(SGTT) – Thưởng Tết 2024 ở châu Á được dự báo sẽ tiếp tục theo cách “thắt lưng buộc bụng” để thích ứng với tình hình giá thực phẩm và lạm phát tăng cao cao trong khi sức mua bó hẹp. Tết 2024 năm nay không có tin về các doanh nghiệp thưởng đột biến với hàng chục hay hàng trăm tháng lương như mọi năm và các khoản thưởng Tết cũng mang sắc thái khác biệt.
- ‘Chợ Tết 0 đồng’ cho ngàn người tại Đà Nẵng
- TPHCM: Người lao động được thưởng Tết bình quân khoảng 12,3 triệu đồng
Mười ngày trước Tết Nguyên đán thường là dịp đế các doanh nghiệp châu Á công bố, tạo dấu ấn với các khoản thưởng Tết. Tuy nhiên, năm nay tình hình khá yên ắng và thưởng Tết cũng mang màu sắc khác biệt.
Phong trào đòi tăng lương thưởng ở Nhật Bản lên cao
Thưởng Tết thường xoay quanh số tiền ít hay nhiều mà giới chủ quyết định chi trả cho người lao động. Nhưng năm nay, công đoàn của hãng xe Toyota Motor Corp đã tiên phong đưa ra thông điệp lớn hơn về cải cách lương thưởng cho người lao động.
Cụ thể, công đoàn của Toyota đã đòi khoản thưởng hằng năm cao nhất từ trước đến nay với mức 7,6 tháng lương, vượt mức cao nhất trước đó là 7,2 tháng. Đến nay, các cuộc đàm phán về lương bổng giữa công đoàn và giới chủ Toyota vẫn đang diễn ra.
Toyota dự kiến sẽ đạt lợi nhuận hoạt động hợp nhất kỷ lục trị giá 4.500 tỉ yen (30,45 tỉ đô la) trong năm tài chính kết thúc cuối tháng 3-2024. Với kết quả dự phóng này, tổ chức công đoàn không thể làm ngơ để giới chủ “ôm trọn” số tiền khổng lồ đó mà mong muốn người lao động được chia sẻ xứng đáng hơn. Tuy vậy, đề xuất tiền thưởng năm nay đã cao hơn nhiều so với 6,7 tháng lương của thưởng Tết ngăm ngoái.
Kết quả đàm phán sẽ được công bố cuối tháng 2 tới, sớm hơn các cuộc đàm phán về lương vào mùa xuân trên cả nước thường kết thúc vào giữa tháng 3.
Ngân hàng Nhật Bản (BOJ) xem đây là mốc thời gian rất quan trọng để duy trì lạm phát và mức tăng lương bền vững. BOJ cũng nói lạm phát và lương là hai điều kiện quan trọng để chấm dứt tình trạng lãi suất âm và chương trình kích thích tiền tệ mười năm qua ở quốc gia này.
Theo Japan Times, các cuộc đàm phán về lương hàng năm của Nhật Bản đã bắt đầu hôm 24-1 khi các nghiệp đoàn cam kết sẽ tăng lương cao hơn mức lạm phát hiện nay. Liên đoàn Doanh thương Nhật Bản (Keidanren) kêu gọi các công ty thành viên đưa ra mức lương tăng cao hơn mức tăng 3,99% của năm trước trong các cuộc đàm phán xuân 2024. Trong khi đó, Liên đoàn Công thương Nhật Bản (Rengo) lại đặt mục tiêu cụ thể là tăng 5%.
Từ các tiệm ăn, nhà hàng, quán bar cho đến các tập đoàn xe hơi, doanh nghiệp Nhật Bản đang ra sức tranh giành công nhân kỹ năng cao khi nền kinh tế hồi phục hậu Covid.
Một số công ty lớn khác của Nhật Bản đã công bố kế hoạch tăng lương, cao hơn mức tăng năm ngoái. Các công ty Nhật bản đưa ra mức tăng lương cao nhất trong 30 năm qua. Nhưng đây không là thiện chí của giới chủ, mà là nỗ lực giải quyết tình trạng thiếu lao động và chi phí sinh hoạt gia tăng.
Mức lương trung bình ở Nhật Bản được hình thành bởi nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm vị trí làm việc, mức độ kinh nghiệm làm việc và trình độ học vấn. Theo Salary Explorer, một nhân viên Nhật Bản điển hình kiếm được mức lương trung bình hàng tháng khoảng 515.000 yen (khoảng 3.794 đô la).
Các đòi hỏi quyền lợi và tăng lương của người lao động Nhật Bản đã được tích tụ trong nhiều thập niên qua và có xu hướng tăng tốc gần đây. Phong trào này hòa nhịp với lời kêu gọi của Thủ tướng Fumio Kishida nhằm khuyến khích doanh nghiệp Nhật Bản trả lương người lao động cao hơn. Đây là một trong những mục tiêu “cân bằng giữa tăng trưởng kinh tế và phân phối của cải” của ông Kishida.
Bất ngờ với thưởng Tết ngành hàng không Đài Loan
Theo Taiwan News, một cuộc khảo sát của ngân hàng việc làm trực tuyến Bank 1111 cho thấy 85% nhà tuyển dụng sẽ thưởng Tết 2024, giảm 3 điểm phần trăm so với năm trước. Giám đốc quan hệ công chúng của Bank 1111 Tseng Chung-wei cho biết sự sụt giảm nhẹ này thể hiện sức khỏe của nền kinh tế xứ đảo đang yếu hơn.
Tiền thưởng năm nay trung bình khoảng 1,32 tháng lương. Các ngành hào phóng nhất về tiền thưởng là ngành tài chính với 1,93 tháng lương, ngành công nghệ thông tin với 1,52 tháng lương và lĩnh vực dịch với 1,45 tháng lương.
Năm ngoái, hãng tàu biển Evergreen Marine gây sốc với khoản thưởng 45-52 tháng lương. Năm nay, các hãng hàng không Đài Loan gây ngạc nhiên, dù rằng con số khiêm tốn hơn, theo Taipei Times.
Khoảng 800 nhân viên của hãng hàng không Tigerair Taiwan có lý do để ăn mừng Tết sớm sau khi hãng thông báo khoản thưởng trung bình 10,8 tháng lương, người lãnh cao nhất đến 14 tháng lương. Điều đặc biệt là các khoản thưởng Tết của hãng được điều chỉnh liên tục từ tháng 8 đến tháng 12-2023, từ hai tháng lên bốn tháng. Khoản thưởng lớn nhất được Chủ tịch Chen Han-ming công bố trong cuộc họp hội đồng quản trị ngày 15-1 gồm bốn tháng lương và 150.000 Tân Đài tệ do kết quả kinh doanh vượt bậc của Tigerair Taiwan…
Các hãng hàng không khác của Đài Loan cũng công bố các khoản thưởng lớn hơn mặt bằng bình quân và các kế hoạch phát triển kinh doanh mới. Theo Taipei Times, China Airlines thưởng năm tháng lương, 20.000 Tân Đài tệ và tăng lương 4%. Eva Airways cho biết sẽ thưởng sáu tháng lương, mức cao lịch sử của hãng bay và tăng lương từ 5.000 – 20.000 Tân Đài tệ mỗi tháng tùy vị trí. StarLux Airlines mới thành lập cũng thưởng một tháng lương, kèm theo phụ cấp 3.000 Tân Đài tệ.
Hàn Quốc với khoản thưởng sinh con gây chú ý
Năm ngoái, Hyundai Oilbank công bố mức thưởng Tết lên đến 120 tháng lương đã gây chú ý cho nhiều người ở Hàn Quốc. Tuy nhiên năm nay, câu chuyện này đã trở thành dĩ vãng bởi tình hình kinh doanh của các ông lớn ngành dầu khí Hàn Quốc suy giảm.
Mới đây, bốn hãng lọc dầu hàng đầu Hàn Quốc là SK Innovation, S-Oil, HD Hyundai Oilbank và GS Caltex cho biết sẽ thưởng Tết ít hơn do hiệu suất kinh doanh và lợi nhuận thấp hơn năm ngoái. Korea Times nói, giá dầu giảm trên thế giới đã khiến cho thu nhập của bốn hãng lọc dầu này giảm đi một nửa. Năm ngoái, đa phần các hãng này thưởng từ 6-15 tháng lương, riêng Hyundai Oilbank có mức thưởng gây chú ý như trên.
Theo Digi Times, ở các ngành khác tình hình thưởng Tết cho người lao động cũng không mấy khả quan. Cụ thể, Samsung Electronics đã quyết định cắt giảm các khoản tiền thưởng cho nhân viên cho Tết 2024 khi nhận thấy hoạt động kinh doanh sa sút vào năm trước. Từ kế hoạch nhận 50% hay nguyên tháng lương, khoản thưởng của nhân viên của Samsung sẽ giảm xuống 25%, 12,5% hoặc không có thưởng.
Tình hình kinh tế bết bát, đầu tư chứng khoán thua lỗ… nhiều người Hàn Quốc đùa rằng nên lĩnh các khoản thưởng khuyến khích sinh con mà chính phủ Hàn Quốc vừa ban hành.
Từ đầu năm 2024, chính phủ sẽ mở rộng các ưu đãi sinh con, trợ cấp nghỉ sinh con và các chương trình phúc lợi nhà ở cho các gia đình có trẻ sơ sinh. Đây được xem như là nỗ lực của chính phủ nước này nhằm thúc đẩy tỷ lệ sinh đang giảm của đất nước. Theo đó, mỗi gia đình có trẻ sơ sinh dưới một tuổi sẽ được lĩnh 1 triệu won (770 đô la) mỗi tháng, 500.000 won cho con 1-2 tuổi trong chính sách “tiền lương hàng tháng cho cha mẹ”.
Ricky Hồ
