Minh An–
Tuần rồi, tại tỉnh Quảng Nam, một số nhà chuyên môn và các doanh nghiệp đang nuôi trồng, nghiên cứu sâm Ngọc Linh đã ngồi lại với nhau trong một cuộc hội thảo để bàn giải pháp phát triển loại sâm được trồng nhiều tại hai tỉnh Quảng Nam và Kon Tum.
Tại buổi hội thảo, các bộ ngành liên quan muốn phát triển sâm Ngọc Linh thành sản phẩm quốc gia, muốn biến loại cây này thành hàng hóa có tính cạnh tranh, thậm chí nhiều người kỳ vọng trong tương lai du khách đến Việt Nam sẽ chọn mua sâm Ngọc Linh về làm quà.
Theo báo cáo của đại diện Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Nam, hiện nay huyện Nam Trà My của tỉnh này đã hình thành hai trạm nuôi trồng và bảo tồn nguồn gen sâm Ngọc Linh với diện tích gần 20 ha, với khoảng 230.000 cây giống gốc. Mỗi năm, hai trạm này sản xuất được 50.000-60.000 cây sâm giống.
Vị này cho biết tỉnh Quảng Nam có kế hoạch đầu tư mở rộng vườn giống gốc trong thời gian tới. Hiện nay, tỉnh đã có có khoảng 10 sản phẩm chế biến từ cây sâm và đang chào bán ra thị trường. Tỉnh đã ban hành cơ chế khuyến khích phát triển sâm Ngọc Linh, quy hoạch diện tích trồng sâm dưới tán rừng trên địa bàn huyện Nam Trà My đến năm 2030 với diện tích 15.000 ha.
Báo cáo của Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Kon Tum cũng cho thấy, chính quyền tỉnh này cũng quan tâm, đang đẩy mạnh công tác bảo tồn và phát triển cây sâm Ngọc Linh.
Tỉnh Kon Tum đã quy hoạch diện tích 31.742 ha, trong đó diện tích vùng lõi trồng sâm khoảng 9.343 ha trải rộng trên tám xã. Dự kiến đến năm 2020, diện tích trồng sâm trên địa bàn đạt khoảng 1.000 ha với sản lượng 190 tấn, và đến năm 2025 sẽ trồng hết diện tích đất vùng lõi với quy mô công nghiệp.
Tỉnh này kỳ vọng khi diện tích được mở rộng sẽ đưa sâm Ngọc Linh thành cây hàng hóa chủ lực trong phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh Kon Tum, đồng thời sẽ đa dạng hóa nhiều loại sản phẩm tinh chế từ cây sâm để phục vụ nhu cầu thị trường trong nước và xuất khẩu.
Mặc dù được thiên nhiên ưu đãi, nhưng theo đánh giá của các cơ quan chức năng, hiện các vùng quy hoạch chưa đủ cây giống để phát triển mở rộng, sản phẩm chế biến sâu từ cây sâm chưa nhiều, chủ yếu là sản phẩm thô. Hiện nay, chất lượng cây giống chưa được quan tâm đúng mức, quy trình trồng, chăm sóc, chế biến sau thu hoạch chưa được tiêu chuẩn hóa, ít có sự tham gia của các nhà khoa học mà mới chỉ dừng lại ở kinh nghiệm cá nhân. Hơn nữa, chi phí đầu tư cho sản xuất sâm Ngọc Linh tốn kém (một héc ta tốn khoảng 5-6 tỉ đồng) nên người trồng khó đầu tư.
Trong khi đó, doanh nghiệp đầu tư phát triển sản xuất gắn với chế biến các sản phẩm sâm còn hạn chế, nhiều nơi chưa quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, dụng cụ chế biến bảo quản nên chưa phát huy hết công dụng, giá trị của sâm Ngọc Linh. Ngoài ra, sâm Ngọc Linh còn bị ảnh hưởng thương hiệu do tình trạng sâm giả trên thị trường chưa được kiểm soát.
Do đó, trong thời gian tới, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ phối hợp Bộ Khoa học và Công nghệ trong việc phát triển cây sâm thành sản phẩm quốc gia. Theo đó, hai bộ sẽ nghiên cứu sản xuất giống bảo đảm chất lượng và đáp ứng số lượng để phát triển quy mô lớn.
Bộ Y tế cũng cho biết, theo Quyết định 787/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ sung danh mục sản phẩm quốc gia, bộ sẽ sớm triển khai xây dựng và thực hiện các đề án phát triển sản phẩm quốc gia liên quan đến sâm Ngọc Linh. Bộ cũng sẽ xây dựng và bổ sung các chính sách tạo điều kiện cho việc sản xuất, đăng ký lưu hành, thử nghiệm lâm sàng, kiểm soát chất lượng sản phẩm và thanh toán bảo hiểm y tế đối với cây sâm và thuốc từ sâm Ngọc Linh.
