đối với những khu dân cư đã được quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 (quy định rõ số tầng, chiều cao, lộ giới đường, hẻm, quy mô xây dựng…) và những nơi này, người dân có thể đăng ký, sau đó xây dựng, không nhất thiết phải làm thủ tục xin phép như trước, tránh phiền hà, tiêu cực phát sinh mà lâu nay hay xảy ra.
Thực ra, chuyện xây dựng nhà ở riêng lẻ không cần xin phép đã được luật hóa nhưng chẳng qua chính quyền các địa phương chưa thực hiện là do chưa đủ điều kiện về quy hoạch. Theo Vụ Pháp chế, Bộ Xây dựng, nhiều trường hợp nhà ở riêng lẻ đã thuộc đối tượng được miễn giấy phép xây dựng theo quy định tại khoản 2 điều 89 Luật Xây dựng năm 2014. Cụ thể là công trình xây dựng tạm phục vụ thi công xây dựng công trình chính; nhà ở thuộc dự án phát triển đô thị, dự án phát triển nhà ở có quy mô dưới 7 tầng và tổng diện tích sàn dưới 500 m2 có quy hoạch chi tiết 1/500 đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt; công trình xây dựng ở nông thôn thuộc khu vực chưa có quy hoạch phát triển đô thị và quy hoạch chi tiết xây dựng được duyệt; nhà ở riêng lẻ ở nông thôn, trừ nhà ở riêng lẻ xây dựng trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử-văn hóa.
Luật đã quy định nhưng thành phố chỉ bắt đầu thí điểm bỏ cấp phép xây dựng trong phạm vi một quận, bởi mấu chốt là thiếu quy hoạch chi tiết, tức quy hoạch 1/500. TPHCM hiện có hoảng 92.000 ha đất đô thị mà trong đó, Sở Quy hoạch Kiến trúc cho biết chỉ có khoảng 30.000 ha có quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500, và quận 7 sở dĩ được chọn thí điểm là nhờ đã có quy hoạch 1/500.
Ngay cả việc cấp phép xây dựng hiện nay ở TPHCM vẫn dựa vào quy hoạch 1/2000 để giải quyết cấp phép cho người dân trong khi quy định của luật hiện hành là “phù hợp quy hoạch chi tiết (tức quy hoạch 1/500)”, nếu chưa có quy hoạch 1/500 thì phải “phù hợp quy chế quản lý quy hoạch kiến trúc đô thị hoặc thiết kế đô thị”.
Do vậy, dù luật đã quy định bỏ giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ nhưng chắc chắn đa số người dân TPHCM sẽ còn phải chờ nhiều năm nữa.
