Vĩnh Thụy –
Tại Anh, nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp đang khai thác “thị trường người chết” trị giá 1,7 tỉ bảng Anh mỗi năm, bằng cách cung cấp các sản phẩm – dịch vụ, như hũ đựng tro cốt để trồng cây, hay giúp so sánh giá dịch vụ của các nhà tang lễ.
Bios Urn là một loại hũ đựng tro cốt có thể tự phân hủy. Người mua có thể dùng hũ này để biến tro cốt người thân qua đời (hoặc thú cưng qua đời) trở thành những gốc cây ngay trong nhà mình.
Ý tưởng biến nghĩa địa thành rừng cây
Sản phẩm Bios Incube phiên bản số giúp người mua trồng cây từ tro cốt của những người thân đã mất.
Bios Urn là sản phẩm của công ty khởi nghiệp Bios Incube (có trụ sở tại Barcelona – Tây Ban Nha) do hai anh em Roger và Gerard Moliné lập nên. Từ năm 2012 đến nay, họ đã bán được 100.000 hũ tro cốt Bios Urn cho khách hàng ở nhiều nước.
Hũ tro cốt Bios Urn được gửi đến khách mua qua đường bưu điện. Sản phẩm là một ống bìa carton có hai ngăn, một ngăn đựng tro cốt người chết, ngăn kia đựng đất và hạt giống của loại cây tùy lựa chọn của khách mua, chẳng hạn như hạt cây sồi, cây thích, cây thông hoặc các loại cây, bụi lùm khác. Sau khi bỏ tro cốt vào, người mua sẽ chôn ống này xuống đất.
Đối với ông Jay Junker, việc trồng cây bằng hũ Bios Urn khá dễ dàng vì ông có một khu vườn nhà rộng bát ngát ở tiểu bang Vermont (Mỹ). Theo báo Independent, người cha thương yêu quá cố của Junker đã “mọc thành một cây sồi đẹp” trên một sườn núi nhờ sản phẩm Bios Urn.
Ông Jay Junker cho biết hy vọng sẽ sớm đến ngày được mắc võng lên cây sồi, nằm lắc lư hưởng gió lạnh với người cha kề bên, và dõi theo ông.
Trên thực tế, nhiều người không có đất để trồng cây từ tro cốt người thân. Do đó, anh em Moliné cũng đầu tư vào ý tưởng cho ra sản phẩm chậu cây kỹ thuật số. Theo đó, các gia đình có thể giữ chậu cây trong nhà, và dùng một ứng dụng phần mềm để theo dõi tiến trình phát triển của cây.
Với những sản phẩm đặc biệt như vậy, Bios Incube được quảng cáo là “công ty nuôi kiếp sau đầu tiên của thế giới” và đã gọi vốn thành công 73.000 euro (gần 68.000 bảng Anh) từ một diễn đàn khởi nghiệp có tên Kichstarter vào tháng 3-2016.
Toàn bộ 356 người góp vốn vào Bios Incube được tặng một cây trồng theo tên tuổi của họ (tất nhiên là không có tro cốt). Hơn 50 người trong số này đã góp 350 euro hoặc hơn, để có được những hũ đầu tiên bán giá đặc biệt (sản phẩm này được bán lẻ với giá từ 450 euro/hũ).
Ông Roger Moliné cho biết khi khởi nghiệp, hai anh em đều không có kế hoạch làm ăn, không phân tích thị trường về nơi có thể bán được sản phẩm.
“Chúng tôi chỉ đơn thuần là hai nhà thiết kế có ý tưởng muốn thay một nghĩa trang bằng một khu rừng”, ông Roger Moliné nói.
Sản phẩm Bios Urn cũng thu hút được nhiều người mua nhờ giá thấp. Khách hàng cảm thấy giá đủ rẻ để họ thử một lần, dù trước đó chưa hề nghe nói đến sản phẩm này hay công ty của anh em nhà Moliné.
“Thị trường người chết” nhiều tiềm năng
Hiện “thị trường người chết” là mảng làm ăn lớn. Chỉ riêng thị trường này của Anh đã trị giá đến 1,7 tỉ bảng Anh/năm, theo hãng phân tích IBISworld. Thị trường này cũng phát triển khá nhanh. Hợp tác xã tiêu dùng Co-operative Group tại Anh cho biết doanh số dịch vụ lễ tang của công ty trong năm 2016 tăng 9,9 % so với năm trước đó.
Hoạt động trong ngành kinh doanh này chủ yếu là những công ty gia đình nhỏ. Lâu nay, nhiều người vẫn tự lo đám ma cho người thân với sự hỗ trợ của một giám đốc công ty mai táng. Tuy nhiên, các công ty khởi nghiệp đang bắt đầu hiện đại hóa việc ma chay này.
Hiện có những diễn đàn như Willing ở Mỹ, cho phép người ta lên mạng lập kế hoạch phân chia tài sản bằng di chúc cùng những tài liệu pháp lý online. Một dịch vụ trực tuyến khác là Parting, giúp người dùng so sánh giá dịch vụ của các nhà tang lễ, tuy nhiên để làm được việc này đòi hỏi công ty cung cấp dịch vụ phải khéo léo mới có thể lấy được thông tin giá cả từ các nhà tang lễ.
Quay trở lại trường hợp khởi nghiệp của công ty Bios Incube. Hai anh em nhà Moliné cho rằng sản phẩm Bios Urn hoàn toàn khác những dịch vụ về đám tang như trên. Bởi vì, sản phẩm này tạo ra sự sống sau cái chết cho những gia đình, sau khi đã kết thúc đám tang. Hai anh em chưa hề tính chuyện đầu tư ra nước ngoài.
Bios Incube hiện có 12 nhân viên làm việc toàn thời gian, và công ty đang lên kế hoạch tăng cường mở rộng kinh doanh nếu sản phẩm Bios Incube bán chạy. Công ty đã có các nhà phân phối ở Bắc Mỹ, cùng các kênh ở châu Âu, và đang tính chuyện bán sản phẩm hũ hài cốt Bios Urn ở châu Á.
