Vũ Yến -
Chúng nhìn tựa như những thanh củi khô, nhưng sau khi cắm vào nước độ hai ngày là các nụ hoa “thức giấc”, bắt đầu bung nở. Đây là đặc điểm của loại hoa có tên gọi là “đỗ quyên ngủ đông”. Loại hoa này đang được nhiều người bán hàng quảng cáo và khá thu hút người tiêu dùng. Tuy nhiên, không ít người thắc mắc, không biết chúng an toàn hay không.
Nhiều người tìm mua
Chị Hồng Thúy, nhà ở đường Út Tịch, quận Tân Bình, TPHCM cho biết, cách đây độ một tuần, trong một lần lướt facebook chị tình cờ thấy giới thiệu hoa đỗ quyên và đã đặt mua một bó với giá 200.000 đồng. Theo lời người bán thì đây là “hoa đỗ quyên ngủ đông”, mua về chỉ cần cắm vào nước vài ngày là hoa nở. Tùy thời tiết và nhiệt độ trong phòng, hoa có thể chưng được 15 ngày.
“Tôi mới cắm được hai ngày, hoa chưa bung nở nên cũng đang hồi hộp. Không biết nó có nở đẹp như hình quảng cáo hay không. Nếu đẹp, tôi sẽ mua để chưng tết”, chị Thúy nói.
Nghe bạn bè giới thiệu trên facebook, nhưng chị Tuyền ở quận 2, TPHCM vẫn còn phân vân về tính an toàn của hoa đỗ quyên ngủ đông. Người bán cho chị biết, loại hoa này có nguồn gốc từ Quảng Đông, Trung Quốc. Hoa chỉ thu hoạch theo thời vụ, đã được ướp lạnh, sấy khô, nên sau khi cho vào nước sẽ hồi sinh và nở như hoa bình thường. Người bán khẳng định, hoa không bị tẩm ướp bất cứ loại hóa chất nào nên an toàn khi chưng trong gia đình.
Bà Minh Thụy, chủ một trang facebook, đồng thời có cửa hàng kinh doanh loại hoa này trên đường Lê Hồng Phong, quận 10, TPHCM cho biết, đỗ quyên ngủ đông là loại hoa mới xuất hiện trên thị trường khoảng một tháng trở lại đây. Hoa có nguồn gốc từ Trung Quốc, được bà mua sỉ từ một đầu mối lớn tại Hà Nội.
Bà Thụy cho biết, sở dĩ loài hoa này có thể “ngủ đông” và “thức dậy” để bung nở sau khi cắm trong nước là do được áp dụng công nghệ sấy. Khi có nụ, hoa được sấy lạnh ở nhiệt độ khoảng âm 5 độ C để giữ cho nụ không phát triển nữa, sau đó dùng công nghệ hút hết nước ở hoa và sấy khô. Vì vậy, khi nào muốn hoa bung nở trở lại, người chơi chỉ cần sẽ cắm cành hoa vào nước, hoa sẽ từ từ bung nở trở lại.
“Hoa khi bung nở có mùi thơm nhẹ, màu tím và không độc hại”, bà Thụy nói. Nếu chưa muốn chưng, người tiêu dùng nên cất giữ nơi khô ráo, tránh ánh nắng trực tiếp. Làm như vậy sẽ giữ được hoa khô trong vòng 45 ngày. “ Hiện nay người tiêu dùng chuộng lắm, hàng về bao nhiêu bán hết bấy nhiêu. Chưa đầy một tháng mà tôi đã bán được gần 2.000 bó, với giá bán lẻ là 150.000 đồng/bó, còn bán sỉ là 110.000 đồng/bó”, bà Thụy cho biết thêm.
Bà Hà, chủ cửa hàng chuyên kinh doanh các loại hoa trên đường Trần Văn Quang, quận Tân Bình, TPHCM cũng cho biết, đỗ quyên ngủ đông là loại hoa đang nhận được sự chú ý của người tiêu dùng. Mỗi tuần bà bán cả sỉ và lẻ tại thị trường TPHCM và một số tỉnh như Bình Dương, Vũng Tàu khoảng 100 bó, với giá bán lẻ là 200.000 đồng và bán sỉ khoảng 150.000-160.000 đồng/bó 40 cành.
Băn khoăn tính an toàn
Tiến sĩ Huỳnh Khánh Duy, khoa Kỹ thuật hóa học của trường Đại học Bách khoa TPHCM, cho biết hiện nay nhờ công nghệ, kỹ thuật sấy đông khô (freeze-drying) loại hoa đỗ quyên khô hay còn gọi là hoa ngủ đông này hoàn toàn có thể nở hoa bình thường mà không cần ngâm, tẩm các hóa chất độc hại. Cây sẽ được sấy đông khô để loại phần lớn nước ra khỏi cây. Khi đó, cây sẽ chuyển về trạng thái ngủ đông, sau đó nếu được tiếp nước trở lại, cây sẽ thức giấc và lại nở hoa.
“Theo tôi, không có hóa chất và cũng không có gì quá thần kỳ trong câu chuyện này, có chăng chỉ là sử dụng khí sulfur dioxide để diệt khuẩn và nấm mốc (chất này sẽ không tồn dư lâu nếu sử dụng đúng cách)”, ông Duy cho biết.
Ông Nguyễn Lâm Viên, Chủ tich HĐQT, Tổng giám đốc Công ty Vinamit, cho biết trên thực tế, công nghệ sấy lạnh đông khô đã phát triển nhiều năm trước tại Đài Loan và Trung Quốc. Việc giữ đông gần như bất kỳ một sản phẩm động, thực vật nào không phải là việc quá khó khăn, phức tạp.
Đây là một trong những công nghệ tiên tiến để giữ cho sản phẩm động vật, thực vật tươi lâu trong chế biến thực phẩm sau thu hoạch. Trong quá trình sấy lạnh, buồng sấy được duy trì ở nhiệt độ âm nhất định, tạo ra sự chênh lệch nhiệt độ, áp suất bên trong và ngoài sản phẩm. Vào thời điểm đó, hơi nước trong sản phẩm bắt đầu bốc hơi và sản phẩm sẽ dần khô lại. Điều quan trọng là chọn đúng “điểm đông” của mỗi loại sản phẩm. Các loại trái cây sử dụng phương pháp sấy lạnh đông khô sẽ không sử dụng dầu chiên hay nhúng qua dầu nên không có hiện tượng thấm dầu hay caramel hóa. Sau khi sấy, sản phẩm vẫn giữ được hương vị tự nhiên.
“Để tạo ra sản phẩm ưng ý từ công nghệ sấy lạnh đông khô người sản xuất hoàn toàn không sử dụng bất cứ loại hóa chất nào. Sự tỉnh lại của động, thực vật là bởi sau quá trình sấy lạnh các liên kết bên trong của nó vẫn tồn tại, chỉ ngủ đông thôi”, ông Lâm Viên cho biết.
Tuy nhiên, một người không muốn nêu tên của công ty công nghệ sinh học tại Đà Lạt cho biết, để hoa đỗ quyên từ một cành khô hồi sinh trở lại như một cây tươi, người sản xuất sẽ áp dụng công nghệ ướp khô. Và trong quá trình ướp khô này, để tế bào trong hoa “ngủ đông”, người ta cần sử dụng một số loại hóa chất không có lợi cho người sử dụng khi hít phải nó trong thời gian dài.
“Theo tôi, người tiêu dùng nên cẩn trọng. Mình không ăn sản phẩm, nhưng việc hít hóa chất nào đó trong một thời gian dài cũng sẽ không tốt, nhất là gia đình có trẻ em, người bị các vấn đề về hô hấp”, vị đại diện này nói thêm.
