Lam Hồng Ngọc –
Với bốn phim Việt Nam cùng đương đầu với sáu phim nước ngoài, thị trường tết năm nay đánh dấu sự yếu thế của điện ảnh Việt ngay trên sân nhà. Không chỉ so về số lượng mà cả về chất lượng, dự báo phim nội cũng khó cạnh tranh với phim ngoại vì những phim nước ngoài trình chiếu hầu hết thuộc dạng “bom tấn”.
Vượt lên chính mình
Phim Nàng tiên có năm nhà.
Ra rạp sớm nhất mùa phim tết (khởi chiếu ngày 20-1) là tác phẩm Rừng xanh kỳ lạ truyện. Một tuần sau đó (ngày 27-1) là thời gian cao điểm của phim tết với hàng loạt phim trình chiếu: Lục Vân Tiên – Tuyệt đỉnh kungfu, Nàng tiên có năm nhà, XXX: Return of Xander – XXX: Phản đòn, Wild oats – Hồi xuân (Mỹ). Ngoài các phim trên, hai ngày 28 và 30-1, màn ảnh rộng còn chào đón hai “bom tấn” của điện ảnh Hoa ngữ là Journey to the west: Demon chapter – Tây du ký: Mối tình ngoại truyện 2 (khởi chiếu ngày 28-1) và Kungfu Yoga (khởi chiếu ngày 30-1). Theo lịch phát hành mới của các đơn vị nhập phim, “bom tấn” Hollywood Resident Evil: The Final Chapter R (Vùng đất quỷ dữ) đã dời ngày khởi chiếu từ 27-1 sang ngày 10-2. Tuy nhiên lượng phim nước ngoài cạnh tranh với phim Việt dịp tết vẫn không thay đổi vì có thêm “bom tấn” Hoa ngữ Đại náo thiên trúc thay thế. Tác phẩm hài hành động này trình chiếu tại Việt Nam ngày 3-2, do tài tử Vương Bảo Cường tự đạo diễn, tự đóng vai chính, có nội dung xoay quanh chuyến hành trình đại náo đến đất nước Ấn Độ.
Như vậy so với dự kiến ban đầu, phim Việt chiếu Tết 2017 đã sụt giảm gần phân nửa số lượng dự kiến, với việc phim Chạy đi rồi tính đôn lên chiếu Tết Dương lịch, phim Vali tình yêu hướng đến dịp lễ 8-3, phim Lời nguyền gia tộc chưa có lịch phát hành. Bù lại giờ chót xuất hiện thêm một phim Việt: Bạn gái tôi là sếp, chen chân vào dịp tết, dù ra rạp tận tháng 2 (ngày 3-2) và phim này sẽ đối đầu với siêu phẩm The Great Wall – Tử chiến trường thành chiếu cùng ngày.
Các nhà điện ảnh nhận xét phim Việt chiếu tết năm nay vẫn là cuộc chơi của những gương mặt cũ nhưng mỗi cá nhân đều ý thức nỗ lực làm mới mình. Bộ đôi Khương Ngọc-Ngọc Hùng sau phim Tết 2016 Yêu là phải xài chiêu tự tin làm tiếp Rừng xanh kỳ lạ truyện. Nếu như phim năm ngoái chỉ đơn thuần là một tác phẩm hài hước về tình yêu thì năm nay, với Rừng xanh kỳ lạ truyện, hai đạo diễn này hướng đến đề tài “vĩ mô” hơn: môi trường. Mức độ đầu tư cũng hơn hẳn phim tết cũ vì câu chuyện liên quan đến vấn đề người đột biến gen, cần sử dụng nhiều kỹ xảo.
Đạo diễn Việt kiều Hàm Trần sau khi gây tiếng vang với phim Tết 2016 Siêu trộm trở lại với bộ phim tình cảm-hài Bạn gái tôi là sếp được làm lại từ tác phẩm ATM Er rak Error của Thái Lan hồi năm 2012. Tuy vậy cả hai vẫn chưa bền bỉ với phim tết bằng NSND Trần Ngọc Giàu. Phim Nàng tiên có năm nhà trình chiếu dịp tết, đánh dấu lần thứ sáu vị đạo diễn này tham gia thị trường phim tết.
Cảnh trong phim Lục Vân Tiên – Tuyệt đỉnh kungfu.
Nếu như Khương Ngọc-Ngọc Hùng và Hàm Trần mỗi năm chọn mỗi thể loại, đề tài khác nhau thì NSND Trần Ngọc Giàu vẫn trung thành với dòng phim tình cảm-hài, đề tài hướng đến gia đình.
“Tân binh” duy nhất thử sức với mùa phim Tết 2017 là diễn viên Hoàng Phúc-đạo diễn của bộ phim Lục Vân Tiên – Tuyệt đỉnh kungfu. Lần đầu tiên đảm nhận vai trò mới, hãng phim của anh – Happy Entertainment – chọn hình tượng quen thuộc trong sử sách xưa, biến tấu thành một câu chuyện khá lạ, pha trộn giữa hiện đại và cổ trang để truyền đi những thông điệp về nhân-nghĩa. Điểm nhấn trong phim chính là sự xuất hiện của nam diễn viên chính Andy Long, Việt kiều Đức và là người được mệnh danh là hậu bối của Thành Long, nằm trong nhóm cascadeur riêng của ngôi sao võ thuật này.
Sẽ mất dần phim Việt chiếu tết?
Cảnh trong phim Bạn gái tôi là sếp.
Không còn gói gọn về thể loại, đề tài, phim Việt năm nay có vẻ đa dạng hơn, tình cảm hài (Nàng tiên có năm nhà, Bạn gái tôi là sếp), màu sắc giả tưởng-ly kỳ (Rừng xanh kỳ lạ truyện), hành động-hài (Lục Vân Tiên – Tuyệt đỉnh kungfu). Bối cảnh câu chuyện cũng mở rộng từ gia đình, chốn văn phòng công sở đến rừng núi và cả thời xưa. Mức đầu tư cho các phim vì thế cũng công phu hơn những phim tết trước, điều này ít nhiều được thể hiện qua những trích đoạn trailer mà các phim lần lượt tung ra. Tuy nhiên cũng thông qua các trích đoạn này mà không khó để các nhà điện ảnh dự báo đây có thể sẽ là một năm thất mùa thứ hai của phim Việt chiếu tết, bởi thường trailer tập hợp những đoạn hay, đặc sắc nhất trong phim nhưng đến giờ chưa có trích đoạn trailer nào thực sự thu hút.
Trong khi đó nhìn sang sáu phim ngoại chiếu tết, phần lớn đều là những tác phẩm lớn cả về quy mô đầu tư lẫn tên tuổi diễn viên tham gia. Tây Du ký: Mối tình ngoại truyện 2 do Châu Tinh Trì làm giám chế, Từ Khắc đạo diễn có kinh phí 400 triệu nhân dân tệ, phần kỹ xảo được sự hỗ trợ từ ê kíp phim Avatar. Kungfu Yoga là sản phẩm hợp tác Trung Quốc-Ấn Độ, với câu chuyện là sự kết hợp của yếu tố võ thuật và yoga, một môn thể thao đòi hỏi sự tịnh tâm, tác phẩm được Thành Long góp công kịch bản và đóng chính này hứa hẹn sẽ là đối thủ trên tầm của phim Việt cùng thể loại Lục Vân Tiên – Tuyệt đỉnh kungfu. Phim Tử chiến trường thành được đầu tư quy mô, quy tụ những tên tuổi của cả hai nền điện ảnh Mỹ và Trung Quốc: đạo diễn Trương Nghệ Mưu, diễn viên Matt Damon, Lưu Đức Hoa, Cảnh Điềm. Vùng đất quỷ dữ và XXX phản đòn lại là những thương hiệu ăn khách quen thuộc của Hollywood.
Nói về sự e dè trước áp lực của phim ngoại dịp tết, đạo diễn Bảo Nhân của phim Chạy đi rồi tính cho biết: “Ngay khi biết lịch phát hành phim tết của các rạp có phim của Châu Tinh Trì và Thành Long, hai tên tuổi rất hút khách ở Việt Nam, chúng tôi quyết định đẩy phim phát hành sớm hơn gần một tháng mặc dù không tránh khỏi tổn thất”.
Sự rút lui khỏi thị trường phim tết của phim Chạy đi rồi tính và trường hợp khác như Vali tình yêu cho thấy thực tế tết không còn là mùa độc quyền của phim Việt nữa. Sự phá thế độc quyền này đã nhen nhóm từ tết năm ngoái với việc phim Trung Quốc là Mỹ nhân ngư sau hai tuần chiếu tại Việt Nam đã thu 80 tỉ đồng, trong khi phim Việt được xem là ăn khách nhất – Tía tôi là cao thủ phải mất ba tuần cũng chỉ thu 50 tỉ đồng.
Một nhà sản xuất phim Việt nhận định, với tình hình thị trường điện ảnh Trung Quốc đang tăng trưởng mạnh, dần trở thành đối thủ đáng gờm của Hollywood đến mức Hollywood cũng phải kiêng dè và o bế, dự báo những năm tới tết sẽ chẳng còn có phim Việt nào dám chen chân ra rạp. Bởi Việt Nam và Trung Quốc ăn tết cùng thời gian, ngoài những phim chiếu tết của điện ảnh Hoa ngữ, sẽ có không ít phim Hollywood tăng cường phát hành tại Trung Quốc vào dịp tết để tăng doanh thu. Lúc đó thị trường phim tết ở Việt Nam nhiều khả năng chỉ có phim Hoa ngữ và phim Hollywood, phim Việt sẽ thất thế ngay trên sân nhà.
