Ngọc Ánh–
Theo các nhà tuyển dụng, ở Việt Nam, tháng 6 được xem là một trong hai khoảng thời gian trong năm mà các doanh nghiệp có thể tìm kiếm nhân sự từ nguồn thực tập sinh một cách hữu hiệu nhất, thông qua các kênh trực tuyến (online) và trực tiếp (offline).
Thông thường, tại Việt Nam, các sinh viên năm cuối sẽ hoàn thành việc học tập trên giảng đường vào khoảng tháng 10, tháng 11 của năm và sau đó hoàn thành các thủ tục đi đăng ký thực tập theo yêu cầu của nhà trường. Từ tháng 6, các sinh viên đều được nghỉ hè khoảng hai đến ba tháng. Do vậy, thời điểm giữa và cuối năm là hai khoảng thời gian phù hợp cho doanh nghiệp muốn tuyển dụng thực tập sinh vì khi đó, nhu cầu ứng tuyển sẽ rất lớn.
Các doanh nghiệp tổ chức ngày hội tuyển dụng nhân sự an ninh mạng tại Học viện Kỹ thuật Mật mã Hà Nội. Ảnh: Vân Oanh
Từ thực tập sinh đến nhân viên chính thức
Cách đây vài tháng, thông qua các diễn đàn và trang mạng xã hội nội bộ, FPT đã thông báo về kế hoạch tổ chức FPT Tour 2017 – là chương trình tham quan doanh nghiệp và tư vấn từ các diễn giả có kinh nghiệm trong việc hướng nghiệp và chọn nghề cho các sinh viên. FPT Tour 2017 diễn ra vào ngày 31-5, dành riêng cho các sinh viên khối ngành kinh tế, với nội dung tìm hiểu môi trường làm việc, các vị trí việc làm tại FPT Telecom, một thành viên của FPT và cũng là một công ty viễn thông lớn ở Việt Nam.
Trước đó, chương trình tuyển dụng lớn nhất của FPT dành cho sinh viên năm cuối mang tên “Sinh viên thực tập tài năng 2017” đã chính thức nhận đơn đăng ký từ giữa tháng 12-2016.
Kỳ thực tập làm việc thực tế tại doanh nghiệp OJT (on the job training) được xem là một trong những hoạt động sôi nổi của sinh viên FPT. Từ cuối năm ngoái, các sinh viên của trường Cao đẳng Thực hành FPT Polytechnic đã được tạo cơ hội đi thực tập tại Công ty Nguyễn Kim Buôn Mê Thuột và Bosch Việt Nam. Ông Nguyễn Hồng Nhật, Trưởng bộ phận Tiếp thị của Nguyễn Kim Buôn Mê Thuột, đồng thời là người trực tiếp quản lý và hướng dẫn sinh viên thực tập, cho biết ông ghi nhận cách thức làm việc chuyên nghiệp của sinh viên trường. Có được điều này, một phần nhờ vào việc ngay từ đầu nhà trường đã đào tạo sinh viên theo nhu cầu doanh nghiệp, giúp sinh viên bắt nhịp nhanh khi bước vào môi trường công việc. Trong khi đó, Bosch Việt Nam cũng đánh giá cao về trình độ ngoại ngữ của các sinh viên FPT. Các sinh viên sau kỳ thực tập tại Bosch Việt Nam nếu đủ điều kiện và có nguyện vọng đều được giữ lại làm nhân viên chính thức.
Hợp tác với doanh nghiệp tổ chức những kỳ thực tập cho sinh viên để rồi từ đó tạo cơ hội cho sinh viên tìm được việc làm phù hợp là một trong những hướng đi mà các trường đại học đang hướng tới. Qua các hoạt động này, nhà trường mong muốn sẽ là chiếc cầu nối giữa sinh viên với doanh nghiệp ngay từ khi họ chưa chính thức nhận bằng tốt nghiệp, để từ đó mang lại cho họ nhiều lựa chọn hơn, nhiều hướng đi hơn trong con đường việc làm của mình.
Trong khuôn khổ hợp tác giữa trường Đại học Công nghệ (Đại học Quốc gia Hà Nội) và Công ty Samsung Electronics Việt Nam trong đào tạo, nghiên cứu và phát triển các ứng dụng di động, trường Đại học Công nghệ đã phối hợp với Samsung tổ chức các buổi hội thảo tuyển dụng và các kỳ thực tập. Đây cũng là dịp để nhà tuyển dụng giới thiệu về môi trường làm việc, chính sách lương thưởng và cơ hội thăng tiến trong doanh nghiệp.
Theo Samsung Việt Nam, bên cạnh mức lương được hưởng, doanh nghiệp còn có chính sách đãi ngộ và cơ hội thăng tiến khá tốt, cùng với đó là các khoản hỗ trợ cho các khóa đào tạo kỹ thuật trong và ngoài nước. Doanh nghiệp dũng tổ chức lớp học ngoại ngữ, hỗ trợ các chế độ khác cho người lao động. Bước vào môi trường làm việc của Samsung, sinh viên sẽ có xuất phát điểm như nhau nhưng sau khoảng 1-3 năm, những cá nhân có sự thể hiện xuất sắc về năng lực sẽ có cơ hội phát triển rõ rệt.
Câu chuyện lương của thực tập sinh
Trang web tuyển dụng nhân sự trực tuyến của Mỹ Glassdoor.com vừa đưa ra bản danh sách 25 công ty trả lương thực tập sinh cao nhất nước Mỹ. Trong đó, Facebook đứng đầu bảng với mức lương trung bình hàng tháng là 8.000 đô la Mỹ (hơn 180 triệu đồng), tức là khoảng 96.000 đô la/năm. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là tất cả thực tập sinh đều kiếm được số tiền lớn như vậy. Để so sánh, Glassdoor đưa ra thu nhập trung bình hàng năm của các hộ gia đình Mỹ năm 2015 là 56.516 đô la.
Microsoft trả lương cho thực tập sinh trung bình 7.100 đô la/tháng, xếp thứ hai. Salesforce, Amazon, Apple, Yelp, Yahoo và VMware đều nằm trong tốp 10 với mức lương trung bình giao động từ 6.080 đô la đến 6.450 đô la. Nhìn chung, lương thực tập sinh trong ngành công nghệ cao hơn nhiều so với các ngành nghề khác. Theo Hiệp hội Cao đẳng và tuyển dụng quốc gia, thực tập sinh năm 2016 được trả trung bình 16,28 đô la (hơn 160.000 đồng) mỗi giờ, tương đương 2.600 đô la (hơn 59 triệu đồng) mỗi tháng.
Trên đây là câu chuyện ở Mỹ, còn ở Việt Nam, thực tập luôn là vấn đề nóng bỏng mà các bạn sinh viên quan tâm và lo lắng. Trước đây, việc thực tập gần như luôn được mặc định là không lương, nhưng kèm theo sự phát triển ngày càng nhanh của nền kinh tế thì đã không còn như thế nữa. Vậy, trên thực tế, các sinh viên trước ngưỡng cửa công việc đầu đời, nên có cách nhìn nhận như thế nào về việc thực tập không lương?
Theo các chuyên gia của trang Edu2Reivew.com, thực tập luôn là học phần bắt buộc trong bất kỳ chương trình học nào, vì nó được tính vào số lượng tín chỉ yêu cầu quyết định việc sinh viên có thể ra trường hay không. Bên cạnh đó, ở Việt Nam hiện nay, tình trạng làm trái ngành xảy ra phổ biến với nhiều sinh viên. Do đó, việc đi thực tập ngay từ những năm đầu tiên góp phần xác định rõ đường đi mà các sinh viên nhắm tới một cách thực tế nhất, nó sẽ phản ánh môi trường làm việc tương lai, cách xử lý công việc…, nhờ vậy, sinh viên sẽ có cái nhìn thực tế ngành nghề mình chọn trong suốt chặng đường dài.
Một lý do khác là không có môi trường nào mà sinh viên có thể tiếp cận được với nhiều người có kinh nghiệm trong nghề như môi trường thực tập. Xây dựng mối quan hệ (networking) là điều rất quan trọng trong công việc và cuộc đời của mỗi người, vì nó góp phần giúp những cánh cửa thành công có thể rộng mở hơn nếu sinh viên có các mối quan hệ mật thiết với những người đang đi chung con đường với họ.
Khi đi thực tập không được hưởng lương, sinh viên nên tranh thủ tạo mọi cơ hội cho chính mình, chia sẻ các ý tưởng, những chiến lược thuyết phục và bài bản. Sau một chuỗi ngày cống hiến cho doanh nghiệp, sinh viên sẽ được ghi nhận và đánh giá được khả năng, nhờ đó có thể sẽ có một “chiếc vé” vào thẳng công ty ngay sau khi tốt nghiệp.
