Chí Thịnh–
Mấy ngày qua, thông tin về tính năng nhận diện khuôn mặt Face ID trên chiếc điện thoại iPhone X có thể bị đánh lừa thu hút sự quan tâm của nhiều người. Nếu điều này đúng, nó có nghĩa Face ID không bảo mật như người ta tưởng. Tuy nhiên, nhiều người vẫn bán tín bán nghi, cho rằng liệu điều này có thể xảy ra?
Dùng mặt nạ 3D
Theo thông tin từ Công ty bảo mật BKAV, họ có thể tạo ra một chiếc mặt nạ giống như khuôn mặt chủ nhân của chiếc điện thoại iPhone X, sau đó dùng chiếc mặt nạ này để qua mặt cơ chế bảo mật Face ID của hãng Apple. Face ID là cách thức bảo mật, dùng để mở khoá màn hình thay cho bảo mật vân tay (Touch ID) trước đây trên điện thoại iPhone.
Theo đoạn video đăng tải trên Youtube (ngày 9-11), ông Ngô Tuấn Anh, Phó chủ tịch phụ trách an ninh mạng của Công ty BKAV đã nhanh chóng mở khoá màn hình bằng một chiếc mặt nạ. Chỉ có điều đoạn video này lại không mô tả chi tiết về công đoạn làm mặt nạ, khiến cho cư dân mạng tranh luận về việc BKAV có thực sự “bẻ khoá” được cơ chế bảo mật Face ID hay không?
Ông Tuấn Anh cho biết chiếc mặt nạ được tạo ra bằng cách kết hợp công nghệ in 3D với hóa trang và ghép ảnh in 2D, cùng một số xử lý đặc biệt ở khu vực hai bên má và xung quanh khuôn mặt, nơi có vùng da lớn để đánh lừa công nghệ trí tuệ nhân tạo của Face ID.
Đây là chiếc mặt nạ bằng nhựa cùng với một số vật liệu khác được chế tạo dựa trên khuôn mặt của ông Tuấn Anh, chủ máy iPhone X. Trong đoạn video giải thích cách mở khoá Face ID bằng mặt nạ sáng 15-11, đại diện BKAV cho biết đã cho điện thoại iPhone X nhận diện mặt nạ và thực hiện việc tinh chỉnh các chi tiết (mắt, mũi, miệng…) nhiều lần cho tới khi máy chấp nhận mở máy bằng mặt nạ.
Nói về cách thức mở khoá Face ID bằng mặt nạ của BKAV, ông Hoàng Sơn, đại diện diễn đàn Tinh Tế, cho biết cứ bốn lần nhận diện bằng mặt nạ thất bại thì chuyên gia BKAV lại phải dùng mặt thật vào để mở khoá Face ID, sau đó lại thử tiếp. Bởi vì, theo cơ chế bảo mật, cứ sau 5 lần mở khoá bằng khuôn mặt thất bại, iPhone X sẽ tự động khoá máy, đòi nhập mật khẩu.
Công ty BKAV cho rằng, các hình ảnh 2D và 3D có thể dễ dàng tạo ra vật thể để vượt qua cơ chế bảo mật bằng cách nhận diện khuôn mặt. Công ty này cũng cho biết lỗ hổng trong công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) của Face ID đã được BKAV tiên đoán từ thời điểm Apple ra mắt. Ngay khi iPhone X được bán ra thị trường, BKAV đã tiến hành các thử nghiệm để khẳng định điểm yếu này.
Tuy nhiên, một số người dùng điện thoại thông minh vẫn cho rằng, dù không sử dụng mật khẩu (pass code), khi tập cho iPhone “làm quen” với mặt nạ, BKAV vẫn phải “dạy” iPhone X học nhiều lần mới có thể mở khoá Face ID.
Trong buổi ra mắt iPhone X (ngày 12-9) tại Mỹ, ông Phil Schiller, Phó chủ tịch cấp cao phụ trách tiếp thị toàn cầu của hãng Apple, khi giới thiệu tính năng nhận diện khuôn mặt (Face ID) đã cho rằng Face ID có khả năng phân biệt mặt thật và mặt nạ nhờ công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI). Apple đã cộng tác với những chuyên gia chế tạo mặt nạ chuyên nghiệp và nghệ sĩ hoá trang của Hollywood nhằm ngăn chặn những nỗ lực qua mặt cơ chế bảo mật Face ID bằng mặt nạ giả mạo mặt chủ nhân iPhone X.
Dùng khuôn mặt mới
Sau đó, trên diễn đàn Tinh Tế cũng xuất hiện một video thử nghiệm việc đánh lừa Face ID bằng cách nhờ chuyên viên hoá trang mặt nạ trắng. Bản thân anh Trần Hiệp, admin (quản trị) diễn đàn Tinh Tế, đã tiến hành hoá trang và thử nghiệm mở khoá iPhone X với khuôn mặt hoá trang.
Quá trình mở khoá diễn ra nhờ sự hỗ trợ sử dụng mật khẩu (pass code) khi máy không nhận khuôn mặt hoá trang và yêu cầu nhập mật khẩu. Sau nhiều lần nhập mật khẩu, máy đã học được khuôn mặt mới (đã hoá trang) và chấp nhận mở khoá ngay cả khi chủ nhân giữ nguyên hoá trang.
“Apple nói Face ID sẽ học khuôn mặt của người dùng mỗi khi có sự thay đổi. Do đó, tôi đã hoá trang, cho iPhone X học rồi sau đó lại tẩy trang về khuôn mặt bình thường. Kết quả là từ khuôn mặt bình thường cho đến khuôn mặt đã hoá trang, chủ máy phải nhập mật khẩu để iPhoneX học. Sau đó, iPhoneX không cần phải học nữa mà có thể mở khoá với khuôn mặt mới (được hoá trang)”, ông Trần Hiệp cho biết.
Ông Mai Triều Nguyên, một người đang sử dụng iPhone X, cũng cho rằng tính năng Face ID có thể nhận diện chủ máy ngay khi đang đội nón bảo hiểm và đeo kính mát. Tuy nhiên, khi mang thêm khẩu trang thì iPhone X không nhận ra chủ máy, phải tháo khẩu trang mới có thể mở khoá màn hình.
Một số người đang sử dụng iPhone X cũng cho biết, Face ID là một tính năng mới, đáng giá của iPhone X. Trong quá trình sử dụng cũng có một số trục trặc như khi người dùng trang điểm đi ăn tiệc, hoặc đang đắp mặt nạ dưỡng da… thì iPhone X sẽ gặp khó khăn trong việc nhận diện khuôn mặt chủ máy.
[box] Theo Công ty BKAV, cho đến nay, vân tay vẫn là công nghệ tốt nhất về sinh trắc học. Thông tin nêu trên không chỉ đáng lưu tâm với những người dùng sản phẩm có ứng dụng công nghệ này. Nếu không sớm đưa ra khuyến cáo, khi công nghệ nhận diện khuôn mặt được ứng dụng rộng rãi cho các giao dịch thanh toán điện tử hay mở khóa những ngôi nhà thông minh thì tổn thất sẽ rất lớn. Face ID được Apple phát triển trên công nghệ trí tuệ nhân tạo AI. Apple đã cho AI học đồng thời rất nhiều mặt thật và mặt nạ do các nghệ sĩ chế tạo ra. Với cách như vậy, AI của Apple chỉ có thể phân biệt một khuôn mặt hoặc là thật, hoặc là giả hoàn toàn. Do đó nếu tạo ra một khuôn mặt “nửa thật nửa giả” thì sẽ có thể đánh lừa AI của Apple. BKAV cho rằng, công nghệ về nhân diện khuôn mặt nói chung vẫn chưa đủ trưởng thành sau 10 năm phát triển. Người dùng cần lưu ý khi sử dụng tính năng bảo mật nhận diện khuôn mặt này. Việc khai thác có thể khó khăn cho người sử dụng bình thường, nhưng lại đơn giản cho những người chuyên nghiệp.
Vân Ly [/box]
