YÊN PHÚ – THẢO NGUYÊN –
Những chiếc ví da in hình tiền tệ các nước, trong đó có tiền Việt Nam, đang được bán rất nhiều trên thị trường, mặc dù đã có những quy định về việc cấm in ấn, sao chụp tiền đồng dưới mọi hình thức nếu không có sự đồng ý của Ngân hàng Nhà nước.
In nhiều vì không biết luật?
Những chiếc ví in hình tờ tiền giống như thật đang bán nhiều trên thị trường hiện nay.
Ngày 11-8, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội (PC45) Công an TPHCM cùng lực lượng chức năng địa phương đã kiểm tra một số cơ sở kinh doanh trên địa bàn quận Thủ Đức, phát hiện một cơ sở tự thiết kế, in ấn và kinh doanh những chiếc ví da in tiền Việt Nam. Qua lời khai, người chủ cơ sở cho rằng do không nắm được luật nên cứ nghĩ việc in ấn, kinh doanh sản phẩm này là bình thường.
Trên con đường chuyên bán quần áo Nguyễn Trãi (quận 5, TPHCM), những chiếc ví da in hình các tờ tiền khá hút khách. Đây là một loại ví bình thường nhưng được in hình tờ 200.000 đồng, 500.000 đồng… Thoáng nhìn bên ngoài nhiều người sẽ lầm tưởng đây là tờ tiền thật. Bởi hình dáng và kích thước của chúng giống như thật.
Tại một cửa hàng trên con đường này, chị V., chủ cửa hàng cho biết giá bán lẻ hiện tại 250.000-300.000 đồng/chiếc, nhưng khi lấy số lượng lớn để kinh doanh sẽ giảm chỉ còn 220.000-270.000 đồng/chiếc. Chị V. quảng cáo: “Hiện ví da loại này đang được rất nhiều học sinh, sinh viên mua. Bình quân mỗi ngày tôi bán ra trên 80 chiếc, trong đó hơn một nửa số khách hàng đặt trực tuyến và yêu cầu gửi hàng về các tỉnh”.
Chị V. cho biết thêm, ban đầu chị mua lại hàng từ một cơ sở sản xuất phụ kiện có trụ sở tại tỉnh Bình Dương, tuy nhiên chất lượng và mẫu in không bắt mắt. Sau đó chị chuyển sang đặt mua từ một công ty tại Trung Quốc. “Họ có công nghệ in tốt hơn, chi tiết thiết kế trên ví rất sắc sảo. Dù sản xuất tại Trung Quốc nhưng lại in hình tiền Việt Nam để phục vụ riêng thị trường ở Việt Nam”, chị V. nói.
Lý giải về chuyện vì sao những chiếc ví này bán chạy, người chủ cửa hàng trên cho rằng đây là sản phẩm khá độc đáo vì chiếc ví trông như một tờ tiền. Ngoài ra số seri trên hình thường là số đẹp như 68, 79, 88, 8888, 6666…, người mua tin tưởng sẽ mang lại tài lộc nên được họ lựa chọn.
Tương tự, anh H., chủ một trang fanpage ban đầu chỉ kinh doanh dây nịt, mũ, giày, nhưng sau một tuần bán thử ví da in tiền và thấy sản phẩm này bán chạy nên đã chuyển đổi tên địa chỉ kinh doanh trực tuyến. Anh H. nói: “Phần lớn những người trẻ đặt hàng để mua. Tuần nào tôi cũng có 1-2 đơn hàng với số lượng 40-50 chiếc ví gửi đi các tỉnh”.
Chỉ xử lý với trường hợp in ấn
Sau khi xem những chiếc ví do phóng viên cung cấp, luật sư Nguyễn Trí Đức – Đoàn luật sư TPHCM khẳng định: “Việc in ấn và kinh doanh như vậy là sai, vi phạm pháp luật”.
Ông Đức chỉ rõ, phần bên trong chiếc ví in tờ tiền trị giá 500.000 đồng như vậy đã vi phạm nghiêm trọng Quyết định 130/2003/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Cụ thể, luật pháp cấm cá nhân, tổ chức tự ý sao chụp đồng tiền Việt Nam dưới mọi hình thức, mục đích nào.
Theo luật sư Đức, trách nhiệm kiểm tra và xử lý bao gồm Công an, Quản lý thị trường. “Mặc dù sản phẩm này không thể lẫn trộn vào tiền thật để giao dịch được, nhưng có kiểu dáng giống tiền thật gây nhiễu loạn thị trường”, ông Đức nói.
Xác nhận với Sài Gòn Tiếp Thị, một lãnh đạo phụ trách tiền tệ, kho quỹ của Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh TPHCM, cho rằng việc in ấn tiền trên ví như trên là vi phạm Khoản 3, Điều 3 Quyết định số 130/2003/QĐ-TTg ngày 30-6-2003 của Thủ tướng Chính phủ về việc bảo vệ tiền Việt Nam, theo đó việc sao chụp tiền Việt Nam này không có sự chấp thuận trước bằng văn bản của Ngân hàng Nhà nước.
Vị này cho biết mỗi năm tại TPHCM cơ quan chức năng phát hiện nhiều vụ vi phạm tương tự như vụ vừa nêu và đều có xử phạt hành chính. Tuy nhiên, một là do không biết nên đã vi phạm pháp luật, hai là biết nhưng vì lợi nhuận cao nên nhiều cơ sở vẫn sản xuất sản phẩm vi phạm.
Hiện tại cơ quan trên của Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh TPHCM đang tuyên truyền để người bán ngưng bán sản phẩm, và người dân không dùng những sản phẩm tương tự. Vì theo vị này, với cách in ấn tràn lan như hiện nay thì hình ảnh đồng tiền Việt Nam ít nhiều bị ảnh hưởng.
Tuy vậy, vị lãnh đạo phụ trách tiền tệ, kho quỹ cũng cho rằng ở Việt Nam chưa có những quy định cụ thể về tiêu chuẩn, điều kiện sao chụp nên gây khó cho những người có ý định kinh doanh mặt hàng như nói trên.
Vị này đề xuất, để nâng cao hiệu quả hoạt động phòng chống tiền giả, đồng thời tạo điều kiện cho tổ chức, cá nhân có nhu cầu sao chụp hình ảnh đồng tiền Việt Nam với mục đích sử dụng vào các hoạt động không bị pháp luật cấm như quảng cáo, kinh doanh, tập huấn nghiệp vụ… thì Chính phủ cần bổ sung các quy định về điều kiện, tiêu chuẩn sao chụp tiền Việt Nam, như quy định màu sắc hình ảnh sao chụp, sự khác nhau giữa kích thước hình ảnh sao chụp và kích thước đồng tiền thật, chất liệu dùng để sao chụp…
Ngoài ra, trong quyết định nói trên không quy định xử phạt với trường hợp kinh doanh hay sử dụng các sản phẩm vi phạm, do đó, sẽ có trường hợp sản phẩm được in ở nước ngoài và mang về Việt Nam tiêu thụ. Vì vậy, nếu đã có quy định xử phạt với những trường hợp in ấn không xin phép thì cũng cần quy định mức phạt với việc kinh doanh mặt hàng này. Nếu không thì thị trường sẽ vẫn tràn lan những sản phẩm in tiền như trên.
