Việc cấp giấy phép xây dựng qua mạng sẽ giúp tiết kiệm thời gian, nhưng nếu chính quyền tiến thêm một bước nữa là cắt giảm những giấy tờ không cần thiết trong hồ sơ xin phép xây dựng thì lợi ích mạng lại cho người dân sẽ thiết thực hơn nhiều.
Với nhiều người, việc chờ thêm một ngày hay một tuần để có giấy phép xây dựng không quan trọng bằng việc đơn giản hóa thủ tục. Hiện nay, để xin được giấy phép xây dựng nhà, người dân phải nộp nhiều loại giấy tờ cho cơ quan chức năng, mỗi địa phương lại có những yêu cầu khác nhau, nên người dân nào dù đã có kinh nghiệm xây nhà cũng phải đi lại nhiều lần mới hoàn tất hồ sơ.
Hồ sơ xin giấy phép xây dựng nhà riêng lẻ thường bao gồm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, bản vẽ gồm nhiều chi tiết như mặt bằng tổng thể, các mặt cắt, chi tiết móng, thẩm định móng và năng lực của đơn vị thiết kế. Các giấy tờ để chứng minh năng lực của đơn vị thiết kế gồm bằng tốt nghiệp đại học của kiến trúc sư thiết kế căn nhà đó, chứng chỉ hành nghề, bản kê khai kinh nghiệm thiết kế, hợp đồng lao động của kiến trúc sư với công ty thiết kế và giấy phép đăng ký kinh doanh của công ty.
Kiến trúc sư Hoàng Minh Châu cho rằng, chỉ riêng yêu cầu liên quan đến tay nghề của kiến trúc sư, do được thực hiện không thống nhất ở các địa phương và có những yêu cầu thừa, đã khiến cả chủ nhà lẫn kiến trúc sư phải mất nhiều thời gian để hoàn tất hồ sơ xin phép xây dựng.
Trong đó, để được cấp chứng chỉ hành nghề thì người đó phải tốt nghiệp đại học nên không cần đòi hỏi thêm phải mang bằng đại học đến để đối chiếu hoặc phải cung cấp bản sao công chứng trong thời gian sáu tháng.
Cơ quan chức năng yêu cầu kiến trúc sư cung cấp hồ sơ chứng minh năng lực, công ty thiết kế cung cấp giấy phép kinh doanh… nhưng lại cho phép các kiến trúc sư và công ty đã thiết kế một căn nhà ở nơi đó không cần cung cấp đầy đủ hồ sơ này là không hợp lý nếu muốn kiểm tra năng lực thực sự của kiến trúc sư và công ty.
Chẳng hạn, chứng chỉ hành nghề kiến trúc sư chỉ có thời hạn nhất định. Vài năm trước có thể người đó đã vẽ căn nhà đó nhưng nay chứng chỉ đã hết hạn rồi thì sao? “Vấn đề là ở chỗ, dường như cơ quan quản lý chỉ yêu cầu cho đủ hồ sơ mà chưa quan tâm đến chất lượng thực sự của bản thiết kế. Đây là vấn đề cần thay đổi”, ông Châu nói và cho biết thêm đã có trường hợp một số người nhờ kiến trúc sư đã làm ở nơi đó ký tên giùm trong bản vẽ để nhanh được duyệt và thường cơ quan quản lý cũng không để ý.
Trước đây, có quy định là với diện tích xây dựng dưới 200 m2 sàn thì không yêu cầu người thiết kế phải có bằng cấp chuyên nghiệp nhưng nay nhiều nơi đã bỏ lơ quy định này, yêu cầu phải cung cấp hồ sơ đầy đủ. Các quy định về cách thể hiện bản vẽ cũng mỗi nơi một kiểu. Chẳng hạn có địa phương yêu cầu phải chừa ô trống để ở cơ quan chức năng ghi chú, phê duyệt nhưng chỗ khác lại không nên thường các hồ sơ phải bổ sung lại nhiều lần.
Minh Duy
