KIM OANH –
Khẩu trang y tế là vật dụng được nhiều người sử dụng để bảo vệ sức khỏe, đường hô hấp trước khói bụi ô nhiễm môi trường. Tuy nhiên, việc mua phải các khẩu trang dỏm, không đạt chất lượng đôi khi còn có hại thêm khi nguy cơ gây bệnh nằm trong chính cái khẩu trang đó.
Nguồn gốc mập mờ
Khá nhiều hộp khẩu trang y tế trôi nổi được bày bán ven đường.
Thời gian gần đây, trên mạng xã hội chia sẻ một số dòng trạng thái bức xúc về một số loại khẩu trang. Đi kèm với những lời bình luận là một bức ảnh với khuôn mặt mụn mọc chi chít được cho là do khẩu trang kém chất lượng gây nên.
Dạo một vòng quanh chợ đêm tại làng đại học Thủ Đức thấy khá nhiều điểm rao bán khẩu trang y tế với giá 20.000-35.000 đồng/hộp 50 cái. Khẩu trang có đủ loại, màu nào cũng có, từ xanh, hồng, đen, tím đến trắng. Người bán luôn miệng nói: chất lượng “bao tốt” và giá “bao rẻ”.
Một chủ sạp bán khẩu trang ở khu chợ đêm này cho biết bà lấy hàng từ các mối quen về bán, mỗi ngày vài chục hộp. Trong đó, khẩu trang loại 25.000 đồng/hộp bán chạy nhất bởi giá rẻ và được các đối tượng học sinh, công nhân ưa chuộng. Khi hỏi về nguồn gốc, bà chủ sạp này gắt gỏng trả lời: “Khẩu trang thì chỉ che bụi thôi chứ gây hại gì được? Tôi bán lâu rồi, mỗi ngày bán cả mấy chục hộp, có thấy ai nói gì đâu. Mua thì mua, không mua thì đi chỗ khác”.
Chị M., 22 tuổi, sinh viên trọ trong khu vực làng đại học trên, cho biết có lần chị mua một hộp khẩu trang giá 35.000 đồng tại khu chợ đêm này về sử dụng. Khẩu trang màu đen, dày ba lớp, được giới thiệu là khẩu trang than hoạt tính. Sử dụng được vài ngày, chị M. thấy khu vực da tiếp xúc với khẩu trang bị nổi mẩn đỏ rát. Mang hộp khẩu trang ra hỏi người bán thì người đó phủ nhận.
Theo ghi nhận thực tế, nhiều mẫu khẩu trang y tế được bán tại khu chợ đêm này có tên A, B, C nhưng không ghi rõ nguồn gốc, có những hộp được giới thiệu là hàng Nhật Bản, Hàn Quốc, Malaysia nhưng thông tin trên hộp lại là chữ Việt Nam. Một số hộp có ghi tên công ty và số điện thoại công ty nhưng khi gọi vào lại báo “số máy không có thật”.
Trong vai một sinh viên muốn tìm mối hàng để lấy khẩu trang y tế về bán, người viết gặp một người tên N., hiện là chủ một quầy hàng bán khẩu trang tại quận Thủ Đức. “Nếu thật sự muốn bán, em cứ để số điện thoại lại đây, anh sẽ liên lạc với người quen của anh lấy mối về từ công ty cho. Bán cái này thích lắm, một hộp cũng lời khoảng 10.000 đồng mà không sợ ế hay hư hỏng gì cả, vốn cũng ít”, anh N. nói.
Tình cờ gặp một một khách hàng ghé mua khẩu trang, hỏi chị có biết gì về nguồn gốc xuất xứ của sản phẩm mà chị đang mua hay không, chị trả lời là không để ý lắm. “Thấy người ta bán nên mua thôi, nhiều người dùng nên cũng an tâm”, vị khách hàng này nói.
Thực tế cho thấy, khẩu trang y tế không chỉ được bày bán tại các điểm ven đường mà còn trên các trang mạng xã hội. Hình ảnh những cái khẩu trang đầy màu sắc thu hút nhiều người. Sản phẩm đa dạng, nhưng có một điểm chung là rất khó tìm hiểu nguồn gốc, xuất xứ của chúng một cách rõ ràng.
Lợi bất cập hại
Một dược sĩ tên T. tại Thủ Đức cho biết nhà thuốc của ông bán khẩu trang y tế loại tốt có, loại dỏm cũng có. “Cứ mua mấy loại có tên tuổi đàng hoàng mà dùng, đắt hơn tí cũng chẳng sao, chứ mua mấy loại khẩu trang dỏm kia về xài, hư cả da mặt, lại hại cả người đấy”, vị dược sĩ khuyên.
Trao đổi với Sài Gòn Tiếp Thị, bác sĩ Phạm Đăng Trọng Tường, Trưởng phòng Kế hoạch Tổng hợp, Bệnh viện Da liễu TPHCM, cho biết hiện nay bệnh viện chưa thấy trường hợp bệnh nhân nào phản ánh về vấn đề trên. Tuy nhiên, đối với các loại khẩu trang y tế không đảm bảo chất lượng có khả năng gây ảnh hưởng không chỉ da liễu mà còn cả đường hô hấp của người sử dụng.
Bác sĩ Tường khuyên người tiêu dùng nên lựa chọn mua sản phẩm của những nhà sản xuất có uy tín, đạt tiêu chuẩn chất lượng của cơ quan quản lý. Đồng thời xem việc sử dụng khẩu trang y tế chỉ với mục đích che chắn, bảo vệ đường hô hấp khỏi các tác nhân gây hại bên ngoài, không nên vì những mục đích như thời trang mà mua những sản phẩm có mẫu mã đẹp nhưng không đảm bảo an toàn.
Theo vị bác sĩ này, khẩu trang có mùi và màu sắc sặc sỡ càng không nên sử dụng. Bởi khẩu trang sản xuất ra đã có những quy định về màu sắc hay mùi phù hợp với các tiêu chí đánh giá về an toàn vệ sinh nằm trong mức cho phép. Các loại khẩu trang có mùi hay màu thường là hóa chất và các nguyên liệu tạo ra. Những loại hóa chất này nếu không nằm trong quy định cho phép sử dụng thì sẽ gây hại tới sức khỏe người sử dụng.
