DIỆU THUẦN –
Nhà phố thường chật chội vì diện tích nhỏ và xung quanh thường không thông thoáng. Vì vậy, nếu có một giếng trời, căn nhà sẽ thoáng đãng hơn rất nhiều.
Hứng ánh sáng vào nhà
Theo kiến trúc sư Đinh Trương Đức Bảo, quản lý dự án tại Công ty Xây dựng Tân Việt Tín (TPHCM), giếng trời được xem như một giải pháp kiến trúc mang tính kỹ thuật và mỹ thuật cho không gian nhà phố hiện đại. Nó được thiết kế để hứng ánh sáng, lấy gió và trao đổi chất giữa bên trong với bên ngoài ngôi nhà. Đồng thời nó là một giải pháp lý tưởng, tạo điểm nhấn đặc biệt ấn tượng cho ngôi nhà. Vì thế, việc thiết kế giếng trời sao cho phù hợp với tiêu chuẩn thẩm mỹ và phong thủy là vấn đề mà người kiến trúc sư cần cân nhắc đầu tiên khi thiết kế căn nhà.
Theo ông Bảo, để phát huy được tối đa hiệu quả của giếng trời ở những căn nhà phố, vị trí thiết kế của giếng trời rất quan trọng. Vị trí tốt nhất là đặt giếng trời ở khu vực giữa nhà. Ở vị trí này, giếng trời lấy ánh sáng và có thể là gió cho khu vực phòng ngủ, nhà vệ sinh, cầu thang, hành lang…
Vị trí thứ hai là đặt giếng trời ở vị trí kém ánh sáng nhất của ngôi nhà hoặc cạnh cầu thang. Bởi những vị trí này có ít ánh sáng, nếu đưa được ánh sáng vào sẽ giúp căn nhà sáng hơn. Tuy nhiên, theo kiến trúc sư, dù đặt ở đâu thì giếng trời cũng phải đảm bảo được quá trình lưu thông khí một cách thuận tiện và không có sự cản trở nào. Có như thế mới có thể tận dụng được hai chức năng cần thiết của giếng trời là lấy gió và hứng sáng.
Những điều cần lưu ý
Theo các kiến trúc sư thì không nên thiết kế giếng trời ở vị trí phần trước nhà vì ở đây vốn đã thông thoáng với môi trường bên ngoài. Trong khi đó, phần sau nhà luôn tối và bí nên sự ”giao lưu” với khí trời và ánh sáng là cần thiết. Mặt khác, chiều lưu thông của gió sẽ có đường vào và ra. Chính lỗ thông thủy (giếng trời) sẽ tạo lực hút để luồng khí đi từ những cửa trước vào nhà hoặc ngược lại. Phổ biến nhất hiện nay là giếng trời nằm trên khu cầu thang. Đây là nơi thích hợp nhất bởi cầu thang thường đặt ở giữa nhà và gần bếp. Quanh khu vực cầu thang thiết kế các phòng chức năng như phòng ngủ, phòng sinh hoạt chung, phòng học tập.
Để tăng công năng cho giếng trời, nên sử dụng mái che bằng kính hoặc bằng nhựa trong để hấp thụ và trao đổi ánh sáng nhưng phải có khung sắt bảo vệ để mái che an toàn hơn. Có thể giảm cường độ ánh sáng giếng trời bằng cách dùng các vật liệu màu cho mái vừa tạo đủ độ sáng vừa làm dịu mát không gian nội thất trong nhà.
Nếu muốn giếng trời là không gian thư giãn tốt nhất cho ngôi nhà, chủ nhà nên đầu tư thiết kế một tiểu cảnh ngay dưới đáy giếng trời. Đó có thể là hòn non bộ, một ít cây leo, hoặc một bể cá nhỏ. Nếu không đủ diện tích thì chỉ cần rải sỏi, đặt thêm vài bình gốm hoặc các vật trang trí, giếng trời của bạn cũng trở nên đẹp hơn.
Một điều lưu ý nữa là do giếng trời chỉ một cái “ống”, vì vậy âm thanh truyền đi sẽ rất vang và rõ. Người ngồi tầng dưới nói chuyện, người tầng trên có thể nghe. Để khắc phục điều này, các vách tường trong giếng trời không nên làm phẳng mà nên làm mảng nhám, sần để tiêu âm như dùng sơn gai, ốp đá tự nhiên, gạch thẻ, xây gạch trần. Trong trường hợp giếng trời không có mái che, thì đáy giếng phải tổ chức thoát nước thật tốt để hứng nước mưa và có hệ thống che chắn để nước mưa rớt xuống sàn không bắn vào những không gian sinh hoạt sạch sẽ.
Đèn chiếu sáng trang trí, cây cảnh treo (nếu có) trên các bức tường của giếng phải trong tầm tay với hoặc có giải pháp an toàn để kiểm soát, tránh bị khó khăn khi cần bảo dưỡng, sửa chữa đèn – điện, chăm sóc cây cảnh. Nếu dưới giếng không phải là khu vực cố định như hồ cá, vườn cảnh, mà là nơi qua lại, hoặc không gian sinh hoạt; thì không treo những chậu cây, treo đèn, vật trang trí to – nặng phía trên có thể gây nguy hiểm.
