(SGTT) – Thôn Mỹ Thạnh Trung 1, xã Hòa Phong, huyện Tây Hòa, tỉnh Phú Yên có xóm chợ bò buôn bán hơn 15 năm qua. Sau tết Nguyên đán Nhâm Dần các gian hàng bò trong xóm chợ bò khai trương, nhà nào cũng mua may bán đắt.
Những ngày đầu năm mới nhiều người ở Phú Yên và ở Đắk Lắk đến mua, xóm chợ bò nhộn nhịp. Với người chăn nuôi, tháng giêng mua “đầu cơ nghiệp” về nuôi, nấu nồi cháo bò đỏ lửa thúc bò mau mập, lấy hên đầu năm. Chợ bò ở đây khi thuận mua vừa bán thì giao bò tận nhà.
Nhộn nhịp “sàn giao dịch bò”
Sau tết, chúng tôi đến xóm Chợ Bò. Sở dĩ có tên gọi xóm chợ bò là vì mỗi nhà đều có trại bò là gian hàng mua bán bò. Mỗi gian hàng có ít nhất 10 con, nhiều thì đến 20 con. Chuồng là gian hàng bò thiết kế bài bản, phân bò được chuyển ra chỗ lắp đặt hệ thống hầm biogas xử lý mùi.
Ông Nguyễn Long, người có gian hàng bò, chia sẻ chợ bò ở đây được rao bán trên facebook, zalo. Bò ở xóm chợ bò thì đủ loại giá, từ 20,2 triệu đồng rồi 22,7 triệu đồng… đến 25 và 30 triệu đồng/con, người mua đến “sàn giao dịch bò” này giá nào cũng có bò đáp ứng. Thời điểm dịch bệnh Covid-19 bùng phát xóm chợ bò vắng khách, còn từ trước và sau tết thì mua may bán đắt.
Gian hàng bò của ông Long nằm núp trong con hẻm, đang “trưng bày” 20 con bò, nhiều người đến hỏi mua trả giá, bàn tán như buổi “hội thảo đầu chuồng”.
Ông Long đang “tiếp thị” bán bò chia sẻ: “Tôi bán bò từ lúc trại bò nền đất trồng trụ bằng tre lợp tàu lá dừa rồi sau đó lợp tranh, giờ “xóa nhà tạm” cho chuồng bò bằng trụ bê tông mái tôn nền xi măng, gian hàng bò “sang” lắm. Chợ bò tại gia nên “họp” thường xuyên, ai cần mua hồi nào bán hồi nấy. Hôm qua người ở Đắk Lắk xuống mua 2 xe bò, khoảng 20 con”.
Trong xóm chợ bò, mỗi gian hàng bò có bộ bàn ghế đặt bình trà tiếp khách. Bò ở đây chủ yếu là bò lai 3B (Blanc Bleu Belge), mẫu mã đẹp, đủ màu như mốc lam, đen đỏ. So với các giống bò lai Sind khác, nuôi đúng sức mới phát, còn bò lai 3B nuôi lớn đến đâu bung đùi, đổ thịt đến đó nên nông chọn nuôi đã tạo ra cơn “sốt” bò giống.
Ông Bùi Vinh, chủ gian hàng bò bày bán 15 con, cho hay có nhà đầu tư cho gian hàng bò 500 triệu đến gần tỉ đồng. Thời điểm người mua nhiều chỉ 3 – 4 ngày bán hết, lúc bán chậm lắm cũng một tuần là sạch chuồng.
Vùng này theo phong tục qua mùng 5 tháng Giêng âm lịch tết bò xong (cúng tết bò), chợ bò xuất hành đầu năm mua bán trở lại. Ở đây bán toàn bò đực để người mua về nuôi vỗ béo lại bán “đứng”, không cân ký. Bán bò cho người mua lẻ mua cặp về nuôi vỗ béo, bán lái buôn họ mua đi bán lại thì bán “trụm” xe bò ( khoảng 15 -20 con). Chợ bò ở đây phân phối bò giống ra các xã trong huyện, các huyện trong tỉnh và các tỉnh lân cận.
Ông Đào Nguyên Thuấn, Phó chủ tịch UBND xã Hòa Phong, cho biết xóm chợ bò có 12 gian hàng bò, buôn bán cách đây 20 năm. Đây là chợ bò duy nhất trong tỉnh. Hiện nay nông dân chú trọng nuôi bò lai 3B. Qua quá trình nuôi, người dân đã nghĩ ra cách nấu cháo “dinh dưỡng” cho bò ăn để “thúc” bò mau mập.
Thuận mua vừa bán
Ông Trần Văn Kiên, ở xã Hòa Tân Đông (TX Đông Hòa, tỉnh Phú Yên) lên xóm chợ bò rảo quanh lựa mua bò cho hay ông dự định mua cặp nghé đực cao 1m về nấu cháo nuôi vỗ béo.
Trước đây vỗ béo bò cỏ (bò vàng của Việt Nam) thì nuôi đến đâu, bò mướt lông đến đó, tuy nhiên trọng lượng nhỏ, lãi thấp. Còn bò lai 3B bộ xương to, nuôi gần giáp năm cao 2m trở lên, bung đùi, đổ thịt bán trên 50 triệu đồng.
Dạo một hồi, ông Kiên để ý con 3B màu đen đậm, cao 1,1m; chủ gian bò dứt giá 22,2 triệu đồng, ông Kiên liền trả bớt 200.000 đồng, mau mắn để nuôi bò mau lớn. Thuận mua vừa bán, chủ gian hàng bò ghi số điện thoại vào sổ tay, để khi giao bò tận nhà bằng xe lôi hoặc xe tải nhỏ tiện liên lạc, người mua chỉ đường vào ngõ, xóm.
Đầu năm vợ chồng ông Phạm Ngọc Tính ở xã Bình Kiến (TP Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên) đi chợ bò chia sẻ, chợ bò ở đây nhiều loại giá nên mình mang theo túi tiền cũng mua được, rất là thuận mua vừa bán. Năm rồi, tôi lên xóm chợ bò mua con bò lai 3B với giá 28 triệu đồng về nuôi vỗ béo bằng cách cho ăn cháo.
Thường nồi cháo bò nấu bằng cám và rau muống, bò lai cho ăn “sang” hơn thì xúc lon gạo cho vào nồi. Còn cháo “dinh dưỡng” bóp trái chuồi cho vào nồi, thêm đu đủ, bột bắp. Sau 3 tháng “thúc” bò bằng cháo, trong tết bán 45 triệu đồng, trừ chi phí ban đầu mua giống, đầu tư thức ăn và cả công nhà bỏ ra là hết 33 triệu đồng, còn lời 12 triệu đồng.
Ở nhà quê làm gì ra số tiền đó, nếu gia đình nào có điều kiện nuôi 3- 5 con, lãi bộn. Cũng theo ông Tính, hằng ngày cho bò ăn cỏ kết hợp nấu cháo nuôi bò, đối với bò nghé thì thời gian ngắn qua “đốt nghé” (ý nói bò qua tuổi nghé)
“Mua con nghé ròm nuôi cỡ 1 tháng qua “đốt nghé”, nuôi tiếp 3 tháng sau, bò mướt lông, mập. Sáng chiều nấu nồi cháo bò chụm bằng củi. Nay vùng gò đồi, rừng rẫy cành nhánh keo, bạch đàn rất nhiều, chặt bó mang về để nấu cháo bò. Ba ngày tết nhà tôi nấu cháo nuôi bò”, ông Tính giãi bày.
“Tôi mua con nghé giống bò lai 3B ở xóm chợ bò về nấu cháo “thúc” được 1 tháng rưỡi mập cân đầu cân đuồi, mới đây có người vào tận chuồng đặt hàng. Con 3B trong chuồng nhà tôi nuôi thêm vài tháng nữa thì thay 3 đôi răng (bò lớn dần thể hiện qua việc thay răng), trả 55 triệu đồng, không cho rờ”, bà Bùi Thị Trang, vợ ông Tính nói.
Ông Phạm Văn Trung, ở xã Sơn Thành Đông (huyện Tây Hòa, tỉnh Phú Yên) cũng đi chợ bò cho rằng, bò 3B nuôi đúng sức cao to “phong độ”, bò đực phát như bò lực sĩ “một đống thịt”. Năm rồi tôi nuôi một cặp bò lai, thương lái đến trả “lủng” 100 triệu (99 triệu rưỡi- thương lái bớt, nói cho xin ít tiền uống nước). Vùng quê nhà nhà nuôi bò lai, bò lai đứng chật chuồng.
Ông Đào Lý Nhĩ, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phú Yên, cho biết hiện nay toàn tỉnh có khoảng 169.976 con bò, tỷ lệ bò lai chiếm trên 74%, là một trong những tỉnh có tỷ lệ bò lai cao trong cả nước.
Chăn nuôi đã chuyển dần từ thả rông sang nuôi nhốt quy mô lớn, áp dụng quy trình chăn nuôi an toàn sinh học gắn với kiểm soát dịch bệnh. Vỗ béo bò lai F1 3B tăng trọng được khoảng 20-25kg/con/tháng. Bò lai 3B rất phàm ăn, dễ nuôi và lớn nhanh nên người dân rất thích nuôi giống bò này.
Mạnh Hoài Nam
