Vũ Yến thực hiện –
Tìm những giải pháp để chống hàng giả, hàng nhái là điều không hề dễ dàng. Nhưng nếu để tình trạng này trở nên phổ biến, nền kinh tế sẽ bị ảnh hưởng. Do đó, các cơ quan chức năng, doanh nghiệp lẫn người tiêu dùng đều có vị trí quan trọng trong công cuộc chống hàng giả hiện nay.
Đó là ý kiến của ông Lê Thế Bảo, Chủ tịch Hiệp hội Chống hàng giả và Bảo vệ thương hiệu Việt Nam (VATAP) trong cuộc trao đổi với Sài Gòn Tiếp Thị mới đây.
Ông Lê Thế Bảo, Chủ tịch Hiệp hội Chống hàng giả và Bảo vệ thương hiệu Việt Nam (VATAP).
Ở góc độ là Chủ tịch Hiệp hội Chống hàng giả và Bảo vệ thương hiệu Việt Nam, ông nhìn nhận ra sao về vấn nạn hàng giả hiện nay?
Nhìn vào thị trường trong nước, chúng ta rất bức xúc khi thấy rất nhiều hàng hóa bị làm giả, làm nhái. Muốn chỉ ra một loại hàng hóa không bị làm giả, làm nhái cũng rất khó. Từ các sản phẩm nông nghiệp, hàng điện tử, hàng tiêu dùng nhanh đến thực phẩm đều có thể bị làm giả, làm nhái.
Tôi nghĩ, dường như Việt Nam đã trở thành vùng đất để tiêu thụ hàng giả, hàng nhái, nhất là khu vực nông thôn, miền núi. Hàng giả, hàng nhái đa phần là hàng kém chất lượng. Hậu quả trước mắt là ảnh hưởng tới sức khỏe người sử dụng, ảnh hưởng trực tiếp tới các đơn vị kinh doanh chân chính, lâu dài có thể làm suy kiệt nền sản xuất trong nước.
Vì sao thực trạng này vẫn tồn tại trong nhiều năm và dường như hàng giả ngày càng nhiều hơn, thưa ông?
Theo tôi, Việt Nam đã rất quyết liệt trong công cuộc chống hàng giả, vì thế đã tạo nên sự chuyển biến trong thời gian vừa qua. Tuy nhiên, đây là mặt trận hết sức phức tạp, vẫn có nhiều khó khăn.
Nguyên nhân chủ yếu theo tôi là Việt Nam nằm trong khu vực có rất nhiều tổ chức, cá nhân làm hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng có tầm cỡ thế giới. Trong khi đó, Việt Nam lại có đường biên giới, đường bộ, đường biển rất dài và rộng, có nhiều đường mòn lối tắt. Vì vậy hàng giả, hàng lậu rất có điều kiện tràn vào.
Lực lượng chức năng có nhiệm vụ chống buôn lậu hàng giả, gian lận thương mại ở Việt Nam đông nhưng chưa mạnh, sự kết hợp giữa các lực lượng này có nhưng rất hạn chế, mạnh ai người đó làm. Trong khi đó, ý thức của doanh nghiệp trong mặt trận này trong một hai năm gần đây có bước chuyển biến, nhưng số doanh nghiệp có quyết tâm chống lại hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng vẫn còn ít.
Một trong những nguyên nhân quan trọng nữa theo tôi nằm ở phía người tiêu dùng, người mua hàng giả phần đông là những người có thu nhập thấp, thích hàng giá rẻ. Người tiêu dùng cũng rất ít quan tâm đến nguồn gốc của hàng hóa. Vì vậy, ý thức của cộng đồng trong lĩnh vực này phải tiếp tục được nâng cao trong những năm tới, nhưng chúng ta cũng hiểu rằng đây là một công việc rất khó.
Một vấn đề cũng gây khó khăn cho lực lượng thực thi cũng như doanh nghiệp là nguồn kinh phí rất hạn hẹp. Đối với lực lượng thực thi là kinh phí cho công tác phòng chống hàng giả, nhái, còn đối với doanh nghiệp là kinh phí xây dựng và bảo vệ thương hiệu.
Dù không dễ dàng, nhưng nếu không có biện pháp ngăn chặn hàng giả thì nền kinh tế sẽ bị ảnh hưởng?
Theo tôi, cơ quan chức năng cần yêu cầu các lực lượng thực thi phải cương quyết đấu tranh, triệt phá cho được các đầu nậu, ổ nhóm lớn.
Vai trò tham gia của doanh nghiệp – chủ sở hữu quyền sở hữu trí tuệ trong thực thi – là rất quan trọng. Luật Sở hữu trí tuệ cũng quy định, đây không chỉ là quyền, mà còn là trách nhiệm của các doanh nghiệp trong công tác phối hợp với các cơ quan thực thi pháp luật. Doanh nghiệp không nên coi việc chống hàng giả chỉ là của các cơ quan thực thi pháp luật. Khi bị xâm phạm nhãn hiệu, chủ sở hữu cần chủ động gửi đơn khiếu nại, cung cấp thông tin cho các cơ quan chức năng, các tổ chức có chức năng chống hàng giả và phối hợp thực thi.
Quan trọng không kém, theo tôi, doanh nghiệp, nhà sản xuất phải cố gắng đi trước, đón đầu về công nghệ, nhằm tạo ra nhiều sản phẩm tốt giá hợp lý cho người tiêu dùng.
Về phía người tiêu dùng cần nâng cao tinh thần cảnh giác khi mua hàng và phải nhận thức rõ nhiệm vụ của mình trong việc chống hàng nhái, hàng giả, hàng kém chất lượng. Mua hàng có nguồn gốc xuất xứ, để không chỉ là bảo vệ quyền lợi của mình, mà còn chống lại hành vi phá hoại sản xuất, hành vi kìm hãm sự phát triển nền kinh tế đất nước.
Song song đó, chúng ta cần phải thiết lập cầu nối giữa doanh nghiệp sản xuất và người tiêu dùng. Theo đó, nhà sản xuất cần thông báo đến người tiêu dùng cách thức phân biệt hàng thật của mình với hàng giả và có chế độ khen thưởng kịp thời cho những người tiêu dùng phát hiện ra hàng nhái, hàng giả.
Theo tôi các cơ quan có liên quan cần có mối quan hệ chặt chẽ với bộ phận quản lý thị trường phụ trách địa bàn, đồng thời tăng cường số lượng và chất lượng cán bộ. Các nhân sự này có thể vận hành được các phương tiện cần thiết cho việc giám định, kiểm tra để xử lý kịp thời, chính xác các hành vi vi phạm. Đồng thời Việt Nam cần tiếp tục hoàn thiện các quy định pháp luật để có sức răn đe đối với các hành vi sản xuất và phân phối hàng giả.
Nhưng ông có nhận thấy hiện nay công tác chống hàng giả, mà thực chất là xây dựng và bảo vệ thương hiệu, do doanh nghiệp thực hiện vẫn còn mới mẻ?
Chúng ta cũng đều biết vai trò của thương hiệu là rất lớn. Một đất nước muốn giàu có phải xây dựng được nhiều thương hiệu mạnh trong nước và tiến ra thị trường thế giới. Trong khi đó, hiện nay số lượng doanh nghiệp Việt Nam xây dựng được thương hiệu với bản sắc riêng, đầu tư cho chất lượng và giữ uy tín, đồng thời bảo vệ được thương hiệu của mình không quá nhiều.
Khi nhiều doanh nghiệp tích cực trong việc xây dựng và bảo vệ thương hiệu thì hàng hóa, dịch vụ của Việt Nam có thể sẽ được nhiều người biết đến. Do đó, để việc chống hàng giả, hàng nhái đạt hiệu quả hơn, ở góc độ nào đó, đồng nghĩa với việc các doanh nghiệp Việt Nam cần nỗ lực coi trọng việc xây dựng thương hiệu.
Xin cảm ơn ông!
