HOÀNG ANH -
Thoạt nhìn, Halo tựa như chiếc tai nghe cao cấp. Nhưng các gai mềm bên dưới vòng chụp sẽ tiêm thẳng mạch điện qua da, vào não người đeo, và nó sẽ giúp người sử dụng trở nên nhanh, mạnh và thông minh hơn.
Halo giống như tai nghe Beats nhưng có dải gai mềm dưới vòng chụp để truyền thẳng xung điện qua da vào não, giúp người dùng trở nên nhanh, mạnh và thông minh hơn.Tuy thoạt nghe có vẻ khó tin, nhưng dựa theo kết quả kiểm tra hiệu năng của vòng đeo Halo được tiến hành bí mật trên một nhóm thành viên của đội trượt tuyết Mỹ, vận động viên nào có sử dụng Halo thì “lực nhảy” của họ sẽ tăng 31%, trong khi vận động viên khác với cùng nội dung huấn luyện không sử dụng Halo thì lực nhảy chỉ tăng 18%. Và điều này rõ ràng ảnh hưởng lớn đến thành tích thi đấu. Ngoài ra, chiếc vòng Halo còn dấy lên sự nghi ngờ đối với tính công bằng của cái gọi là tăng cường khả năng trí óc mà một số người đã gán cho nó danh hiệu “thuốc kích thích nơ-ron”.
Mỗi thiết bị Halo trị giá 549 đô la Mỹ, được phát triển dựa trên công nghệ kích thích điện xuyên sọ tES (transcranial electrical stimulation), có nguồn gốc từ thế kỷ 19 và hiện đang là lĩnh vực “nóng” trong ngành nghiên cứu khoa học thần kinh ở thế kỷ 21. Các xung điện chỉ có hiệu quả khi đi đôi với quá trình huấn luyện nghiêm ngặt. Thiết bị góp phần thúc đẩy quá trình kích thích dây thần kinh nơ-ron, khiến người dùng học được các động tác thể chất nhanh và tốt hơn. Việc đào tạo cũng sẽ đạt hiệu quả cao hơn. Đến nay, các kết quả báo cáo cho thấy Halo vẫn đang nằm trong tầm kiểm soát, dù cần được quan sát và lưu ý thêm.
Và theo quy luật “cũ xuống, mới lên” của ngành công nghệ, có lẽ chỉ trong năm năm nữa, vòng đeo Halo sẽ chỉ còn khoảng 100 đô la và sẽ trở nên phổ biến hơn trong đời sống hàng ngày. Người người, nhà nhà đều sử dụng nó cho mọi mục đích.
Biến đổi não từ bên ngoài
Daniel Chao, Giám đốc điều hành Halo, là Cử nhân Hóa sinh (Đại học Berkeley) và Thạc sỹ thần kinh học (Đại học Stanford), đã mở công ty khởi nghiệp NeuroPace. Có thể nói NeuroPace là tấm vé thông hành đưa Chao và kỹ sư Y sinh Brett Wingeier vào lĩnh vực kích thích thần kinh. Chứng động kinh cơ bản là một mạch điện xoay chiều ngắn trong não. NeuroPace tạo ra một máy tính tí hon có thể phát hiện các mạch này, tiếp cận ngay lập tức và ngừng co giật trước khi triệu chứng xảy ra. Nhưng giá thành của máy rất cao, khoảng 30.000 đô la và phải được cấy ghép thông qua phẫu thuật. Năm 2013, NeuroSpace đã được Cục Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) cho phép lưu hành và đưa vào sử sụng. Tuy nhiên, không dừng lại ở đó, Chao muốn cải tiến thêm công nghệ để giúp cho nhiều người hơn bằng cách tác động lên não từ bên ngoài.
Năm 2012, sau rất nhiều nghiên cứu, thí nghiệm và báo cáo, Chao, Wingeier và Almon Sarva bắt đầu phát triển công nghệ tES. Năm 2014, sau khi NeuroSpace được FDA cấp phép, bộ ba nhà khoa học này đã thành lập Halo cùng với hướng kinh doanh là sản xuất sản phẩm bổ trợ cho ngành thể dục thể thao. Cùng lúc đó, Reed Hundt, cựu Chủ tịch Ủy ban Truyền thông liên bang Mỹ (FCC) đóng vai trò cố vấn cấp cao của Halo, giới thiệu Chao cho những nhà đầu tư tiềm năng như Andreessen & Hébert của quỹ đầu tư Lux cùng nhiều đại gia khác trong ngành.
Ưu việt là thế, song đội ngũ nhân viên Halo phải học cách làm sao để áp dụng công nghệ vào sản phẩm một cách tốt nhất. Không ai có thể chắc chắn rằng việc đeo Halo hơn 30 phút trong một buổi tập 90 phút sẽ không gây ra bất kỳ tác dụng phụ nào, dù xung điện từ thiết bị thúc đẩy các dây thần kinh nơ-ron trong não hoạt động tích cực hơn bình thường. Hiện Halo được bày bán dưới hình dạng một sản phẩm thân thiện (tai nghe thời trang), chạy bằng pin và được điều khiển thông qua một ứng dụng không dây cài đặt trên thiết bị cầm tay, như trên điện thoại thông minh.
Liệu có trái luật?
Theo tờ Newsweek, vẫn còn nhiều tranh cãi xoay quanh độ tin cậy và an toàn đối với việc sử dụng thiết bị đeo Halo. Tuy công nghệ này có vẻ vô hại và hiệu quả trong thời gian ngắn hạn, thế nhưng bán cho người dùng, đó lại là một câu chuyện khác. Đối với những ai chưa được hướng dẫn sử dụng, sẽ rất nguy hiểm nếu họ lạm dụng. Vẫn chưa ai đủ tự tin bảo đảm về ảnh hưởng của sóng điện lên não nếu sử dụng trong một thời gian dài.
Ngoài ra, các tổ chức thể thao chuyên nghiệp vẫn chưa có bằng chứng nào để xác định Halo là loại thuốc kích thích trái luật, cũng chưa có phương pháp nào có thể kiểm chứng được vận động viên có dùng thiết bị này hay không. Và trong trường hợp phiên bản Halo tăng cường trí nhớ và giúp học tốt hơn ra đời, sẽ lại kéo theo tình trạng các bậc phụ huynh đổ xô đi mua thiết bị và dùng nó làm phương tiện cho con em mình trên con đường tiến vào đại học.
Thế nhưng, tất cả điều trên vẫn còn ở tương lai, chưa biết có xảy đến hay không. Chao cho biết: “Không một nhà khoa học nào dám đảm bảo đây là liệu pháp chữa trị bệnh Alzheimer hay nó có thể biến người bình thường trở thành một Picasso. Không ai nói thế. Và chúng tôi cũng không nói”.
